عربستان سعودی روز پنجشنبه ۲۳ اردیبهشت اظهارات مقامهای ایران مبنی بر ممانعت ریاض از حضور ایرانیها در مراسم حج تمتع امسال را تکذیب کرد. وزیر ارشاد ایران، عربستان را به «تهدید» و «کارشکنی» در این زمینه متهم کرده بود.
بر اساس گزارشی که خبرگزاری فرانسه از بیانیه وزارت حج عربستان مخابره کرده است، پادشاهی این کشور گفته که «از حضور حجاج سرتاسر جهان و همه ملیتها و گروههای قومی استقبال میکند و هیچ مسلمانی را از حضور در این مراسم منع نکرده است».
روزنامه الریاض متن این بیانیه را منتشر کرده است.
با این حال، وزارت حج عربستان گفته که حضور در این مراسم بایستی «در چارچوب سیستم و اصولی که امور حج بر اساس آنها سازماندهی میشود» صورت گیرد.
علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ایران، پیشتر در روز پنجشنبه از «تهدید» مسوولان حج جمهوری اسلامی توسط مقامهای عربستان سعودی انتقاد کرده و گفته بود که با توجه به «کارشکنی» این مقامات «شرایط برای انجام حج تمتع آماده نیست».
وی افزوده بود که جمهوری اسلامی از چند ماه پیش تلاش داشت تا بحث حج را با عربستان سعودی حل کند، اما حتی صدور ویزا برای هیات ایرانی برای سفر به عربستان «یک تا دو ماه طول کشید».
مراسم حج امسال قرار است شهریورماه برگزار شود.
وزارت حج عربستان در بیانیه خود تصریح کرده است که ریاض «همه حجاج ایرانی را از ورود به این کشور منع نکرده است. این ممنوعیت از حکومت ایران ناشی میشود که از این حربه به عنوان یکی از ابزارهای متعدد خود برای اعمال فشار به حکومت سعودی استفاده میکند».
در این بیانیه آمده است که هیات ایرانی «از امضای قرارداد نهایی کردن مقدمات حج امسال خودداری کرده است... و بر خواستههایش اصرار میورزد».
وزارت حج عربستان افزوده است: «آنهایی که شهروندانشان را از حقوقشان (به جا آوردن مراسم حج) محروم میکنند مسوول تصمیماتشان در پیشگاه خدا و کل جهان هستند».
موارد مطرح شده در این بیانیه در حالی است که سعید اوحدی، رییس سازمان حج و زیارت ایران چندی پیش گفته بود که جمهوری اسلامی چهار شرط «تامین امنیت زائران ایرانی»، «استفاده از ناوگان هوایی ایران برای انتقال زائران»، «صدور روادید در داخل ایران» و «استفاده از خدمات کنسولی در عربستان» را برای اعزام زائران ایرانی به حج تمتع ۹۵ مطرح کرده است.
بر اساس گزارشها، عربستان به ایران گفته است که در کشوری ثالث به هیات ایرانی روادید میدهد اما ایران میگوید اگر دولت سوییس حافظ منافع عربستان است، باید در ایران به مسوولان ایرانی ویزا دهد و درخواست ویزا از کشوری ثالث برای تهران قابل قبول نیست.
روابط ایران و عربستان دیماه پارسال به دنبال حمله نیروهای تندرو به سفارت و کنسولگری این کشور در تهران و مشهد قطع شد و سوئیس حافظ منافع عربستان در ایران است.
وزیر ارشاد ایران روز پنجشنبه که به دیدار مراجع تقلید در قم رفته بود در دیدار با عبدالکریم موسوی اردبیلی گفت که رییس سازمان حج و زیارت «چهار جلسه» با وزیر حج عربستان سعودی برگزار کرد: «برخوردهای آنها سرد و نامناسب بود و پیشنهادهای ما در زمینه مسائلی چون ویزا، حمل و نقل هوایی و تامین امنیت حجاج با توجه به نبود کنسولگری ایران پذیرفته نشد».
تهران و ریاض که رقیب منطقهای به شمار میروند بر سر مسائل بسیاری از جمله سوریه، لبنان و یمن با هم اختلافات دارند و در ماههای گذشته جنگ لفظی و رسانهای شدیدی علیه هم به راه انداختهاند.