وزیر خارجه آمریکا روز یکشنبه ۲۳ دی در مصاحبه با شبکه تلویزیونی «سیبیاس» در ارتباط با دستگیری یک شهروند آمریکایی در ایران گفت که حاکمان جمهوری اسلامی «از بدترین تروریستهای جهان» به شمار میروند.
مایک پومپئو در گفتوگو با مارگارت برنان در برنامه «رو در رو با ملت» اظهار داشت: رهبران ایران «کوچکترین احترامی برای حقوق انسانی قائل نیستند و به همین دلیل، دولت کنونی آمریکا، راهکاری سختگیرانه علیه این رژیم در پیش گرفته است».
وزارت خارجه آمریکا هفته گذشته تایید کرد مایکل وایت، شهروند ۴۶ ساله، که پیشتر در نیروی دریایی آمریکا نیز خدمت کرده است، در ایران دستگیر شده اما به جزئیات اشاره نکرد.
بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، گفته بود که خبر بازداشت این آمریکایی از طریق دفتر حافظ منافع آمریکا به اطلاع واشینگتن رسیده است.
نیویورک تایمز به نقل از مادر مایکل وایت نوشته بود، او که از طریق اینترنت با یک دختر ایرانی آشنا شده و سه بار هم به ایران سفر کرده بود، از نیمه تابستان امسال در مشهد زندانی است.
شبکه سیبیاس از آقای پومپئو پرسیده است دولت دونالد ترامپ از آغاز کار خود سیاست سختگیرانه در ارتباط با ایران داشته؛ از توافق هستهای با ایران خارج شده؛ تاکید کرده که با تهدیدهای ناشی از ایران برخورد خواهد شد اما این رژیم هنوز شهروندان آمریکایی را بازداشت میکند، که دستگیری مایکل وایت آخرین مورد آن است و لذا، دولت ترامپ نتوانسته از گروگانگیری آمریکاییها جلوگیری کند.
وزیر خارجه آمریکا در پاسخ تاکید کرده که دولت ترامپ «با افتخار» برای آزادی آمریکاییها در جهان تلاش کرده اما نمیتواند جزئیات تلاشهای در جریان در مورد پرونده آقای وایت را بیان کند و امور کنسولی آن دنبال میشود اما «به مردم آمریکا اطمینان میدهد که تامین امنیت و سلامت شهروندان در همه دنیا، از اولویتهای اصلی دولت است».
به گفته وی، این نوع رفتارهای ایران یکی از دلایلی است که آمریکا تاکید داشت برجام یک ایده «وحشتناک» بود.
آقای پومپئو در پاسخ به این پرسش که آیا دستگاه دولتی ترامپ ممکن است به فکر یک معامله تبادل زندانی با حکومت ایران باشد، گفته است که ما از چنین چیزی حرف نمیزنیم.
مادر آقای وایت گفته بود مایل است که دولت برای آزادی پسرش با ایران مذاکره کند تا فرزندش به خانه بازگردد.
اما وزیر خارجه آمریکا گفت: «همدردی عمیقی با این خانوادههای آمریکایی دارد که عزیزانشان در هر جای دنیا اشتباهی زندانی شدهاند» و آمریکا «از هر تلاشی، و هر روز، برای آزادی آنها استفاده میکند و همه ابزار دیپلماتیک خود را در هر گوشه دنیا برای بازگرداندن مردان و زنان به میهن به کار میگیرد».
وی افزود: «در مورد ایران نیز همین گونه عمل میکنیم و از هر کاری در هر جای دنیا استفاده میکنیم؛ ما به این امر متعهدیم و دولت کنونی آمریکا در این زمینه موفقیتهای خوبی داشته و امیدواریم که موفقیتها بیشتر شود».
افزون بر مایک وایت که تبار ایرانی ندارد، شماری از آمریکاییهای ایرانیتبار از جمله سیامک و باقر نمازی، و همچنین چند نفر دیگر مانند نزار زکا با تبار لبنانی، و ژیو وانگ، با اصالت چینی، در ایران زندانی هستند.
جیسون رضائیان، خبرنگار آمریکایی زاده شده از پدری ایرانی، که سه سال پیش در چنین هفتهای از زندان ایران آزاد شد، در روزهای اخیر در دادگاهی در واشینگتن با ارائه درخواست یک میلیارد دلار غرامت از حکومت ایران، تاکید کرد که او و دیگران، زندانی نبودند بلکه گروگانهایی در دست جمهوری اسلامی برای معاملات مورد نظر سران این رژیم بودند.
ایران روز ۲۶ دی ۱۳۹۴، در روزی که محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران قرار بود با همتای وقت آمریکاییاش، جان کری، بیانیه اجرایی شدن برجام را در وین اعلام کنند، آقای رضائیان و همچنین امیر میرزایی حکمتی، یک نظامی پیشین آمریکایی، سعید عابدینی و نصرتالله خسروی را آزاد کرد و در برابر، آمریکا نیز هفت زندانی ایرانی در زندانهای آمریکا را آزاد کرد.
آقای پومپئو در جریان سفر به هشت کشور عربی خاورمیانه که از هفته گذشته در جریان است، از ابوظبی در امارات متحده عربی در مصاحبه با سیبیاس شرکت کرده بود.
وزیر خارجه آمریکا در ادامه سفرهای منطقهایش، روز یکشنبه در دومین کنفرانس امور «راهبردی آمریکا- قطر» درکنار همتای قطریاش، محمد بن عبدالرحمان آل ثانی، حضور یافت.
ارزیابیها بر این است که آقای پومپئو در مذاکرات دوحه تلاش کرد که قطر نیز مهرهای از ائتلاف تقابل با ایران باشد؛ اما میزان موفقیت او در این هدف هنوز معلوم نیست و همچنین هنوز مشخص نیست که تلاش وی برای حل اختلافات قطر و عربستان کارساز خواهد بود یا نه.
مایک پومپئو در ادامه این سفرها به عربستان رفته است.