پس از شش ماه بن بست سیاسی ناشی از انتخاب نشدن رییس جمهوری در لبنان، درگیری های مسلحانه گروهی و حزبی که آن کشور را تا مرز جنگ داخلی پیش برد، بالاخره سکان رهبری دولت آن کشور به دست میشل سلیمان داده شد.
میشل سلیمان، تا روز شنبه فرمانده ارتش بود... ارتشى كه طى ماه ها بحران سياسى در لبنان تلاش كرد بى طرفي اش را حفظ كند، وارد نبردهاى خيابانى نشود و اعتماد شهروندان لبنانى را جلب كند.
رییس جمهوری شصت ساله لبنان ۴۰ سال است كه در ارتش خدمت می کند. سه فرزند دارد. علاوه بر عربى به زبان هاى انگليسى و فرانسه نير تسلط كامل دارد و فارغ التحصيل رشته علوم سياسى است. از امروز او رييس جمهور لبنان است؛ «رييس جمهوری ميشل سليمان.»
نبيه برى، رييس مجلس لبنان، در ميان تشويق نمايندگان، بالاخره و بعد از شش ماه توانست جمله اى را بگويد كه فعلا به بن بست سياسى در آن كشور پايان مى دهد: «ميشل سليمان با به دست آوردن ۱۱۸ راى موافق از مجموع ۱۲۸ راى به مقام رياست جمهورى رسيد.»
او مى تواند دولتى را تشكيل دهد كه بنا بر توافق دوحه ، از ۳۰ وزير آن ۱۶ وزير متعلق به اكثريت، ۱۱ وزير از نمايندگان حزب الله و طيف اوپوزيسيون و سه وزير ديگر افراد انتخابى از سوى ميشل سليمان خواهند بود.
- «به نظر من، در زمینه طرحى كه آمريكايى ها براى منزوى كردن حزب الله داشتند، اين يك جور عقب نشينى است.»
عادل درويش، روزنامه نگار و تحليگر مسائل خاورميانه در لندن، در گفت وگو با رادیو فردا، رسيدن به نقطه اى كه امروز لبنان به آن رسيده است را اين گونه ارزيابى مى كند: «به نظر من، در زمینه طرحى كه آمريكايى ها براى منزوى كردن حزب الله داشتند، اين يك جور عقب نشينى است. در درجه دوم انتخاب ميشل سليمان يك انتخاب بينابين بود براى اينكه به بن بست سياسى لبنان خاتمه داده شود. سليمان در زمانى كه حزب الله در بيروت با ائتلاف هواداران دولت درگير شد به عنوان فرمانده ارتش وارد درگيرى ها نشد.»
وی افزود: «در ضمن كشورهايى كه عملا با هم اختلاف دارند، از يك طرف عربستان سعودى، مصر و آمريكا و از طرف ديگر ايران و سوريه به هر حال در اين مورد به توفق رسيدند، ولى نقش مهم قطر به عنوان ميانجى را هم نبايد فراموش كرد.»
از نقش قطر، به عنوان يكى از پيش رو ترين كشورهاى خاورميانه هم در جهان رسانه ها و هم در گفت و گوهاى صلح، تنها عادل درويش نيست كه سخن مى گويد.
اين كشور كوچك، آرام آرام در حال تبديل شدن به يك كشور تاثير گذار در خاورميانه است. در حال حاضر لبنانى ها به بركت اين ميانجى، صاحب رييس جمهوری شدند. اما اين رييس جمهوری تا چه زمانى مى تواند در لبنان نا آرام، در مقام خود باقی بماند.
پرفسور هلال خشن، استاد علوم سياسى در دانشگاه آمريكايى بيروت، مى گويد هفته هاى اول براى ميشل سليمان يك جور ماه عسل سياسى است.
پرفسور خشن در گفت وگو با رادیو فردا مى افزايد: «ميشل سليمان در سخنراني اش به همه گروه هاى سياسى اطمينان خاطر داد. ولى در لبنان اين كار بسيار مشكلى است که بتوان اطمينان همه را جلب كرد. لبنان كشورى است كه فعلا همه چيز در آن به توازن قوا در منطقه بستگى دارد. با يك تغيير، همه چيز در لبنان هم تغيير مى كند.»
فعلا مصالحه در داخل و دوستى و برادرى در خارج، اين را در بين سخنرانى ميشل سليمان، به خصوص در مورد سوريه مى توان ديد.
وی مى گويد: «ما به روابط برادرانه با سوريه نگاهى كاملا مثبت داريم. روابطى بر اساس احترام دو طرفه، حفظ استقلال و تماميت ارضى و روابط خوب سياسى كه براى هر دو كشور منافع زيادى خواهد داشت.»
اما آيا تنها روابط برادرانه با سوريه براى لبنان كافى است؟
برخى تحليگران رسيدن به توزان قوا در لبنان را بخشى از يك توافق بزرگتر در خاورميانه مى دانند.
در ميان اين تحليلگران، يكى هم عادل درويش است كه مى گويد: «قضيه لبنان و گفت و گوهاى اسراييل و سوريه با ميانجي گرى تركيه، همه به هم ارتباط دارند. به نظر من كشورهاى تركيه، سوريه، ايران و عراق - و الان هم آمريكا - در مورد استقلال ندادن به كردها به توافق رسيده اند. نتيجتا اين موضوع در بقيه توافق ها هم نقش داشته است از جمله حالا در لبنان.»
- «واقعيت اين جاست كه انتخاب رييس جمهوری مشكلى را عملا حل نمى كند. مشكلات ما در اين كشور عميق تر و بدتر از مشكلاتى است كه در شش ماه گذشته برايمان به وجود آمده است.
وی معتقد است: آمريكا ديده كه با كشورهاى عربى «هم سو» به نتيجه زيادى نمى رسد، در نتيجه با راديكال ترها، مثل ايران و سوريه، غير مستقيم ارتباط برقرار كرده است.
آما آيا انتخاب رييس جمهوری در لبنان را مى توان پيروزى براى يكى از طرف هاى درگير، چه در خود آن كشور يا در منطقه عنوان كرد؟ چه قدر امكان ايجاد يك ثبات واقعى در لبنان امكان پذير است؟ همه اين ها پرسش هايى است كه هنوز خيلى ها با احتياط به آن جواب مى دهند.
پرفسور هلال خشن، استاد علوم سياسى در دانشگاه آمريكايى بيروت مى گويد: «واقعيت اين جاست كه انتخاب رييس جمهوری مشكلى را عملا حل نمى كند. مشكلات ما در اين كشور عميق تر و بدتر از مشكلاتى است كه در شش ماه گذشته برايمان به وجود آمده است. ما در واقع صاحب رييس جمهوری شديم، چون ائتلاف حاكم بر لبنان به اين نتيجه رسيد كه آمريكا نمى تواند كار زيادى برايش انجام دهد، در نتيجه تصميم گرفت با حزب الله به توافق برسد.»
پرفسور خشن چندان خوشبين نيست، اما يك واقعيت ديگر هم وجود دارد.
امروز براى لبنانى ها با روزهاى ديگر ماه هاى گذشته تفاوتى اساسى دارد. با توافق يا بى توافق، با توازن قوا يا بى توازن قوا، امروز لبنانى ها بالاخره صاحب رييس جمهوری شدند.
اينكه در آينده چه پيش خواهد آمد را شايد هنوز كسى نمى تواند پيش بينى كند، ولى به هر حال مردم كوچه و خيابان فعلا مى توانند روز ها و شب هاى آرام ترى را سپرى كنند.
