نمایندگان مجلس شورای اسلامی روز یکشنبه ۲۲ اسفند، باردیگر بر مصوبه قبلی خود درباره عدم امکان رد صلاحیت نامزدهای انتخابات مجلس پس از اظهارنظر قطعی شورای نگهبان اصرار کردند و این مصوبه به مجمع تشخص مصلحت نظام ارسال شد.
به گزارش خبرگزاری خانه ملت، وابسته به مجلس، در نشست علنی روز یکشنبه مجلس، نمایندگان در جریان بررسی طرح استفساریه تبصره ۴ ماده ۵۲ قانون انتخابات اعاده شده از سوی شورای نگهبان بر نظر سابق خود اصرار کردند و با ۱۳۷ رأی موافق، ۳۰ رأی مخالف و ۸ رأی ممتنع از مجموع ۲۲۸ نماینده حاضر در جلسه، آن را به مجمع تشخیص مصلحت نظام ارجاع دادند.
این استفساریه در واکنش به رد صلاحیت مینو خالقی، نامزد راه یافته از اصفهان به مجلس، مطرح شده بود که شورای نگهبان صلاحیت او را پس از برگزاری انتخابات رد کرد و مانع از حضورش در مجلس دهم شد.
در این استفساریه پرسیده شده بود: «آیا شورای نگهبان میتواند پس از اعلام صحت انتخابات حوزه انتخابیه مربوطه صلاحیت منتخب را رد کند و به این وسیله آرای او را باطل نماید؟»
در پاسخ به این استفساریه، نمایندگان مجلس شورای اسلامی تصویب کردند: «خیر، پس از اعلام نظر قطعی و نهایی شورای نگهبان در مهلت ۲۰ روزه ... این شورا نمیتواند اظهارنظر مجددی درباره صلاحیت آن نامزد یا منتخب داشته باشد و چنانچه مدارک جدیدی درباره او به شورا رسیده باشد، این مدارک طبق ماده ۳۰ قانون آییننامه داخلی مجلس شورای اسلامی در زمان بررسی اعتبارنامههای منتخبان مورد رسیدگی قرار میگیرد.»
پیش از این، مجلس روز ۲۵ مهر به این استفساریه رای مثبت داده بودند. اما شورای نگهبان این استفساریه را مغایر اصل ۹۹ قانون اساسی دانسته و گفته بود صرف نظر از عدم تطابق پرسش و پاسخ استفساریه، اشکال سابق این شورا کماکان به قوت خود باقی بوده و مغایر اصل ۹۹ قانون اساسی و نظریه تفسیری آن است.
با این همه، مجلس روز دهم بهمن دوباره با تصویب طرح استفساریهای، رد صلاحیت راهیافتگان به مجلس پس از اعلام صحت انتخابات توسط شورای نگهبان را غیرقانونی دانست.
به گزارش خبرگزاری ایسنا، نمایندگان مجلس در این تصمیم گفتند که شورای نگهبان نمیتواند اظهار نظر مجددی درباره صلاحیت نامزد یا منتخب مجلس داشته باشد.
آنها همچنین گفتند چنانچه مدارک جدیدی درباره صلاحیت یک نامزد به شورای نگهبان رسیده باشد این مدارک باید در زمان بررسی اعتبارنامههای منتخبان مورد رسیدگی قرار گیرد.
پس از آن، علی مطهری، نایب رئیس مجلس، روز ۱۳ بهمن خواستار آن شد که مصوبه مجلس در مورد ممنوع بودن رد صلاحیت منتخبان بعد از برگزاری انتخابات، به مجمع تشخیص مصلحت نظام ارسال شود و در صورت موافقت مجمع با این مصوبه، مینو خالقی، منتخب سوم اصفهان، وارد مجلس خواهد شد.
آقای مطهری به خبرگزاری ایسنا گفته بود: اصرار دوباره مجلس بر مصوبه خود، با وجود دو بار رد شدن آن از سوی شورای نگهبان، به این معنا است که این مصوبه باید به مجمع تشخیص مصلحت نظام ارسال شود تا این نهاد حکم نهایی را صادر کند.
در این میان، عباسعلی کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان، روز هفتم به ایسنا گفت که این شورا بار دیگر استفساریه مجلس درباره یک تبصره انتخاباتی را «دارای ایراد» دانسته و آن را رد کرده است.
موضوع «نظارت استصوابی» و عملکرد شورای نگهبان در بررسی صلاحیت نامزدهای انتخابات در همه دورههای انتخابات مجلس و ریاست جمهوری اعتراضهای زیادی را سبب شده، اما این شورا همچنان به رد صلاحیت نامزدهای بسیاری در همه دورههای انتخابات ادامه داده است.
براساس اصل ۹۹ قانون اساسی، شورای نگهبان نظارت بر همه انتخابات به جز انتخابات شوراها را بر عهده دارد و براساس تفسیری که این شورا از این اصل ارائه کرده، این نظارت، «استصوابی است و شامل تمام مراحل اجرايی انتخابات از جمله تأييد و ردّ صلاحيت كانديداها میشود.»