نمايندگان مجلس شورای اسلامی صبح روز چهارشنبه ۲۴ بهمن ماه، کليات لايحه بودجه سال ۸۷ کشور را با ۱۶۸ رای مثبت، ۴۷ رای منفی و ۱۹ رای ممتنع تصويب کردند.
ساعتی پيش از تصويب لايحه، محمود احمدی نژاد رييس جمهوری اسلامی ايران در اقدامی بی سابقه، خود شخصاً به عنوان نماينده دولت در مجلس حاضر شده و پس از دفاع از بحث برانگيزترين لايحه بودجه در تاريخ جمهوری اسلامی ايران، از نمايندگان در خواست کرده بود که لايحه را تصويب کنند.
رييس جمهور: دولت در تنظيم بودجه به شدت تحت فشار بوده است
محمود احمدی نژاد، در آغاز دفاع از لايحه بودجه سخنش را با تاکيد بر دليل حضورش در مجلس آغاز کرد. او گفت: «میدانيد که رسم نيست وقتی بودجه در مجلس تصويب میشود، رييسجمهوری برای دفاع از کليات آن به مجلس بيايد. از اين رو، علت حضورم توجه به ويژگیهای بودجه امسال و ويژگیهای اين مجلس و دولت است.»
رييس جمهوری با بيان اينکه دولت در تنظيم بودجه به شدت تحت فشار بوده است گفت: «بالاخره همه ما از افزايش تورم در رنجيم و میخواهيم آن را کنترل کنيم. بخشی از آن از بيرون تحميل میشود. بخشی هم به هزينههايی که میکنيم بر میگردد. همين امسال اگر دولت و خود بنده فشارها را تحمل نمیکرديم ـ فشارهايی که شما میشناسيد و با جنس آن آشناييد - لايحه ۵ هزار تا میشد، اما ما فشارها را تحمل کرديم و ۵ هزار تبديل شد به ۲۵۰۰.»
او در ادامه به دفاع از خلاصه کردن لايحه بودجه پرداخت و گفت: «بودجه غيرشفاف که حوزه مسئوليتها در آن معين نباشد و چند هزار جدول و صفحه تو در تو توليد و منتشر کند، جز پيچيده کردن کارها و خلط حوزه مسئوليتها و ممانعت از تسريع در تصميمگيری و پيشبرد در امور کشور خواسته ديگری ندارد.»
آقای احمدی نژاد گفت مفصل بودن بودجه امکان نظارت و حساب کشی را از دستگاه های نظارتی می گيرد.
وی افزود:«برای اولين بار يک رييس دولت پيدا شده است که اختيارات خود را توزيع میکند.»
پس از آن محمود احمدی نژاد، به دفاع از اصل لايحه بودجه پرداخت و در باره انتقادات مطرح شده گفت: «شنيدهام که برخی میگفتند يک دفعه پول را در کيسه بريزيم و بدهيم دست دولت! آيا ما چنين چيزی از شما خواستهايم؟ آيا بودجه اين است؟ مگر ذی حساب نداريم؟ مگر ديوان محاسبات نداريم؟ يا ماده ۳۲ وجود ندارد؟»
اشاره رييس جمهوری به انتقاد برخی نمايندگان از لايحه بود که از تصويب بودجه برای رديف هايی که آن را نمی بينند، ابراز نگرانی کرده بودند.
پس از آن رييس دولت نهم، به اصلاحيه لايحه بودجه پرداخت و با صراحت گفت: «سال آينده هم ممکن است اصلاحيه بيايد، اگر اين طور نباشد، نمیتوانيم کشور را پيش ببريم. ما با مديريت و کنترل فشارها را تحمل و بودجه جاری را محدود کرديم. خواهشم اين است که شما آن را اضافه نکنيد.»
