دولت آمریکا و اعضای دمکرات کنگره این کشور، ۴۷ سناتور جمهوریخواه را به تضعیف تلاشهای باراک اوباما برای مهار برنامههای هستهای ایران متهم کرده و گفتند زیر سوال بردن گفتوگوهای دیپلماتیک به معنای حرکت به سمت جنگ با ایران است.
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، جو بایدن، معاون رییس جمهوری آمریکا، در بیانیهای با محکوم کردن نامه سناتورهای جمهوریخواه خطاب به رهبران ایران گفت: «در ۳۶ سال اخیر در مجلس سنای آمریکا من مورد دیگری را به خاطر نمیآورم که سناتورها مستقیما به رهبر یک کشور خارجی، که سالها با آن روابط تنشآمیزی داشتیم، نامه نوشته و بگویند که رییس جمهوری آمریکا برای توافق با آنها فاقد مشروعیت قانونی است».
آقای بایدن در ادامه این بیانیه نوشته است: «این نامه پیام بسیار گمراه کنندهای به دوستان و دشمنان آمریکا میدهد که رییس جمهوری و فرمانده کل قوا نمیتواند تعهدات آمریکا را تضمین کند. این پیام به همان اندازه که غلط، خطرناک نیز هست».
۴۷ سناتور جمهوریخواه آمریکا روز دوشنبه ۱۸ اسفند در نامه سرگشادهای به رهبران ایران نوشتند هر نوع توافق هستهای تهران با آمریکا تنها تا پایان ریاست جمهوری باراک اوباما معتبر خواهد بود.
آسوشیتدپرس مینویسد که این نامه تلاشی تهاجمی برای سخت کردن کار باراک اوباما در مسیر گفتوگوهای هستهای آمریکا و پنج قدرت بزرگ جهانی با ایران برای رسیدن به یک توافق مقدماتی تا آخر ماه مارس است.
هدف این گفتوگوها محدود کردن فعالیتهای اتمی ایران است که این کشور مدعی است اهداف صلح آمیز دارد.
جمهوریخواهان نسبت به حسن نیت ایران در این گفتوگوها تردید دارند و معتقدند هر توافقی برای مهار ایران برای تبدیل شدن به یک قدرت هستهای ناکافی است و ضمانت اجرایی نخواهد داشت.
آنها در این نامه راههای اعمال نظر مجلس سنا برای محدود یا مسدود کردن هر توافقی با ایران را بازگو کرده و همچنین در مورد دخالت مجلس سنا در اعمال تحریم و تشدید مجازاتها علیه ایران هشدار دادهاند.
باراک اوباما در واکنش به این نامه با اشاره به مخالفت و تردید محافظه کاران ایران در مورد توافق هستهای گفت: «به نظر من تناقض جالبی است که بعضی از اعضای کنگره ما با اصولگرایان ایران دلایل مشابهی دارند. ائتلاف نامتعارفی است».
نامه سناتورهای جمهوریخواه توسط سناتور تام کاتن نوشته شده است که چند ماه پیش به دنبال پیروزی در ایالت آرکانزاس وارد مجلس سنا شد. سناتور میچ مک کانل نماینده ایالت کنتاکی، یکی از نامزدان انتخابات ریاست جمهوری آینده نیز از امضا کنندگان این نامه است.
سناتورهای جمهوریخواه در این نامه با اشاره به تفاوت بین یک توافق مصوب مجلس سنا و توافق بین آقای اوباما و آیتالله علی خامنهای، هشدار دادند: «رییس جمهوری بعدی میتواند تنها با اشاره یک قلم این توافقنامه را باطل کند و کنگره آینده در صورت لزوم و در هر زمانی میتواند مواد آن را تغییر دهد».
تام کاتن روز سهشنبه ۱۹ اسفند در مصاحبههای متعدد تلویزیونی با دفاع قاطع از این اقدام گفت که این نامه موقعیت باراک اوباما را در مذاکرات هستهای تضعیف نمیکند.
تام کاتن افزود: «هدف ما این است که رهبران ایران بفهمند که اگر کنگره آمریکا توافقی را نپذیرد آن را تصویب نخواهد کرد».
تام کاتن به شبکه خبری اماسانبیسی گفت: «ایران یک راه ساده و روشن پیش رو دارد. باید با صراحت از دستیابی به سلاح اتمی صرفنظر کرده، خلع سلاح را پذیرفته و راه را برای بازرسی کامل و بیقید و شرط بازرسان بینالمللی هموار کند».
در همین حال محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، روز سه شنبه در نشست مجلس خبرگان ایران گفت نامهای که هشدار میدهد هر توافق هستهای پس از اتمام ریاست جمهور باراک اوباما ممکن است باطل شود، نشان دهنده این است که آمریکا قابل اطمینان نیست.
او این نامه را «بیسابقه و غیر دیپلماتیک» توصیف کرد.
خبرگزاری آسوشیتدپرس مینویسد همه سناتورهای جمهوریخواه با این نامه موافق نبودند.
باب کورکر، رییس کمیته روابط خارجی مجلس سنا، نامه را امضا نکرده و گفته است: «تلاش ما تمرکز روی اقدامات مورد تایید هر دو حزب برای رسیدن به نتیجه مشخص است».