وزیر دفاع آمریکا می‌گوید پیش‌بینی دولت دونالد ترامپ این است که ایران به خاطر کشتن قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران، توسط ایالات متحده دست به انتقام‌جویی بیشتری نخواهد زد.
مارک اسپر روز یکشنبه ۲۲ دی در دلیل این ارزیابی، گفت حکومت ایران زیر تهدید داخلی در پی ماجرای ساقط شدن هواپیمای مسافربری اوکراینی به دلیل شلیک موشک توسط سپاه پاسداران است.
وی اظهار داشت: «شما می‌توانید ببینید که مردم ایران به پاخاسته و حق خود را می‌خواهند و اشتیاق‌شان را برای داشتن یک حکومت بهتر؛ یک رژیم متفاوت، بیان می‌کنند».
این نخستین اشاره وزیر دفاع آمریکا به تظاهراتی است که از روز ۲۱ دی در تهران و شمار دیگری از شهرهای ایران، در پی مشخص شدن علت ساقط شدن هواپیمای مسافربری خطوط هوایی اوکراین بوقوع پیوسته است.
در حادثه سرنگونی هواپیمای یاد شده که بامداد ۱۸ دی رخ داد، ۱۷۶ نفر شامل ۱۴۷ ایرانی، کشته شدند.
امیرعلی حاجی‌زاده، فرمانده هوا فضای سپاه پاسداران، روز ۲۱ دی تایید کرد که او از نخستین لحظات شلیک موشک کوتاه‌برد به سوی این هواپیما، از آن آگاه شد و سریعا آن را به اطلاع مقام‌های جمهوری اسلامی رساند.
ساقط کردن هواپیمای مسافربری در شرایطی انجام شد که سپاه پاسداران ساعاتی پیش از آن، در واکنش به کشته شدن قاسم سلیمانی، دو پایگاه آمریکا در عراق را با ۱۳ موشک هدف قرار داد و سامانه‌های پدافند هوایی ایران در وضعیت آماده‌باش قرار گرفته بودند.
احساسات ایرانیان با شنیدن پذیرش مسئولیت سپاه پاسداران جریحه‌دارتر شد و تظاهرات اعتراضی نسبت به کتمان حقیقت در سه روز نخست ماجرا، از دانشگاه امیرکبیر در مرکز تهران، به سایر نقاط پایتخت گسترش یافت؛ روز یکشنبه ۲۲ دی نیز تظاهرات در تهران و چند شهر دیگر تکرار شد.
در حالی که تنها یک هفته پیش از آن، شمار چشمگیری از ایرانیان در سراسر کشور در رویدادهای تشییع جنازه قاسم سلیمانی شرکت کرده بودند، تکرار تظاهرات اعتراضی علیه جمهوری اسلامی، اقدامی «شجاعانه» تعبیر شده است.
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، و بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، در واکنش‌های جداگانه‌ای، تظاهرکنندگان ایرانی را افرادی شجاع نامیدند.
آقای ترامپ از رژیم ایران خواست از تکرار کشتار مردم، مانند رویدادهای آبان ماه امسال، خودداری کند.
مارک اسپر در رشته مصاحبه‌های روز ۲۲ دی در همین حال گفت که رفتار ایران در پذیرش مسئولیت سرنگونی هواپیمای اوکراینی، قابل احترام است و او نیز معتقد است که این رویداد غیرعمدی بوده است.
وی افزود: پیشنهاد واشینگتن برای مذاکرات بدون پیش‌شرط با ایران برسر برنامه هسته‌ایش پابرجاست؛ آمریکا این پیشنهاد را بعد از کشتن قاسم سلیمانی مطرح کرد اما ایران آن را رد کرده است.
وزیر دفاع آمریکا این را نیز گفت که نیروی قدس سپاه پاسداران کماکان یک تهدید برای خاورمیانه است اما طرح‌های مشخصی که قاسم سلیمانی طراحی کرده بود، «مختل شده است».
شبکه‌های سی‌بی‌اس و سی‌ان‌ان که در برنامه‌های یکشنبه با وزیر دفاع آمریکا مصاحبه کردند، اصرار داشتند نظر او را در مورد گفته دونالد ترامپ بدانند که ۲۰ دی به فاکس نیوز گفت، قاسم سلیمانی حمله به چهار سفارت آمریکا شامل سفارت در بغداد را طراحی کرده بود.
وزیر دفاع آمریکا گفت، او نیز بر این باور است که قاسم سلیمانی حملات چندگانه به تاسیسات آمریکایی را طراحی کرده بود اما به نوشته آسوشیتدپرس، به وجود طرح‌های مشخصی برای حمله به چهار سفارت‌خانه آمریکا، اشاره نکرد.
