یک روز پس از قطع رابطه تهران و ریاض، بحرین نیز از قطع مناسبات دیپلماتیک خود با ایران خبر داد.
عیسی الحمدانی، وزیر امور رسانههای بحرین، این خبر را روز دوشنبه ۱۴ دی اعلام کرد.
بحرین ۴۸ ساعت به دیپلماتهای ایران مهلت داده است که خاک این کشور را ترک کنند.
این تصمیم منامه پس از تنشهای شدید دو روز گذشته میان تهران و ریاض بر سر اعدام شیخ نمر باقر النمر، روحانی معترض شیعه عربستانی، صورت میگیرد که باعث حمله افرادی در تهران و مشهد به سفارت و کنسولگری سعودی شد.
بحرین مرتبا ایران را متهم کرده است که در امور داخلی کشورش مداخله کرده و از سال ۲۰۱۱ که بهار عربی برخی از کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا را در نوردید، از اعتراض شیعیان علیه خانواده سلطنتی حاکم بر این کشور حمایت میکند.
به گزارش رسانههای عربی، مسوول دفتر ریاست جمهوری سودان نیز در تماس با شاهزاده محمد بن سلمان، جانشین ولیعهد عربستان، گفت که خارطوم سفیر ایران را اخراج کرده است.
سایت العربیه در خبری فوری به نقل از دفتر ریاست جمهوری سودان، گزارش داد که طاها عثمان الحسین، «اقدامات مداخلهجویانه ایران در منطقه را محکوم کرده و گفته است که ما در کنار پادشاهی سعودی در مبارزه با تروریسم ایستادهایم».
سودان همچنین سفیرش را از تهران فراخوانده است.
خبرگزاری رویترز نیز گزارش داده که امارات متحده عربی سطح مناسبات دیپلماتیک خود را با تهران کاهش داده است.
این کشور همچنین سفیر خود را از ایران فراخوانده است.
واکنش اتحادیه عرب
اتحادیه عرب نیز حملات به اماکن دپیلماتیک عربستان در تهران و مشهد را محکوم کرد.
خبرگزاری دولتی کویت بیانیه نبیل العربی، دبیر کل این اتحادیه را منتشر کرده که در آن این حملات «نقض فاحش منشور و کنوانسیونهای سازمان ملل» خوانده و اضافه شده که « مسئولیت کامل حفاظت ازاین اماکن با دولت ایران مطابق کنوانسیون ۱۹۶۱ وین است.»
او همچنین خواستار احترام ایران به اصل «عدم مداخله در امور داخلی» کشورهای عرب شده است.
نبیل العربی همچنین گفته است «هیچ طرفی حق اظهار نظر درباره احکام قضایی کشورهای دیگر را ندارد.»
خبرگزاری های دولتی قطر و کویت نیز بیانیه های وزارت خارجه قطر و مزروق علی الغانم، رئیس پارلمان کویت را گزارش کرده اند که در آن حملات به اماکن دپیلماتیک عربستان در ایران «نقض فاحش تعهدات یک کشور به حفاظت از این اماکن و کارکنان آن و ناقض کنوانسیون وین» توصیف و بر «همبستگی کامل» این دو کشور با عربستان تاکید شده است.
برادر شیخ نمر حمله به سفارت عربستان را تقبیح کرد
در همین حال، برادر شیخ نمر، روحانی شیعه اعدام شده در عربستان، روز دوشنبه حمله به اماکن دپیلماتیک این کشور در تهران و مشهد را محکوم کرد.
محمد النمر روز دوشنبه در صفحه توئیتر خود به زبان انگلیسی نوشت: «ما کشور خود را دوست داریم».
او افزوده است: «ما از ابراز عشق و علاقه شما به شهید شیخ النمر که در دل ما جای دارد، سپاسگزاریم اما حملات به سفارتخانههای عربستان در ایران یا جاهای دیگر را رد می کنیم».
او همچنین در توئیت دیگری گفته است که مقامهای عربستان جسد برادرش را هنوز تحویل نداده اند و به آنها خبر دادهاند که برادرش دفن شده است.
محمد النمر، ابراز امیدواری کرده که «مقامها به درخواست مشروع ما سریعا پاسخ داده و جسد او را برای دفن در عوامیه، زادگاهش به خانواده تحویل دهند».
عوامیه در حاشیه شهر عمدتا شیعه نشین قطیف، در استان شرقی عربستان واقع است.
واکنش فرانسه و روسیه
همزمان، فرانسه و روسیه روز دوشنبه در واکنش به آخرین تحولات روابط ایران و عربستان از دو کشور خواستند تنشها را کاهش دهند.
به گزارش رویترز، استفان لو فول، سخنگوی دولت فرانسه روز دوشنبه گفت: «لازم است نسبت به رویدادها میان ایران و عربستان سعودی هوشیار باشیم و فرانسه از هر دو طرف می خواهد تنشها را کاهش دهند».
خبرگزاری انیترفکس هم به نقل از یک منبع در وزارت خارجه روسیه نوشته است: «ما از اینکه تنش میان ایران و عربستان، که ما با هر دوی آنها مناسبات نزدیک داریم و از قدرتهای بسیار مهم منطقهای هستند، چنین افزایش یافته است متاسفیم».
این منبع افزوده که «ما همواره خواهان تفاهم متقابل در میان کشورهای اسلامی بودهایم».
به گزارش رویترز وزارت خارجه روسیه خواستار کاهش تنش شده و در عین حال گفته است که حمله به سفارت ها نمی تواند راه قانونی اعتراض باشد.
تاثیر قطع روابط عربستان و ایران بر اعزام زائران ایرانی
روز دوشنبه علاوه بر سخنگوی وزارت امور خارجه و معاون اول رییس جمهوری ایران، حسین نوش آبادی، سخنگوی وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی هم نشست خبری داشت.
به گزارش خبرگزاری ایسنا ، آقای نوشآبادی در پاسخ به سوالی درباره تاثیر قطع روابط عربستان و ایران بر اعزام زائران ایرانی، گفته است: «گرچه سیاست سازمان حج و زیارت بر این بوده که خودش را درگیر مسائل سیاسی و روابط دیپلماتیک نکند، اما به طور طبیعی، قطع روابط سیاسی بر حوزههای دیگر نیز تاثیر میگذارد و ما فعلا نمیتوانیم اظهارنظر صریحی درباره برنامههای حج و زیارت داشته باشیم».
حسین نوش آبادی در عین حال نخستین مقام رسمی ایرانی است که صریحا از قانونی بودن تجمع در مقابل سفارت عربستان خبر داده و گفته است: «حمله به سفارتخانهها و تعرض به آنها یک رفتار خلاف عرف و غیرمنطقی است؛ خودِ تجمع قانونی بوده، اما تعرض به سفارت و کنسولگریها غیرقانونی است».
خبرگزاری تسنیم روز یکشنبه در ضمن گزارش رویدادهای شنبه شب در مقابل سفارت عربستان و حمله به آن،گفته بود که ماموران پلیس «ساعت ۱.۳۰ بامداد یکشنبه اقدام به متفرق کردن تجمعکنندگان کردند».
این خبرگزاری همچنین ادعا کرده بود که تجمع مقابل سفارت عربستان با «اخذ مجوزهای قانونی» برگزار شده بود.