لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
دوشنبه ۳ دی ۱۴۰۳ تهران ۱۰:۳۶

غنی بلوریان، فعال سیاسی قدیمی کردستان ایران، درگذشت


.
.

غنی بلوريان، از فعالان قديمی سياسی کردستان ايران، که در دوره فعاليت خود به مدت ۲۵ سال زندانی بود، روز سه شنبه در سن ۸۶ سالگی در آلمان درگذشت.

غنی بلوريان، متولد ۱۳۰۳ خورشيدی در شهر مهاباد، از سنين جوانی به فعاليت سياسی روی آورد و يکی از موسسين حزب ژيان جوانان کرد بود. اين حزب بعدها به حزب دموکرات کردستان ايران پيوست.

غنی بلوريان در اين دوره در انتشار روزنامه ارگان حزب دموکرات کردستان ايران، روزنامه « ريگا»، همکاری داشت و مدتی بعد همراه با تعدادی از جوانان ديگر کرد به آذربايجان که توسط فرقه دموکرات آذربايجان اداره می شد، اعزام شد تا تعليمات نظامی را فرا بگيرد.

حضور وی در آذربايجان مصادف با اقدام نیروهای دولتی علیه هواداران جمهوری خود خوانده مهاباد بود. در جریان این عملیات قاضی محمد، رهبر حزب دمکرات کردستان ايران که با پشتیبانی ارتش سرخ شوروی اقدام به برپایی جمهوری خودمختار مهاباد کرده بود، دستگیر و اعدام شد.

غنی بلوريان پس از آن همراه با فعالان سياسی ديگر کرد، اقدام به احيای حزب دموکرات کردستان و ازسرگيری فعاليت‌های اين حزب کرد.

او پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ به تبريز رفت و در انتشار مجدد ارگان اين حزب مشارکت داشت، اما پس از مدتی بازداشت و برای سه سال زندانی شد.

غنی بلوريان پس از آزادی دوباره در دهه ۴۰ خورشيدی به خاطر فعاليت های سياسی بازداشت و محکوم به اعدام شد که اين حکم بعدا به زندان ابد کاهش يافت.

محمد علی عمويی، که در آن هنگام به دليل عضويت در تشکيلات افسران حزب توده ايران، زندانی بود و با غنی بلوريان در يک زندان به سر می برد، در مورد او می گويد:«غنی بلوريان از چهره های شناخته شده و آشنای خلق کرد و يک ايرانی وطن پرست بود که نه فقط برای احقاق حقوق خلق کرد، بيشترين تلاش را به عمل آورد، بلکه در چهارچوب مبارزه برای برپايی يک جامعه دموکراتيک در ايران که همه خلق های موجود در ايران از حقوق به حق خودشان برخوردار باشند، مبارزه کرد.»

آقای بلوريان در آستانه انقلاب بهمن ۵۷ آزاد شد و به مهاباد رفت. و اين در شرايطی بود که کردها از دهها کيلومتر مانده به اين شهر به استقبال او آمده بودند.

با آغاز درگيری ها در کردستان، غنی بلوريان که به عضويت کميته مرکزی حزب دموکرات کردستان ايران درآمده بود، از جمله مذاکره کنندگان با هيئت اعزامی جمهوری اسلامی ايران به کردستان، از جمله مهدی بازرگان، داريوش فروهر و آيت الله طالقانی به شمار می رفت.

محمد علی عمويی می گويد: «جنگ در کردستان که در پی اشتباهات هر دو طرف شروع شد و تلفات بسياری به همراه داشت، هرگز مورد تاييد غنی بلوريان نبود. او از شخصيت هايی بود که در جناح اصلاح و دوری از جنگ و در عين حال، انجام مذاکره برای يافتن راه حل مسايل قرار داشت.»

وی اضافه می کند: «به همين علت، آيت الله طالقانی و آقای بازرگان با توجه به شناختی که از بلوريان از دوره زندان داشتند، او می توانست به عنوان سخنگوی خلق کرد با اين آقايان بر سر حقوق خلق کرد مذاکره کند.»

غنی بلوريان پس از بروز اختلاف نظر با عبدالرحمان قاسملو، دبير کل حزب دموکرات کردستان ايران، در سال ۱۳۵۹ خورشيدی از آن حزب انشعاب کرد و حزب دموکرات کردستان ايران (پيرو کنگره ۴) را تشکيل داد.

هواداران آقای قاسملو در واکنش به اين انشعاب، حزب توده ايران را متهم به تجزيه حزب دموکرات کردستان ايران می کردند، ولی هم انشعابيون و هم حزب توده ايران اين اتهام را رد می کردند.

در اين حال، با سرکوبی احزاب و گروههای سياسی در دهه ۶۰ خورشيدی، غنی بلوريان به آلمان رفت.

وی در اين سال ها اقدام به انتشار کتاب خاطرات خود تحت عنوان « برگ سبز» در سال ۱۳۸۲ خورشيدی کرد.

غنی بلوريان حدود دو سال پيش در گفت و گويی با وبسايت «تهيه»، با انتقاد از سياست جمهوری اسلامی در قبال کردهای ايران گفته بود: تمام حاکمانی که در ايران حکومت کرده اند، برای توجيه اعمال خود، مردم کرد را تجزيه طلب و شورشی معرفی کرده اند، در حالی که اصلا چنين چيزی نيست. کردها ايرانی هستند، اما زبان خودشان را دارند.

  • 16x9 Image

    روزبه بوالهری

    روزبه بوالهری که فعالیت خود را به عنوان روزنامه‌نگار از سال ۱۳۶۸ آغاز کرده، از اسفند سال ۱۳۸۴ به تحریریه رادیو فردا پیوست.

    او که پیش از پیوستن به رادیوفردا، در شماری از روزنامه‌های ایران نیز به عنوان دبیر سرویس بین‌الملل فعالیت کرده، در کنار تهیه خبر و گزارش، برنامه هفتگی کارنامه را تهیه می‌کند که به مسائل کارگران، معلمان و فعالان صنفی در ایران می‌پردازد.

XS
SM
MD
LG