به عقيده تحليلگران، سال ۲۰۰۶ که در روزهای پايانی آن هستيم، سالی است که که جامعه جهانی در مبارزه با گسترش تسليحات اتمی ناکام ماند.
مارک فيتزپاتريک از موسسه بين المللی مطالعات استراتژيک در لندن به خبرگزاری فرانسه می گويد: «از سال ۱۹۹۸ که هند و پاکستان سلاح های هسته ای شان را آزمايش کردند تا امسال، می شود گفت که سال ۲۰۰۶ بدترين سال در راه مبارزه با گسترش تسليحات اتمی محسوب می شود.»
آقای فيتزپاتريک می افزايد: «تاريخ نويسان آينده خواهند گفت سال ۲۰۰۶ سالی بود که روند تلاش ها برای منع گسترش تسليحات اتمی از هم گسيخت.»
مذاکرات شش جانبه بر سر برنامه های اتمی کره شمالی، ۱۳ ماه پس از توقف بارديگر در ماه دسامبر سال ۲۰۰۶ در پکن از سرگرفته شد اما اين نشست که هدف از آن ترغيب کره شمالی به دست کشيدن از فعاليت های اتمی تسليحاتی اش اعلام شده، روز ۲۲ دسامبر (اول دی ماه) بدون هيچ توافقی به پايان رسيد.
آمريکا و کره شمالی هريک ديگری را متهم کرد که روند مذاکرات شش جانبه را به بن بست کشانده است.
هفته پيش، مذاکرات شش جانبه زمانی به بن بست کامل رسيد که پيونگ يانگ اعلام کرد تا تحريم های مالی آمريکا عليه کره شمالی لغو نشود به شکل واقعی پای ميز مذاکرات حاضر نخواهد شد.
از حدود يک سال پيش، ميليون ها دلار دارايی شماری از مقام های کره شمالی در يکی از بانک های ماکائو توقيف شده و علت اين توقيف، سرپيچی پيونگ يانگ از خواست جامعه جهانی برای دست کشيدن از برنامه های اتمی اش است.
سال ۲۰۰۶ برای شورای امنيت درحالی به پايان می رسد که اعضای اين شورا با هدف قرار دادن برنامه های اتمی و موشکی تهران، تحريم هايی را برای اولين بار عليه جمهوری اسلامی ايران برقرار کردند.
ايران در واکنش به اين اقدام شورای امنيت اعلام کرد که به برنامه های اتمی اش ادامه خواهد داد.
جرج پرکوويچ، تحليلگر آمريکايی در يک موسسه تحقيقاتی، دو ماه قبل (نوامبر) در يک مقاله به اين موضوع اشاره کرد که «احکام مندرج در معاهده منع گسترش تسليحات هسته ای (NPT) از جمله برخی خواست ها برای جلوگيری از توليد، دستيابی و يا استفاده از سلاح اتمی، به خودی خود کشورها را وادار نمی سازد که از انجام چنين کاری خودداری کنند.»
آقای پرکوويچ پس از اشاره به اين نقص NPTکه در جلوگيری از گسترش تسليحات اتمی درجهان ناکام مانده است، «آزمايش اتمی کره شمالی و تجربيات تلخ عراق، ايران و ديگر کشورها را در راه دستيابی به اين نوع سلاح» برشمرده بود.
مرحله غنی سازی اورانيوم در مسير برنامه های اتمی که جمهوری اسلامی ايران بر آن پافشاری می کند، مرحله ای است که علاوه بر توليد انرژی، می تواند در ساخت بمب اتمی به کار آيد.
ايران از ابتدای سال ۲۰۰۶ با شکستن مهر و موم بازرسان آژانس بين المللی انرژی اتمی بر تاسيسات خود، عمليات غنی سازی اورانيوم را در مقياسی اندک آغاز کرد، در بهار امسال اعلام کرد که به اورانيوم غنی شده دست يافته و اخيرا گفته است که توليد اورانيوم در مقياس صنعتی را به زودی شروع می کند.
یک تحلیلگر اتمی
به گزارش خبرگزاری فرانسه، آزمايش اتمی کره شمالی در ماه اکتبر جای هيچ شکی باقی نگذاشت که حدود يک دهه نزاع ديپلماتيک با پيونگ يانگ به قصد جلوگيری از ساخت بمب اتمی، بی فايده بوده است.
فيتزپاتريک معتقد است «به نظر نمی رسد سال ۲۰۰۷ بهتر از سال ۲۰۰۶ باشد»، زيرا به گفته اين تحليلگر «کره شمالی احتمالا درصدد آزمايش يک سلاح اتمی ديگر خواهد بود و اين همان اتفاقی است که ايران را جسور خواهد کرد.»
اين تحليلگر می افزايد «اعلام دستيابی ايران به قابليت تسليحات اتمی، احتملا ديگر همسايگان ايران را به فکر رقابت می اندازد اما هنوز تا مرحله دستيابی ايران چند سالی فاصله است.»
فيتزپاتريک می گويد: «اگر تلاش های ديپلماتيک در سال ۲۰۰۷ نتواند مانع از فعاليت های اتمی ايران شود، ممکن است که در اين سال گزينه های مربوط به اقدام نظامی عليه ايران به شکل جدی بررسی شوند.»
به عقيده اغلب تحليلگران، معاهده منع گسترش تسليحات اتمی (NPT) که از دهه ۱۹۷۰ ضمانت اجرايی يافت در سال های دهه ۱۹۶۰ بسيار موفق عمل کرد چراکه در دوران اوج جنگ سرد، بسياری از کشورها را از فکر دستيابی به سلاح اتمی بازداشت.