اشاره آقای احمدی نژاد به انتقادات مطرح شده در باره اصلاحيه بودجه است که تابستان گذشته از سوی برخی منتقدان دولت و در نامه اعتراضی ۵۲ اقتصاددان به سياست های اقتصادی دولت نهم مطرح شد.
دولت در سال گذشته چهار بار اصلاحيه بودجه به مجلس تقديم کرد. چند ماه پيش، فرهاد رهبر رييس سازمان مديريت و برنامه ريزی در اولين سال رياست جمهوری احمدی نژاد که به عنوان مدافع سياست های دولت در يک مناظره تلويزيونی با محمد ستاری فر شرکت کرده بود، علت ارائه اين اصلاحيه ها را دور بودن برنامه چهارم توسعه از واقعيت ها عنوان کرده بود که باعث فشار بر دولت می شود.
بودجه جنجالی
حجم بودجه سال آينده ۲۹۳ هزار ميليارد تومان اعلام شده است که نسبت به بودجه سال جاری ۶۲ هزار ميليارد تومان افزايش يافته است.
بررسی کليات لايحه بودجه سال ۱۳۸۷ کل کشور که اين بار با شکل و ترتيبی تازه به مجلس تقديم شده بود، از صبح روز سه شنبه ۲۳ بهمن ماه در مجلس آغاز شده و ۳۰ نماينده، در سه نوبت کاری، تا آخرين ساعات سه شنبه شب، مخالفت و موافقت خود را با کليات اين لايحه اظهار کرده بودند.
محمود احمدی نژاد
حدود دو ماه پيش، در حالی که نمايندگان مجلس از تاخير دولت در تقديم لايحه بودجه به مجلس انتقاد می کردند. محمود احمدی نژاد در يک کنفرانس خبری به خبرنگاران گفت که قصد دارد لايحه بودجه را با شکلی جديد به مجلس تقديم کند.
او گفته بود که لايحه بودجه سال ۸۷ بسيار خلاصه شده است و ديگر، دستگاه های کوچک دولتی جايی در لايحه ندارند بلکه دولت نهم قصد دارد لايحه را طوری تنظيم کند که بودجه ميان وزيران و چند معاون ريس جمهور و افراد مشخص ديگر قرار گيرد تا اين افراد درباره بودجه ای که به آنان تعلق گرفته است پاسخگو باشند.
پيش از اين، لايحه بودجه در ۵ يا ۶ جلد منتشر می شد و در آن بودجه تمامی دستگاه های کوچک و بزرگ دولتی که سالانه از دولت بودجه دريافت می کردند آورده شده بود.
بحث کوچک کردن لايحه بودجه دولت، پيش از اين در دوره رياست جمهوری محمد خاتمی مطرح شده بود و چند ماه پيش هم محمد ستاری فر، رييس سابق سازمان منحل شده مديريت و برنامه ريزی کشور در يک مناظره تلويزيونی به اين مسئله اشاره کرده اما تاکيد کرده بود که پيش از آن بايد برنامه ريزی بلند مدتی برای هماهنگ کردن بدنه دولت با اين شيوه بودجه نويس، طراحی و اجرا شود.
از اين رو لايحه بودجه سال ۸۷ پس از اعلام نو آوری در آن باعث بحث و جدل ميان کارشناسان مستقل، مسئولان دولت های گذشته و برخی نمايندگام مجلس شورای اسلامی از يک سو و دولت از سوی ديگر شد که از اين جهت در تاريخ جمهوری اسلامی بی سابقه بود.
علاوه بر آن، درگيری نمايندگان مجلس در دوره فشرده پيش از انتخابات مجلس هشتم که قرار است ۲۴ اسفند ماه برگزار شود، بر حساسيت محتوی و شکل لايحه، همچنين زمان ارائه آن به مجلس افزوده بود چرا که برخی نمايندگان از کمبود وقت برای بررسی دقيق لايحه ای که با روال سال های قبل تفاوت دارد ابراز نگرانی کرده بودند.