آلمان در حال رایزنی با متحدان اروپاییاش است تا به منظور جلوگیری از خروج آمریکا از «برنامه جامع اقدام مشترک» یا برجام، تحریمهای تازهای علیه جمهوری اسلامی ایران وضع کند.
خبرگزاری رویترز گزارش میدهد که مجله آلمانی اشپیگل این خبر را در شماره روز شنبه ۳۰ دیماه خود اعلام کرده است.
در این گزارش از دیپلماتهای مستقر در مقر اتحادیه اروپا در بروکسل نقل قول شده که میگویند آلمان همراه با بریتانیا و فرانسه به دنبال وضع تحریمهای جدید علیه ایران هستند تا به ایالات متحده نشان دهند متحدان اروپایی واشینگتن انتقادهای دونالد ترامپ علیه تهران را جدی تلقی میکنند.
یک سخنگوی وزارت امور خارجه آلمان و همچنین سخنگوی دولت این کشور حاضر نشدهاند تا درباره این گزارش اظهارنظر کنند.
دلیلی که در گزارش اشپیگل برای مجازات ایران از سوی آلمان و متحدان اروپایی آن مورد اشاره قرار گرفته، برنامه موشکی بالستیک جمهوری اسلامی و «دخالتهای تهران» در امور داخلی کشورهای خاورمیانه از جمله یمن و سوریه است.
مهمتر از همه اینکه، اروپاییها به دنبال جلوگیری از خروج ایالات متحده از توافق هستهای ایران و شش قدرت جهانی هستند که در تیرماه سال ۱۳۹۴ به دست آمد.
هفته پیش، ماریا آدبار، سخنگوی وزارت امور خارجه آلمان، گفته بود که مقامهایی اروپایی قرار است با طرفهای آمریکایی بنشینند و «ببینند که در اظهارات آقای ترامپ چه هدف و درخواستی مدنظر بوده است».
دونالد ترامپ چهار ماه به کنگره آمریکا و طرفهای اروپایی مهلت داده است تا «معایب فاجعهبار» این توافق را اصلاح کرده و گرنه واشینگتن از آن خارج میشود.
او که از یکسال پیش در آمریکا قدرت را در دست دارد، از زمان کارزارهای انتخاباتی از مخالفان سرسخت برجام بود و آن را «بدترین توافقی» توصیف کرده که تاکنون دیده است.
با این حال، دولت آقای ترامپ تاکنون سه بار مهلت ۱۲۰ روزه برای تمدید تعلیق تحریمهای ناشی از این توافق را رعایت کرده است. گرچه او روز ۲۲ دی ماه هشدار داد که چهار ماه دیگر این سیاست را کنار خواهد گذاشت، مگر اینکه ایرادهای توافق رفع شود.
آقای ترامپ ضمن اعلام آمادگی برای همکاری در زمینه تنظیم یک قطعنامه فراجناحی، چهار مؤلفه را برای امضای مصوبه کنگره در این زمینه اعلام کرده که عبارتند از: «درخواست بازرسی فوری از تمام تأسیسات مورد نظر بازرسان بینالمللی در ایران؛ اطمینان از نزدیک نشدن ایران به سلاح هستهای؛ دائمی شدن محدودیتهای ایران در توافق هستهای، و سرانجام اینکه برنامه موشکی بالستیک و سلاح هستهای تهران جدانشدنی هستند».
مقامهای جمهوری اسلامی ایران بارها گفتهاند که هیچ تغییری را در توافق هستهای نمیپذیرند و حاضر به مذاکره مجدد درباره آن نیستند.
به رغم این موضع ایران، کشورهای اروپایی که روابط تجاری نزدیکی با تهران داشته و از موافقان جدی برجام هستند در روزهای گذشته به طور ناگهانی در سیاست خود چرخش کرده و گفتهاند که اظهارات رئیسجمهوری آمریکا را «به دقت بررسی» میکند.
از جمله، یوهانس هان کمیسر اتحادیه اروپا در امر سیاست همجواری و مذاکرات گسترش اتحادیه روز ۲۶ دی ماه خبر داد که اعضای اتحادیه اروپا در حال رایزنی با هم هستند که چه پاسخی به دونالد ترامپ بدهند.
روسیه هم به جدالهای اخیر بر سر برجام پیوسته و روز ۲۹ دی از زبان سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه خود، هشدار داد که اگر آمریکا از برجام خارج شود، توافق هستهای ایران دوامی نخواهد داشت.
این در حالی است که نیکی هیلی، سفیر آمریکا در سازمان ملل متحد، گفته است اگر میخواهید آمریکا توافق اتمی را را جدی بگیرد، اتحادیه اروپا و جامعه جهانی باید رفتارهای ایران را جدی بگیرند و مانع مسائلی همچون برنامه موشکی جمهوری اسلامی و «حمایت آن از تروریسم» شوند.
در همین زمینه، پیتر روسکم و لیز چنی، دو قانونگذار آمریکایی، روز ۲۸ دی طرحی با عنوان «سیاست آزادی ایران و قانون تحریمها» ارائه دادند که به موجب آن محدودیتها علیه برنامه هستهای و موشکی ایران افزایش مییابد.