عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران و مسئول کمیته پیگیری اجرای برجام، تأکید کرده است که جبران «خسارتهای ۱۲ ساله حاصل از تحریمها» زمانبر است و نمیتوان انتظار داشت در یک دوره چهار ماهه همه چیز به جای سابق خود بازگردد.
در پاسخ به پرسشهای خبرگزاری مهر، عباس عراقچی گفته است که حتی خسارتها جنگ هشت ساله هم چهار ماهه جبران نشد که انتظار داشته باشیم، خسارتهای ۱۲ تحریم چهار ماهه جبران شود.
آقای عراقچی این اظهرات را در پاسخ به پرسش خبرگزاری مهر در مورد «آثار رفع تحریمها پس از اجرای برجام» ارائه کرده است.
او گفته است که روشن است که از زمانی موانع از سر راه برداشته شود، تا وقتی شرایط به حالت اولیه خودش بازگردد، زمان خواهد برد و به طور مثال وقتی تحریم نفتی برداشته میشود، نفت ایران یک روزه به سطح سابق خود بر نمیگردد و طبیعی است که بازارها و مشتریان در این بازه زمانی از دست رفتهاند.
معاون وزیر خارجه ایران با تعمیم این استدلال به حوزه بانکی اضافه کرده که «تا این روابط اقتصادی که ۱۰- ۱۲ سال همه شاخههایش قطع شده و شبکههایش از بین رفته، دوباره احیا و بازسازی شود، مسلماً زمان میبرد و ما باید فاصله معقولی را برای این مطلب در نظر بگیریم».
او در عین حال گفته است که «برخی شیطنتهایی میکنند که عمدتاً خارجی هستند. آنها نمیخواهند که این دستاوردها به ثمر بنشیند که ما در حال مقابله با آنها هم هستیم».
از زمان اجرایی شدن توافق هستهای ایران و غرب در اواخر دی ماه سال ۹۴، دولت حسن روحانی با این انتقاد مواجه است که اجرای این توافق، آثار ملموسی در پی نداشته است.
بخشی از این انتقادها مربوط مشکلات موجود در ارتباطات بانکی بینالمللی است چرا که به گفته مقامهای دولتی هنوز بانکهای بزرگ اروپایی از برقراری ارتباطات بانکی با ایران هراس دارند.
از نگاه آیتالله خامنهای رهبر جمهوری اسلامی، و چهرههای نزدیک به او، این موضوع نشانه پایبند نبودن طرفهای غربی به تعهدات خود در چارچوب توافق هستهای است و آیتالله خامنهای خود به صراحت در فروردین ماه امسال آمریکا را متهم کرد که با حفظ تحریمها، به تعهداتش در چارچوب توافق اتمی پایبند نیست.
او مدعی شد که او افزود: « وزارت خزانهداری آمریکا با طرق خود جوری عمل میکند که شرکتهای بزرگ و بانکهای بزرگ جرئت نکنند با جمهوری اسلامی معامله کنند که دشمنی محض است».
این در حالی است که ایالات متحده تا کنون چندین بار از زبان وزیر خارجه خود یادآور شده که این کشور مانعی برای همکاری بانکهای اروپایی با ایران نیست.
جان کری روز ۳۰ اردیبهشت نیز در بیانیهای مشترک با همتایان خود از بریتانیا، آلمان و فرانسه، و مسئول سیاسیت خارجی اتحادیه اروپا، از بانکها و بازرگانها خواست از فرصتهای سرمایهگذاری قانونی در ایران چشمپوشی نکنند.
ایران اما این سخنان را ناکافی میداند و محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران خواستار آن شده که برای اجرای برجام «در کنار بیانیهها، اقدامات عملی هم انجام شود».
آقای ظریف روز شنبه هم در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با وزیر خارجه لیتوانی بار دیگر از اروپا خواست گامهای لازم را برای تسهیل مراودات بانکی بردارد.