انتخابات دهم رياست جمهوری در ايران قرار است روز ٢٢ خردادماه سال جاری برگزار شود. اما جناح اصولگرا تاکنون نامزد يا نامزدهای مورد نظر خود را برای اين انتخابات معرفی نکرده است.
البته گروه کوچکی از تشکلهای اصولگرا، همانند جمعيت ايثارگران انقلاب اسلامی، از مشخص شدن نامزد نهايی خود خبر داده و برخی نيز همچون انجمن روزنامهنگاران مسلمان از حمايت خود از محمود احمدینژاد رد اين انتخابات سخن گفتهاند.
با اين حال، در مورد تشکلهای بزرگ اصولگرا، به رغم برخی اظهارنظرها از سوی تعدادی از اعضای آنها، به نظر میرسد که هنوز تصميم قطعی اتخاذ نشده است. دليل آن چيست؟
صادق زيباکلام، استاد دانشگاه و تحليلگر سياسی در تهران، به «راديو فردا» گفت: «مشکل بر سر آقای احمدینژاد است. به اين معنا که نامزد اصلی جناح راست، خود آقای احمدینژاد هستند. اگرچه رسماً ايشان تا به امروز اعلام آمادگی نکردهاند، شواهد و قرائن حکايت از اين میکند که ايشان نامزد هستند.»
محمد دادفر، نماينده دور ششم مجلس شورای اسلامی، با اشاره به آنچه عملکرد منفی دولت احمدینژاد در چهار سال گذشته توصيف میکند، در گفتوگو با «راديو فردا» از زاويه ديگری به موضوع معرفی نشدن نامزد يا نامزدهای اصولگرايان پرداخت و گفت: «آبروی اصولگرايان با آقای احمدینژاد پيوند خورده است و آنان نمیتوانند به راحتی آن را کنار بگذارند. از جانب ديگر، چون آنان اقبال عمومی را نسبت به آقای احمدینژاد برگشته میدانند، و میدانند که سيستم اداری اجرايی کشور و افکار عمومی، آقای احمدینژاد را نمیپذيرند، در يک دو راهی گير کردهاند و اين ترديد سبب شده است که نتوانند تصميم بگيرند.»
در اين حال، آيا میتوان بر اساس گزارشهای منتشر شده گفت که اصولگرايان چه تصميمی اتحاذ خواهند کرد؟ محمدرضا تاجالدينی، عضو هيئت رئيسه مجلس شورای اسلامی، روز يکشنبه گفت: «احمدینژاد، تنها نامزد مطرح جناح اصولگرايی برای دهمين دوره انتخابات است.»
اما به نظر میرسد که همه اصولگرايان چنين نمیانديشند، زيرا به گزارش خبرگزاریهای «ايلنا» و «ايسنا»، علی لاريجانی، رئيس مجلس، روز يکشنبه با اشاره به نقل خبری در خصوص حمايتش از محمود احمدینژاد گفت که به مصلحت نيست مجلس فعلاً وارد مصاديق انتخاباتی شود.
در عين حال، تشکلهای قديمی مانند جامعه روحانيت مبارز و حزب مؤتلفه، موضعی در حمايت از محمود احمدینژاد عنوان نکردهاند. مثال بارز در اين زمينه، سخنان غلامرضا مصباحی مقدم، عضو شورای مرکزی جامعه روحانيت مبارز، است که روز دوشنبه به خبرگزاری «مهر» گفت: «احتمالاً جامعه روحانيت در انتخابات رياست جمهوری از نامزد خاصی حمايت نمیکند و صرفاً به مشارکت حداکثری تأکيد خواهد داشت. »
در اين ارتباط، آقای زيباکلام بر اين باور است که اکثر تشکلهای اصولگرا دچار اختلاف نظر و شکاف عميقی در مورد محمود احمدینژاد هستند؛ اختلاف و شکافی که حاصل عملکرد دولت او در چهار سال گذشته است.
اين استاد دانشگاه و تحليلگر سياسی گفت:«اعضای روحانيت مبارز هم بر سر آقای احمدینژاد دو دسته شدهاند؛ کسانی که به هيچ وجه حاضر نيستند از آقای احمدینژاد حمايت کنند، مثل آيتالله مهدوی کنی و همفکرانشان. ولی جريانات تندتر و راديکالتر روحانيت مبارز میخواهند از او حمايت کنند. عين همين داستان در مؤتلفه هم وجود دارد.»
