دبیرکل سازمان ملل روز چهارشنبه هشتم اردیبهشت از آمریکا، ایران و شش کشور دیگر خواست تا معاهده عدم آزمایش سلاح‌های هسته‌ای را تصویب کنند تا زمینه اجرایی شدن آن فراهم شود.
به گزارش خبرگزاری‌های فرانسه و آسوشیتدپرس، بان کی مون این درخواست را در مراسم بیستمین سالگرد تاسیس سازمان معاهده عدم آزمایش جامع سلاح‌های هسته‌ای در وین مطرح کرد.
وی اظهار داشت: «من از کشورهای باقیمانده، هشت کشور باقیمانده، می‌خواهم که «این معاهده را بدون تاخیر بیشتر، امضاء و تصویب کنند».
دبیرکل سازمان ملل افزود: «آزمایش اتمی منابع آبی را آلوده می‌کند، باعث ایجاد سرطان می‌شود، و محیط اطراف را برای نسل‌های متمادی با تششعات هسته‌ای آلوده خواهد کرد».
آقای بان تصریح کرد: «ما اینجا گردهم آمده‌ایم تا به قربانیان ادای احترام کنیم. بهترین احترام به آن‌ها اقدام کردن، ممنوعیت و متوقف کردن آزمایش اتمی است. رنج بردن آن‌ها باید درسی برای جهانیان باشد که به این دیوانگی پایان دهند».
معاهده عدم آزمایش سلاح‌های هسته‌ای که در سپتامبر سال ۱۹۹۶ از سوی مجمع عمومی سازمان ملل تصویب شد، هر نوع انفجار هسته‌ای را ممنوع می‌کند.
۱۸۳ کشور تاکنون این معاهده را امضاء کرده‌اند و ۱۶۴ کشور از جمله روسیه، فرانسه و بریتانیا- سه کشور از ۹ کشوری که دارای سلاح هسته‌ای بوده یا ظن آن می‌رود چنین سلاحی داشته باشند- این معاهده را تصویب کرده‌اند. ولی برای اجرایی شدن آن، ضروری است ۴۴ کشور خاصِ «دارنده فناوری هسته‌ای» آن را در مجالس خود تصویب کنند که هشت کشور هنوز این کار را نکرده‌اند.
این هشت کشور شامل آمریکا، چین، مصر، هند، ایران، اسرائیل، پاکستان و کره شمالی هستند. پیونگ یونگ اخیرا آزمایش‌های اتمی خود را از سر گرفته است.
۱۸۰ روز پس از اینکه ۴۴ کشور این معاهده را تصویب کردند، اجرای آن آغاز خواهد شد.
سازمان معاهده عدم آزمایش جامع هسته‌ای پس از اجرایی شدن این توافقنامه موظف است تا آزمایش‌های اتمی را راستی آزمایی کرده و سیستم نظارت بین‌المللی در این زمینه برقرار کند. همچنین ممکن است ایستگاه‌های بازرسی را در کشورهای عضو ایجاد کند.
آمریکا، چین، مصر، ایران و اسرائیل که فرض عمومی این است دارای زرادخانه هسته‌ای بوده ولی هیچگاه آن را تایید نکرده است، این معاهده را امضاء کرده‌اند ولی هنوز آن را تصویب نکرده‌اند.
باراک اوباما، رییس جمهوری آمریکا، در مهم‌ترین سخنرانی‌اش درباره سلاح‌های هسته‌ای که در سال ۲۰۰۹ در پراگ و کمی پس از کسب مقام ریاست جمهوری ایراد کرد، گفت که «فورا و قاطعانه تصویب این معاهده در آمریکا را دنبال خواهد کرد».
به گزارش خبرگزاری فرانسه، هفت سال پس از این سخنرانی و در حالی که اوباما در ژانویه ۲۰۱۷ کاخ سفید را ترک می‌کند و جمهوریخواهان کنترل هر دو مجلس آمریکا را در دست دارند، به نظر می‌رسد تصویب این معاهده هنوز در هاله‌ای از ابهام است.
بین نخستین آزمایش اتمی در صحرای نیومکزیکو آمریکا در ۱۶ ژوئیه ۱۹۴۵ و سپتامبر ۱۹۹۶، بیش از دو هزار آزمایش اتمی در جهان انجام شده بود.
با پایان جنگ سرد، آمریکا تا سال ۱۹۹۲ که دست به آخرین آزمایش اتمی‌اش زد، یک هزار و ۳۲ آزمایش انجام داده بود. روسیه تا سال ۱۹۹۰ نیز ۷۱۵ آزمایش اتمی انجام داد. بریتانیا تا سال ۱۹۹۱ و فرانسه و چین نیز تا ۱۹۹۶ همچنان دست به آزمایش اتمی می‌زدند.
از سپتامبر ۱۹۹۶ تاکنون، هند و پاکستان هرکدام دو آزمایش در سال ۱۹۹۸ انجام دادند، در حالی که کره شمالی در سال‌های ۲۰۰۶، ۲۰۰۹، ۲۰۱۳ و در ششم ژانویه امسال دست به انجام آزمایش‌هایی در این زمینه زد.
