سعد حریری، نخستوزیر لبنان، روز سهشنبه ۱۴ آذر استعفایش را پس گرفت و به این ترتیب به بحران سیاسی یک ماهه در این کشور پایان داد که ماه گذشته با اعلام استعفای خود از عربستان سعودی و هفتهها اقامت در خارج از لبنان آغاز شده بود.
به گزارش خبرگزاری رویترز، دولت ائتلافی آقای حریری که گروه حزبالله لبنان نیز در آن سهیم است بر سیاست کلی این کشور که عدم دخالت در بحران کشورهای عربی است تاکید کرد.
عربستان سعودی حامی و متحد منطقهای سعد حریری، حزبالله لبنان را به عنوان عامل حکومت ایران به دخالت در جنگهای خاورمیانه متهم کرده است.
استعفای حریری سیاست لبنان را به صحنه دیگری از رقابت بین عربستان و ایران بدل کرده بود که در کشورهای دیگر از جمله سوریه، عراق و یمن نیز در مقابل یکدیگر صفآرایی کردهاند.
مقامات لبنانی گفته بودند که عربستان سعودی سعد حریری را مجبور به استعفاء کرده بود و تا زمانی که دخالت دولت فرانسه منجر به بازگشت آقای حریری شد او در خانه تحت نظر قرار داشت. سعد حریری این ادعاها را رد کرده است.
میشل عون رییسجمهوری لبنان و از متحدان حزبالله تا زمانی که آقای حریری در خارج از لبنان بود حاضر نشد استعفای او را بپذیرد.
حساسیتهای عربستان سعودی در مورد نفوذ ایران و حزبالله در سایر کشورهای عربی عامل اصلی بحران لبنان تلقی میشود که باعث بروز نگرانی شدیدی در مورد ثبات اقتصادی و سیاسی این کشور شد.
سیاست «عدم مداخله» لبنان در سال ۲۰۱۲ و برای دور نگاه داشتن حکومت بیثبات بیروت از بحرانهای منطقهای و به خصوص جنگ داخلی سوریه اعلام شد. با وجود این سیاست رسمی، گروه حزبالله لبنان در جنگ داخلی سوریه دخالت کرد و هزاران تن از پیکارجویان خود را برای حمایت از حکومت بشار اسد به آن کشور اعزام کرده است.
در اولین جلسه کابینه لبنان پس از استعفای سعد حریری، بار دیگر بر تعهد این کشور به سیاست «عدم مداخله» تاکید شد.
سعد حریری گفت: «تمام نیروهای تشکیل دهنده دولت تصمیم گرفتهاند که از دخالت در جنگ، بحران و امور داخلی کشورهای دیگر عرب پرهیز کنند تا ثبات اقتصادی و مناسبات سیاسی لبنان حفظ شود».
او در بخش دیگری از بیانیه دولت لبنان با اشاره به خود افزود: «کابینه از رییس دولت به خاطر پس گرفتن استعفای خود تشکر میکند».
در لبنان با سابقه جنگ طولانی بین گروههای قومی و سیاسی که رقیب یکدیگر هستند، سیستم سیاسی طوری تنظیم شده که همه گروهها در آن سهیم باشند.
سعد حریری، تاجر متمول سنی که مناسبات اقتصادی و سیاسی نزدیکی با عربستان سعودی دارد هنگام اعلام استعفای خود در ریاض، ایران را به دخالت در امور داخلی کشورهای دیگر متهم کرد و گفت به خاطر نگرانی در مورد جان خود و اعضای خانوادهاش به لبنان باز نمیگردد. پدر او رفیق حریری نخستوزیر سابق لبنان در سال ۲۰۰۵ ترور شد.
سعد حریری در سخنانش در جلسه کابینه هشدار داد که تنش در سطح منطقه به راحتی میتواند لبنان را به یک مسیر خطرناک بکشاند و موضوعی که باعث بروز بحران اخیر شد را نمیتوان نادیده گرفت.
او افزود: «تحولات منطقه نشان دهنده موج جدیدی از بحران است. شاید این بحرانها رو به پایان باشند ولی لبنان نباید و نمیتواند به این بحرانها کشانده شود».
آقای حریری گفت: «حمله به کشورهای عربی خلیج فارس در رسانهها و موضعگیریهای سیاسی باعث به خطر افتادن منافع لبنان و به خصوص به خطر افتادن منافع لبنانیهایی میشود که در آن کشورها مشغول کار هستند».
او در بخش دیگری از سخنانش که اشاره آشکاری به حزبالله لبنان بود گفت: «اگر ما دخالت سایر کشورها در امور داخلی لبنان را رد میکنیم باید بپذیریم که هیچ گروه لبنانی نیز نباید در امور کشورهای دیگر دخالت کند».
هنگام اعلام استعفای سعد حریری حکومت عربستان به شدت به حکومت لبنان حمله کرد و مدعی شد که آن کشور علیه ریاض اعلام جنگ داده است. اما دولتهای غربی از جمله آمریکا بر حمایت خود از سعد حریری و دولت لبنان تاکید کردند.
آقای حریری قبل از ترک ریاض گفت حکومت لبنان به خاطر دخالتهای گروه حزبالله در منطقه با خطر تحریم از سوی کشورهای عربی حوزه خلیج فارس روبروست.
او اشاره کرد علاوه بر وضعيت صدها هزار لبنانی که در کشورهای حوزه خلیج فارس زندگی میکنند مناسبات اقتصادی با آن منطقه که برای اقتصاد لبنان حیاتی است نیز ممکن است به خطر بیافتد.