دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران میگوید که «ایران آمادگی لازم را برای تداوم گفتوگوهای صریح و شفاف و فراگیر نسبت به مجموعه موضوعات مورد علاقه ایران و عربستان دارد».
دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی روز سه شنبه ۳۰ دی گزارش داد که علی شمخانی در دیدار با حسین صادقی سفیر ایران در عربستان ضمن تبیین «سیاست اصولی جمهوری اسلامی ایران در تعامل با دولت عربستان» گفت که تهران آماده گفتوگوهای صریح با ریاض است.
بر اساس این گزارش، وی با اشاره به «خسارتهای بیسابقه مالی و انسانی ناشی از درگیریهای طایفهای و مذهبی در جهان اسلام»، خواستار «جلوگیری از خونریزی در میان مسلمین و مقابله ریشهای، صادقانه و جدی با افراط گرایی و تروریسم» شد که به گفته وی، «امروز در نقاب داعش جلوهگر شده است».
تاکید تهران بر گفتوگوهای صریح و تعامل با عربستان در حالی است که محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران اخیرا سفر خود را به ریاض به خاطر آنچه که «اظهارات تند» همتای عربستانی وی عنوان شد، لغو کرد.
حسین امیر عبدالهیان، معاون عربی و آفریقای وزارت خارجه ایران، ۲۷ دی ماه در مصاحبه با شبکه العالم گفته بود که از مدتها پیش زمینه چینی برای سفر ظریف به عربستان انجام میشد و همتای عربستانی وی نیز بر این دیدار تاکید داشت، اما «اظهارات غیرقابل قبول سعود الفیصل درباره سوریه باعث شد که ما در داخل کشور تحت فشار افکار عمومی قرار بگیریم و این سفر لغو شود».
عربستان به شدت مخالف دولت بشار اسد است، دولتی که یکی از متحدین اصلی جمهوری اسلامی ایران است.
سعود الفیصل وزیر خارجه عربستان ۲۱ مهرماه گفته بود که ایران باید «نیروهای اشغالگر» خود را از سوریه بیرون بکشد.
به گفته وی، «در بسیاری از مناقشهها، ایران نه به عنوان بخشی از راه حل بلکه قسمتی از مشکل است».
روابط ایران و عربستان که حاکمیت آن در دست سنیهای محافظهکار است، پس از انقلاب بهمن ۱۳۵۷ به سردی گرایید و در دهه شصت خورشیدی و دوران ریاست جمهوری محمود احمدینژاد به وخامت گرایید.
اختلافات ایران و عربستان
ایران و عربستان سالهاست که برای افزایش نفوذ خود در کشورهای منطقه بویژه سوریه، یمن و لبنان با یکدیگر رقابت میکنند.
اظهارات دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران در روزی بیان میشود که شورشیان شیعه حوثی در یمن مواضع خود را در پایتخت این کشور تحکیم کرده و کاخ ریاست جمهوری را نیز به تصرف خود در آوردهاند.
یمن یکی از نقاط مورد اختلاف تهران و ریاض است. در حالی که شورشیان حوثی مورد حمایت جمهوری اسلامی ایران هستند، دولت عربستان از رییس جمهوری یمن حمایت میکند.
کاهش قیمت نفت از دیگر نقاط افتراق میان دو کشور مهم حاشیه خلیج فارس است.
قیمتهای جهانی نفت هم اکنون به کمترین میزان خود از سال ۲۰۰۹ رسیده است و توافق نکردن اعضای سازمان کشورهای صادرکننده نفت، اوپک، برای کاهش سقف تولید در ماه نوامبر باعث ایجاد شوک دیگر در بازار و سرعت گرفتن کاهش قیمت نفت شد.
قیمت نفت از ۱۱۰ دلار در تابستان امسال به زیر ۵۰ دلار سقوط کرده است.
ایران و ونزوئلا به شدت بر کاهش تولید اوپک تاکید دارند، در حالی که عربستان میگوید کاهش تولید این سازمان باعث خواهد شد که دیگر تولید کنندگان نفت جای خالی نفت اوپک در بازارهای جهانی را به سرعت پر کنند.