چند روز پس از اعتراض نمایندگان اصولگرا به حسن روحانی، رییس جمهوری ایران، درباره جمعآوری سانتریفوژها در سایتهای نطنز و فردو، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران روز سه شنبه ۱۹ آبان خبر داد که با «یک تذکر» جلوی این کار گرفته شده است.
علی اکبر صالحی، رییس سازمان انرژی اتمی، روز ۱۱ آبان به خبرگزاری ژاپنی «کیودو» گفته بود که ایران اجرای توافق هستهای را با جمعآوری شماری از سانتریفوژهای خود در تاسیسات هستهای نطنز آغاز کرده است.
اعلام این خبر، اعتراض ۲۰ نمایندگان مجلس به دنبال داشت که در تذکری به حسن روحانی رییسجمهوری ایران خواستار توقف دستور جمعآوری سانتریفوژهای فردو و نطنز شدند.
حال، علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی، گفته که این روند متوقف شده است.
به گزارش خبرگزاری ایسنا، خبرنگاری در جشنواره مطبوعات از آقای شمخانی پرسید «مباحثی مطرح میشود مبنی بر اینکه فرآیند جمعآوری سانتریفیوژهای فردو و نطنز شروع شده بود که جلوی آن با یک تذکر گرفته شده است، آیا چنین چیزی درست است که شمخانی در پاسخ گفت: همینطور است».
دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران نگفت که منظور از «تذکر» چیست، ولی علیرضا زاکانی، رییس کمیسیون ویژه بررسی برجام در مجلس شورای اسلامی، روز ۱۷ آبان گفته بود که «عملیات کاهش تعداد سانتریفوژها در مراکز هستهای متوقف شده است».
به گزارش خبرگزاری مهر، وی دلیل این کار را نامه نمایندگان اصولگرا به حسن روحانی عنوان کرده و افزوده بود که «به دنبال تذکر مسئولان، کار جمع آوری سانتریفوژها دستکم در مجتمع فردو متوقف شده است».
وی در سخنانش به توقف جمع آوری سانتریفوژها در نطنز اشاره نکرد.
این اظهارات در حالی مطرح میشود که سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران روز ۱۷ آبان گفت: «تا به حال در رابطه با برجام خلاف هیچ قاعدهای عمل نکردهایم و از کسی هم بیرون مجموعههای دولت دستور نگرفتهایم و قرار هم نیست دستور بگیریم بلکه براساس برنامهای که داریم پیش میرویم».
بهروز کمالوندی در واکنش به سخنان علیرضا زاکانی به خبرگزاری ایسنا گفته است: «این نوع انعکاس مطالب به نظرم غلط است اما خدای نکرده نمیخواهم بگویم مغرضانه است. ما قدمی را که مطمئن هستیم بر میداریم و وقتی مطمئنیم چرا دیگر بایستیم. پس اینطور نبوده که تلقی شود ما کاری میکردیم و عدهای خواستند و این کار متوقف شد».
وی افزوده بود: «درباره سانتریفوژها هم فعالیتمان را به دو بخش تقسیم کردهایم. اول سانتریفوژهایی که در حال کارکردن هستند و فعالند و فعلا با آنها کار نداریم. دوم سانتریفوژهایی که کاری ندارند اما ما به آنها کار داریم یعنی قدیم کار نمیکردند و سه چهار سال است در گوشهای هستند که آرام آرام در حال جمع آوری آنها هستیم اما اینکه این کار را تا انتها پیش ببریم و در اختیار آژانس بگذاریم فعلا اینگونه نیست».
نمایندگان اصولگرای معترض گفتهاند تا زمانی که شروط مندرج در نامه رهبر جمهوری اسلامی ایران و بند یک آن محقق نشده است نباید سانتریفوژها جمعآوری شوند.
آیتالله خامنهای در بند اول از نامه خود گفته بود که از رییسجمهوری آمریکا و اتحادیه اروپا تضمین کتبی مبنی بر لغو تحریمهای ایران دریافت شود.
بر اساس برنامه جامع اقدام مشترک یا «برجام» که روز ۲۳ تیرماه امسال میان ایران و شش قدرت جهانی در وین حاصل شد، تهران پذیرفت که در ۱۰ سال نخست، ظرفیت غنیسازیاش در تاسیسات نطنز را حداکثر تا ۵۰۶۰ دستگاه سانتریفوژ IR-1 محدود کند.
گزارشها حاکی است که تهران ۱۹ هزار سانتریفوژ فعال دارد که از آن برای غنیسازی ۳.۵ و ۲۰ درصدی استفاده میکند. جمعآوری بخش زیادی از این سانتریفوژها بخشی از توافق ایران و غرب برای رفع تحریمهای بین المللی علیه جمهوری اسلامی است.