ستاد فرماندهی مرکزی آمریکا، سنتکام، روز پنج‌شنبه، ۳۰ خرداد، تایید کرد که یک پهپاد تجسسی این کشور با شلیک موشک زمین به هوای ایران سرنگون شده است.
بیل اربن، سخنگوی سنتکام، در اطلاعیه‌ای گفت: پهپاد «ام کیو ۴ ترایتن» در حالی که بر فراز تنگه هرمز در محدوده هوایی بین‌المللی در پرواز بود هدف یک موشک زمین به هوای ایران قرار گرفت.
به گفته وی، این حادثه در ساعت ۱۱ و ۳۵ دقیقه دیشب به وقت گرینوویچ رخ داد.
بیل اربن افزود: «گزارش منابع ایرانی مبنی بر اینکه پهپاد یاد شده بر فراز خاک ایران بوده، غلط است.»
این سخنگوی سنتکام تصریح کرد: «این یک حمله بی‌دلیل به پهپاد تجسسی ایالات متحده در محدوده هوایی بین‌المللی بوده است.»
همزمان با این تحول و نگرانی‌ها از احتمال رویارویی نظامی بین ایران و آمریکا، قیمت هر بشکه نفت در بازارهای بین‌المللی تا سه درصد بالا رفت و به ۶۳ دلار رسید.
نخستین بار سپاه پاسداران بامداد روز پنج‌شنبه اعلام کرد که یک پهپاد آمریکایی مدل «ام‌کیو ۴-سی» را در«منطقه کوه مبارک استان هرمزگان» ساقط کرده است.
پنتاگون، وزارت دفاع ایالات متحده، و سنتکام در واکنش اولیه اعلام کردند که هیچ پهپاد آمریکایی بر فراز خاک ایران در پرواز نبوده است. ساعاتی بعد هدف قرار گرفتن این پهپاد تایید شد ولی محل آن در «محدوده هوایی بین‌المللی» در نزدیکی تنگه هرمز اعلام شد.
ولی سپاه پاسداران اطلاعیه دومی منتشر کرد و بار دیگر مدعی شد که پهپاد «گلوبال هاوک» در ساعت ۱۴ دقیقه بامداد پنج‌شنبه «از یکی از پایگاه‌های نیروهای آمریکایی در جنوب خلیج فارس» پرواز کرده و «در نهایت پنهانکاری، از تنگه هرمز به سمت چابهار» رفته است.
سپاه پاسداران در اطلاعیه‌اش افزوده بود که این پهپاد «در ساعت ۴ و پنج دقیقه بامداد» و در حالی که «وارد فضای سرزمینی کشورمان شده بود، توسط پدافند نیروی هوا-فضای سپاه هدف قرار گرفت و سرنگون گردید».
در اطلاعیه نخست روابط عمومی سپاه پاسداران محل «سرنگون کردن» پهپاد آمریکایی «منطقه کوه مبارک استان هرمزگان» ذکر شده بود اما در دومین اطلاعیه اشاره‌ای به محل خاصی نشده است.
در همین حال، خبرگزاری فارس گفته که این پهپاد هدف آتش سامانه پدافند موشکی «سوم خرداد» نیروی هوافضای سپاه قرار گرفته است.
این خبرگزاری درباره ویژگی‌های این سامانه گفته که برای «انهدام انواع اهداف هوایی در ارتفاع متوسط» کارایی دارد و «می‌تواند به طور همزمان با چهار هدف درگیر شود».
فارس افزوده است: «مقابله با هواپیماهای تاکتیکی و استراتژیک، بالگرد، موشک‌های کروز و پهپاد از جمله ماموریت‌های این سامانه است که می‌تواند در شرایط جنگ الکترونیک نیز به خوبی اهداف خود را سرنگون کند».
ساعاتی پس از سرنگون شدن پهپاد آمریکایی، حسین سلامی فرمانده کل سپاه پاسداران گفت که «مرزها خط قرمز ما است و هر دشمنی که به این مرزها تعرض کند برنخواهد گشت. ما اعلام می‌کنیم بنای جنگ با هیچ کشوری نداریم، اما برای جنگ کاملا آماده‌ایم».
این دومین بار ظرف هفته جاری است که گزارش‌هایی درباره هدف قرار دادن پهپادهای آمریکایی از سوی ایران منتشر می‌شود.
ستاد فرماندهی آمریکا روز یک‌شنبه گفته بود که ایران پنج‌شنبه هفته گذشته یک موشک زمین به هوا به سوی یک پهپاد آمریکایی مدل ام کیو ۹ شلیک کرد ولی این پرتاب ناموفق بود.
در بیانیه سنتکام آمده بود که موشک شلیک شده با فاصله حداکثر یک کیلومتر از کنار پهپاد رد شد. این موشک زمین به هوا از نوع SA-7 بوده است.
ستاد فرماندهی مرکزی آمریکا همزمان تایید کرده بود که یک فروند پهپاد آمریکایی مدل ام کیو-۹ با شلیک موشک زمین به هوا از نوع SA-6 از سوی شبه‌نظامیان حوثی مورد حمایت ایران در یمن سقوط کرده است.
سرنگون کردن پهپاد آمریکایی در روز پنج‌شنبه در حالی اتفاق افتاد که تنش در روابط ایران و آمریکا طی هفته‌های اخیر بر سر تحولات مربوط به برجام و حمله به چند نفتکش در آب‌های امارات متحده عربی و دریای عمان به اوج خود رسیده است.
یک سال پس از خروج ایالات متحده آمریکا از برجام در ۱۸ اردیبهشت پارسال، ایران اعلام کرد که تعهداتش را ذیل این توافق کاهش می‌دهد و ۶۰ روز به طرف‌های باقیمانده در برجام فرصت داد تا منافع اقتصادی ناشی از این توافق را برای تهران تضمین کنند.
این اقدام، نکوهش آمریکا را به دنبال داشت و اتحادیه اروپا نیز خواستار پایبند ماندن ایران به تعهداتش شد.
همزمان حمله به شش نفتکش ظرف یک ماه گذشته باعث شد تا آمریکا، عربستان و امارات انگشت اتهام را به سوی تهران نشانه رفته و سپاه پاسداران را مسئول حمله معرفی کنند.
مقام‌های جمهوری اسلامی این اتهام را رد کرده و اقداماتی از این دست را «مشکوک» و حتی «فراتر از مشکوک» خوانده‌اند.
آمریکا اردیبهشت امسال سپاه پاسداران را در فهرست «سازمان‌های تروریستی خارجی» قرار داد.
