آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز دوشنبه ۲۷ آبان اعلام کرد که ایران با افزایش ذخایر آب سنگین خود، فراتر از ۱۳۰ تن تعیین شده در توافق اتمی با قدرتهای جهانی، یک محدودیت دیگر در برجام را نقض کرد.
آژانس در گزارش خود به اعضای شورای حکام گفته است: «ایران روز ۱۶ نوامبر (۲۵ آبان) به آژانس اطلاع داد که ذخایر آب سنگین آن از مرز ۱۳۰ تن عبور کرده است».
بر اساس گزارش خبرگزاری رویترز، «آژانس روز ۱۷ نوامبر راستیآزمایی کرد که تاسیسات تولید آب سنگین فعال بوده و ذخایر آب سنگین ایران به ۱۳۱.۵ تن رسیده است».
ایران از اردیبهشت امسال و در سالگرد خروج ایالات متحده از برجام اعلام کرد که به تدریج از تعهداتش در چارچوب این توافق هستهای خواهد کاست.
تهران از آن زمان طی چهار گام، اقدام به افزایش ذخایر اورانیوم غنیشده، سطح غنیسازی، راهاندازی مجدد تاسیسات فردو و استفاده از سانتریفوژهای مدل پیشرفته کرده است.
از آب سنگین، به علاوه سایر چیزها، به عنوان تعدیلکننده برای کند کردن فعلوانفعالات در قلب راکتورهای هستهای شبیه آنچه که ایران در اراک در حال ساخت آن بوده است استفاده میشود.
از آنجا که چنین راکتوری قادر به تولید پلوتونیوم است که از آن میتوان برای ساخت بمب اتمی استفاده کرد، در برجام از ایران خواسته شد تا قلب راکتور اراک را خارج کرده و داخل آن را با سیمان پر کند.
این راکتور در حال بازطراحی است تا به یک راکتور سبک تبدیل شده و ایران امکان ساخت سلاح هستهای نداشته باشد.
این نخستین بار از سال ۲۰۱۶ است که ایران این محدودیت را نقض میکند. تهران در آن سال نیز از سقف ۱۳۰ تن تعیین شده در برجام برای ذخایر آب سنگین عبور کرد.
ایران موظف است که ذخایر اضافی را در کشورهای دیگر انبار کند تا برای آن مشتری پیدا شود.