پرسشی که مطرح میشود، اين است که روند تصميمگيری اصولگرايان به چه سمت و سويی پيش خواهد رفت؟
آقای دادفر پاسخ داد:« اجماع در اصولگرايان، بيش از همه، به اجماع در ميان اصلاحطلبان بستگی دارد.»
وی گفت: «اگر آقای خاتمی در صحنه میماند، من فکر میکنم بهترين گزينه اصولگرايان برای مقابله با او، احمدینژاد بود و پشت سر وی جمع میشدند. اما با کنار رفتن آقای خاتمی، اصولگرايان برای بررسی وضعيت خود و سبک سنگين کردن آقای احمدینژاد و ديگر نامزدها آزاد شدهاند. من فکر میکنم در نهايت، اگر بين آقای رضايی، لاريجانی، ولايتی و قاليباف کسی وارد نشود، اصولگراها همچنان پشت آقای احمدینژاد باقی میمانند.»
درعين حال، صادق زيباکلام گفت: «شماری از اصولگرايان با رياست جمهوری مجدد محمود احمدینژاد مخالفند.»
او اضافه کرد: «فهرست گستردهای از اصولگرايان شاخص مثل حجتالاسلام ناطق نوری و آقای لاريجانی به هيچ وجه با سياستهای آقای احمدینژاد همراهی ندارند و معتقدند سياستهای ايشان در بسياری از زمينهها ناموفق بوده است.»
آقای زيباکلام افزود: «اين افراد دارند سعی میکنند، گرچه شانس اين تلاش کم است، آقای احمدینژاد را مجاب کنند که اعلام نامزدی نکند.
اما اگر ايشان رسماً اعلام نامزدی کنند، فرد ديگری از ميان اصولگرايان مانند محسن رضايی يا آقای لاريجانی يا آقای قاليباف ممکن است بيايد و در مقابل ايشان قرار بگيرد. اما شمار ديگری از اصولگرايان با اين مسئله موافق نيستند و معتقدند که اين کار باعث خواهد شد رأی اصولگرايان بشکند و شکست بخورند.»
در اين حال، ادامه وضعيت کنونی و عدم تصميمگيری تشکلهای اصلی اصولگرا با انتقاد برخی از تشکلهای کوچک اين جناح، مانند اتحاديه جامعه اسلامی دانشجويان که هوادار محمود احمدینژاد است، مواجه شده است که میگويند اگر احزاب اصولگرا در موضعگيری درباره انتخابات تعلل کنند، اين موضوع، دليلی بر ناکارآمدی آنها خواهد بود.
البته گروه کوچکی از تشکلهای اصولگرا، همانند جمعيت ايثارگران انقلاب اسلامی، از مشخص شدن نامزد نهايی خود خبر داده و برخی نيز همچون انجمن روزنامهنگاران مسلمان از حمايت خود از محمود احمدینژاد رد اين انتخابات سخن گفتهاند.
با اين حال، در مورد تشکلهای بزرگ اصولگرا، به رغم برخی اظهارنظرها از سوی تعدادی از اعضای آنها، به نظر میرسد که هنوز تصميم قطعی اتخاذ نشده است. دليل آن چيست؟
صادق زيباکلام، استاد دانشگاه و تحليلگر سياسی در تهران، به «راديو فردا» گفت: «مشکل بر سر آقای احمدینژاد است. به اين معنا که نامزد اصلی جناح راست، خود آقای احمدینژاد هستند. اگرچه رسماً ايشان تا به امروز اعلام آمادگی نکردهاند، شواهد و قرائن حکايت از اين میکند که ايشان نامزد هستند.»
محمد دادفر، نماينده دور ششم مجلس شورای اسلامی، با اشاره به آنچه عملکرد منفی دولت احمدینژاد در چهار سال گذشته توصيف میکند، در گفتوگو با «راديو فردا» از زاويه ديگری به موضوع معرفی نشدن نامزد يا نامزدهای اصولگرايان پرداخت و گفت: «آبروی اصولگرايان با آقای احمدینژاد پيوند خورده است و آنان نمیتوانند به راحتی آن را کنار بگذارند. از جانب ديگر، چون آنان اقبال عمومی را نسبت به آقای احمدینژاد برگشته میدانند، و میدانند که سيستم اداری اجرايی کشور و افکار عمومی، آقای احمدینژاد را نمیپذيرند، در يک دو راهی گير کردهاند و اين ترديد سبب شده است که نتوانند تصميم بگيرند.»
در اين حال، آيا میتوان بر اساس گزارشهای منتشر شده گفت که اصولگرايان چه تصميمی اتحاذ خواهند کرد؟ محمدرضا تاجالدينی، عضو هيئت رئيسه مجلس شورای اسلامی، روز يکشنبه گفت: «احمدینژاد، تنها نامزد مطرح جناح اصولگرايی برای دهمين دوره انتخابات است.»
