بر اساس جدول شاخص اعتبار گذرنامه کشورهای جهان که روز دوشنبه هفتم خرداد توسط نهاد پژوهشی «پاسپورت ایندکس» منتشر شد، جایگاه گذرنامه ایرانی نسبت به سال گذشته یک پله صعود کرد، اما هنوز در جایگاه پایین است.
بر اساس این گزارش، جایگاه گذرنامه ایرانی در میان ۱۹۹ کشور، ۹۲ است و ایرانی‌ها بدون روادید تنها می‌توانند به ۴۰ کشور جهان سفر کنند. ایران در ردیف کشورهایی مانند نپال و لبنان قرار دارد.
سال گذشته، تعداد کشورهایی که ایرانی‌ها بدون اخذ روادید می‌توانستند به آنها تردد کنند، ۳۶ کشور بود و جایگاه گذرنامه ایرانی نیز ۹۳ بود.
بهترین جایگاه در میان کشورهای جهان، مربوط به سنگاپور است که شهروندان آن برای تردد به ۱۶۴ کشور جهان نیازی به روادید ندارند.
کشور افغانستان نیز در بدترین جایگاه جهانی قرار دارد و دارندگان گذرنامه آن بدون روادید تنها می‌توانند به ۲۵ کشور سفر کنند.
گزارش پاسپورت ایندکس می‌گوید که بعد از سنگاپور، کره جنوبی، آلمان و ژاپن بهترین وضعیت را از لحاظ اعتبار گذرنامه دارند و شهروندان آنها بدون روادید می‌توانند به بیش از ۱۶۲ کشور سفر کنند.
در رتبه‌های بعدی کشورهای اروپایی مانند دانمارک، سوئد، فنلاند، ایتالیا، فرانسه و اسپانیا قرار دارند که شهروندان آنها برای سفر به ۱۶۱ کشور نیاز به روادید ندارند.
آمریکا همراه با برخی دیگر از کشورهای اروپایی در جایگاه پنجم است و آمریکایی‌ها بدون اخذ روادید می‌توانند به ۱۶۰ کشور سفر کنند.
در قعر جدول علاوه بر افغانستان، کشورهای عراق، سوریه، پاکستان و سومالی قرار دارند که شهروندان آنها بدون نیاز به روادید می‌توانند به ۲۸ تا ۳۳ کشور جهان سفر کنند.
البته بر اساس جدول رده‌بندی موسسه «هنلی»، جایگاه گذرنامه ایرانی ۹۷ است که در ردیف لبنان، بنگلادش و کوزوو قرار دارد. این موسسه نیز جایگاه گذرنامه سنگاپور را در صدر لیست قرار داده است.
البته موسسه‌های معتبر دیگری نیز هستند که شاخص آنها برای اعتباردهی به گذرنامه کشورها شامل مواردی مانند خوشنامی، داشتن تابعیت دوگانه، میزان احترام به آزادی‌های فردی و حقوق بشر و غیره را نیز دخالت می‌دهند و رتبه ایران در لیست آنها بسیار پایین است.
برای نمونه سال گذشته ارزیابی موسسه «نوماد کاپیتالیست» منتشر شد که بر اساس آن، ارزش پاسپورت ایرانی در حال حاضر از میان ۱۹۹ کشور جهان در رده ۱۹۱ قرار دارد و تنها از برخی کشورهای جنگ‌زده مانند سودان، یمن، سوریه، لیبی، پاکستان، اریتره، عراق و افغانستان وضعیت بهتری دارد.
در ارزیابی همه این موسسات، کشورهای اروپایی و برخی کشورهای شرق آسیا در بهترین جایگاه قرار دارند.
