ایران برای کاستن از وابستگی خود به دلار می خواهد پرداختهای به تاخير افتاده را که از کشورهایی نظیر هند و سایر خریداران نفت طلب دارد و همین طور بهای فروش محمولههای جدید نفت پس از پایان تحریمها را به صورت یورو دریافت کند.
خبرگزاری رویترز از قول منبعی در شرکت ملی نفت ایران می نویسد این کشور تمام قراردادهای نفتی اخیر که با شرکتهای خارجی امضا کرده است از جمله شرکت فرانسوی توتال، دو شرکت اسپانیایی سپسا و لیتاسکو و شرکت روسی لوک اویل را به صورت یورو دریافت خواهد کرد.
این مقام ایرانی افزود: «ما در صورتحساب های خود یک شرط را منظور کرده ایم که طبق آن خریداران نفت ما باید بهای آن را به صورت یورو و بر اساس نرخ برابری یورو با دلار در زمان تحویل محمولههای نفت پرداخت کنند».
شرکتهای لوک اویل و توتال حاضر نشدند در مورد این موضوع اظهار نظر کنند و شرکت اسپانیایی سپسا نیز به درخواست خبرگزاری رویترز پاسخ نداد.
این منبع که از جزییات موضوع اطلاع مستقیم دارد گفت ايران از خریداران نفت خود که بابت پرداختهای قبلی هنوز بدهکارند خواسته است که این مبالغ را به جای دلار به صورت یورو پرداخت کنند.
ایران پس از لغو تحریمها توانست بخشی از پولهای مسدود شده خود را در ارزهایی به غیر از دلار، از جمله ریال عمان یا درهم امارات متحده عربی دریافت کند.
تغییر ارز از دلار به یورو برای معاملات نفتی ایران منطقی به نظر می رسد چون اکنون اروپا یکی از مهمترین خریداران نفت ایران خواهد بود.
رابین میلز مدیر عامل شرکت انرژی قمر در دوبی می گوید: «بسیاری از شرکتهای اروپایی برای سرمایه گذاری و معامله به سوی ایران سرازیر شده اند و به همین خاطر دریافت به شکل یورو برای ایران کاملا منطقی است».
ایران از سالها پیش تلاش کرده که برای معاملات نفتی خود یورو را جایگزین دلار کند. تهران در سال ۲۰۰۷ نتوانست سایر اعضای اوپک را قانع کند که ارز مبنا برای معاملات این سازمان را به یورو تغییر دهند.
محمود احمدی نژاد رییس جمهوری وقت ایران گفت که دلار «کاغذی بیارزش بیش نیست».
«منبع آگاه» در شرکت ملی نفت ایران به خبرگزاری رویترز گفت در دوران اعمال تحریمهای بین المللی علیه ایران، بانک مرکزی آن کشور سیاستی را تبیین کرد که بر اساس آن معاملات خارجی باید با یورو انجام شود.
او افزود: «ایران به دلایل سیاسی به سمت استفاده از یورو رفت و معاملات با دلار را فسخ کرد».
عامل مثبت برای معاملات یورو
ایران صاحب پنجمین ذخایر نفتی بزرگ جهان است و در نظر دارد به زودی حجم صادرات خود را افزایش دهد که نتیجه آن معاملات دهها میلیارد یورویی خواهد بود.
اصرار ایران بر دریافت یورو به جای دلار در عین حال نشانهای از وجود مشکلات در مناسبات ایران و آمریکا حتی پس از لغو بسیاری از تحریم هاست.
طبق ارزیابیهای دولت آمریکا حدود ۱۰۰ میلیارد دلار از دارایی نقد ایران در بانکهای خارجی مسدود شده بود و پس از لغو تحریمها ایران توانست حدود نیمی از این مبلغ را آزاد کند.
مشخص نیست چه سهمی از این پول، پرداختهای معوقه مربوط به فروش نفت است که اکنون ایران خواهان پرداخت آن به صورت یورو است.
به عنوان نمونه هند بابت محمولههای نفتی که در دوران تحریم از ایران خریده، حدود شش میلیارد دلار بدهکار است.
ماه گذشته مدیرعامل بخش بین المللی شرکت ملی نفت ایران به خبرگزاری رویترز گفت: «ایران ترجیح می دهد مبالغی را که از محل فروش نفت طلب دارد به صورت ارزهای خارجی دریافت کند که در حال حاضر این ارز یورو خواهد بود».
منابع دولت هند این نکته را تایید کرده اند که ایران خواهان دریافت این مبالغ به صورت یورو است.
به گفته منابع ایران و هندی، دولت ایران خواسته است که بدهیهای هند بر اساس نرخ تبادل ارز در زمان تحویل گرفتن نفت و به علاوه بهره بانکی برای دوره تاخیر پرداخت شوند.
یک منبع دولت هند گفت که این کشور در حال بررسی و یافتن راه حلی برای بازپرداخت بدهیها به ایران است که ممکن است به مشارکت دو بانک هندی یعنی یوکوو و ایدیب نیاز داشته باشد.
یک مقام بانک یوکوو گفت این بانک در موضوع بازپرداخت بدهیها به ایران دخیل است ولی در مورد احتمال تغییر روش پرداختها اظهار نظر نکرد.
هند در عین حال می تواند از هالک بانک ترکیه هم استفاده کند که سال ۲۰۱۲ انتقال پول به ایران توسط این بانک را متوقف کرد. روش دیگر انتقال مستقیم این مبالغ به بانکهای ایرانی با استفاده از سیستم بین المللی (سوئیفت) سوئیفت است.
منبع مطلع در شرکت نفت ایران گفت با توجه به اینکه اکنون بانکهای ایرانی از طریق سیستم بین المللی انتقال ارز به شبکه بانکی بین المللی وصل شده اند برای ایران دریافت پول به شکل هر ارز خارجی ساده است و «ما یورو می خواهیم».