اما به نظر میرسد که همه اصولگرايان چنين نمیانديشند، زيرا به گزارش خبرگزاریهای «ايلنا» و «ايسنا»، علی لاريجانی، رئيس مجلس، روز يکشنبه با اشاره به نقل خبری در خصوص حمايتش از محمود احمدینژاد گفت که به مصلحت نيست مجلس فعلاً وارد مصاديق انتخاباتی شود.
در عين حال، تشکلهای قديمی مانند جامعه روحانيت مبارز و حزب مؤتلفه، موضعی در حمايت از محمود احمدینژاد عنوان نکردهاند. مثال بارز در اين زمينه، سخنان غلامرضا مصباحی مقدم، عضو شورای مرکزی جامعه روحانيت مبارز، است که روز دوشنبه به خبرگزاری «مهر» گفت: «احتمالاً جامعه روحانيت در انتخابات رياست جمهوری از نامزد خاصی حمايت نمیکند و صرفاً به مشارکت حداکثری تأکيد خواهد داشت. »
در اين ارتباط، آقای زيباکلام بر اين باور است که اکثر تشکلهای اصولگرا دچار اختلاف نظر و شکاف عميقی در مورد محمود احمدینژاد هستند؛ اختلاف و شکافی که حاصل عملکرد دولت او در چهار سال گذشته است.
اين استاد دانشگاه و تحليلگر سياسی گفت:«اعضای روحانيت مبارز هم بر سر آقای احمدینژاد دو دسته شدهاند؛ کسانی که به هيچ وجه حاضر نيستند از آقای احمدینژاد حمايت کنند، مثل آيتالله مهدوی کنی و همفکرانشان. ولی جريانات تندتر و راديکالتر روحانيت مبارز میخواهند از او حمايت کنند. عين همين داستان در مؤتلفه هم وجود دارد.»
پرسشی که مطرح میشود، اين است که روند تصميمگيری اصولگرايان به چه سمت و سويی پيش خواهد رفت؟
آقای دادفر پاسخ داد:« اجماع در اصولگرايان، بيش از همه، به اجماع در ميان اصلاحطلبان بستگی دارد.»
وی گفت: «اگر آقای خاتمی در صحنه میماند، من فکر میکنم بهترين گزينه اصولگرايان برای مقابله با او، احمدینژاد بود و پشت سر وی جمع میشدند. اما با کنار رفتن آقای خاتمی، اصولگرايان برای بررسی وضعيت خود و سبک سنگين کردن آقای احمدینژاد و ديگر نامزدها آزاد شدهاند. من فکر میکنم در نهايت، اگر بين آقای رضايی، لاريجانی، ولايتی و قاليباف کسی وارد نشود، اصولگراها همچنان پشت آقای احمدینژاد باقی میمانند.»
درعين حال، صادق زيباکلام گفت: «شماری از اصولگرايان با رياست جمهوری مجدد محمود احمدینژاد مخالفند.»
او اضافه کرد: «فهرست گستردهای از اصولگرايان شاخص مثل حجتالاسلام ناطق نوری و آقای لاريجانی به هيچ وجه با سياستهای آقای احمدینژاد همراهی ندارند و معتقدند سياستهای ايشان در بسياری از زمينهها ناموفق بوده است.»
آقای زيباکلام افزود: «اين افراد دارند سعی میکنند، گرچه شانس اين تلاش کم است، آقای احمدینژاد را مجاب کنند که اعلام نامزدی نکند.
اما اگر ايشان رسماً اعلام نامزدی کنند، فرد ديگری از ميان اصولگرايان مانند محسن رضايی يا آقای لاريجانی يا آقای قاليباف ممکن است بيايد و در مقابل ايشان قرار بگيرد. اما شمار ديگری از اصولگرايان با اين مسئله موافق نيستند و معتقدند که اين کار باعث خواهد شد رأی اصولگرايان بشکند و شکست بخورند.»
در اين حال، ادامه وضعيت کنونی و عدم تصميمگيری تشکلهای اصلی اصولگرا با انتقاد برخی از تشکلهای کوچک اين جناح، مانند اتحاديه جامعه اسلامی دانشجويان که هوادار محمود احمدینژاد است، مواجه شده است که میگويند اگر احزاب اصولگرا در موضعگيری درباره انتخابات تعلل کنند، اين موضوع، دليلی بر ناکارآمدی آنها خواهد بود.