آنگلا مرکل و فرانسوا اولاند، رهبران آلمان و فرانسه، روز جمعه در بیانیهای مشترک با استقبال از حمله موشکی آمریکا به یک پایگاه هوایی در سوریه، مسئولیت این رخداد را «فقط و فقط» به عهده بشار اسد، رئیس جمهور سوریه، دانستند.
در بیانیهای که پیش از ظهر جمعه، ۱۸ فروردین، ساعاتی پس از حمله موشکی آمریکا به سوریه منتشر شد، خانم مرکل و آقای اولاند مشترکاً تأیید کردند که این حمله که به انهدام یک مقر نظامی حکومت سوریه انجامید در پاسخ به توسل به سلاح شیمیایی و کشتار هفته گذشته در منطقه خانشیخون در شمال غربی سوریه صورت گرفته است.
این بیانیه که پس از گفتوگوی تلفنی رهبران دو کشور منتشر شد مسئولیت این رخداد را «فقط و فقط» به عهده بشار اسد میداند.
رهبران آلمان و فرانسه در این بیانیه تأکید میکنند که «استفاده مکرر از سلاحهای شیمیایی توسط بشار اسد، و جنایات او علیه مردمش، زمینهساز درخواست تحریم علیه او بوده که فرانسه و آلمان پیشتر در تابستان ۲۰۱۳، پس از کشتار غوطه خواستار آن شدند».
حمله شیمیایی غوطه، که مسئولیت آن متوجه ارتش دولتی سوریه است، در تابستان ۲۰۱۳ در منطقهای به همین نام در استان ریف مشتمل بر نواحی پیرامونی دمشق روی داد و بر پایه گزارشها صدها غیرنظامی در جریان این حمله کشته شدند.
در مورد تعداد کشتهشدگان این حمله آمارهای مختلفی منتشر شده، و در حالی که ناظر حقوق بشر سوریه شمار کشتهشدگان را بیش از ۳۲۰ تن ارزیابی کرده، کمیتههای هماهنگی محلی سوریه این میزان را بیش از یک هزار و ۳۰۰ نفر، و ارتش آزاد سوریه شمار کشتهشدگان را بیش از یک هزار و ۷۰۰ تن اعلام کردهاند.
در آن زمان ایالات متحده هشدار داد که دست به اقدام نظامی علیه حکومت سوریه میزند، و در نهایت بر اساس توافق واشینگتن و مسکو، سوریه خلع سلاح شیمیایی را پذیرفت.
در بیانیه مشترک رهبران آلمان و فرانسه همچنین آمده است که «دو کشور همراه با متحدان خود در چارچوب کاری سازمان ملل متحد، به تلاشهای خود برای پاسخگو نگه داشتن بشار اسد در قبال اقدامات جنایتکارانهاش ادامه میدهند».
دو کشور همچنین از جامعه جهانی خواستهاند تا به همکاریها برای گذار سیاسی در سوریه مطابق با قطعنامه ۲۲۵۴ شورای امنیت و اعلامیه ژنو بپیوندند.
خبرگزاری فرانسه در گزارش خود در این زمینه به نقل از یک منبع نزدیک به دفتر ریاست جمهوری فرانسه یادآور شده که فرانسوا اولاند و آنگلا مرکل، هر دو یکی دو ساعت پیش از حمله موشکی آمریکا از آن مطلع شدهاند.
ساعاتی پیش از انتشار این بیانیه، زیگمار گابریل وزیر خارجه آلمان تأکید کرده بود که پس از آن که شورای امنیت «قادر نشد به روشنی و صراحت به استفاده وحشیانه از سلاحهای شیمیایی علیه مردم بیدفاع در سوریه پاسخ دهد»، حمله موشکی صورت گرفته «قابل درک» است.
همزمان وزیر خارجه فرانسه هم اعلام کرده بود که امید دارد این حمله به متحدان سوریه یعنی روسیه و ایران نشان دهد، آنها باید از حمایت خود از بشار اسد دست بردارند.
ژان مارک ارو به رادیو فرانسه گفته بود که «روسها و ایرانیها باید اکنون فهمیده باشند که نمیتوانند رژیم اسد را سر پا نگه دارند... این روند بیمعناست و نمیتواند ادامه یابد».
هر دو کشور ایران و روسیه در واکنشهایی جداگانه حمله موشکی آمریکا به پایگاه هوایی سوریه را ناقض قوانین بینالمللی خواندهاند و روسیه هماکنون خواستار تشکیل نشست اضطراری شورای امنیت در این زمینه است.
این حمله با دستور مستقیم دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده انجام شد و آقای ترامپ خود تأکید کرده که این اقدام به تلافی حمله شیمیایی اخیر صورت گرفته، و افزوده است که منافع امنیت ملی آمریکا ایجاب میکند تا مانع استفاده از سلاح شیمیایی و گسترش آنها شود.
در حملات شیمیایی پیش از ظهر سهشنبه در «خان شیخون» در استان ادلب، دستکم ۷۰ نفر که شماری از آنها کودکان بودند، کشته شدند.