پس از توافق هستهای ایران با قدرتهای جهانی، صنعت فرش ایران به تکاپو افتاده و امیدوار است پس از لغو اولین مجموعه از تحریمهای بینالمللی در ماههای آیندهٔ صادرات این محصول رونق بگیرد.
خبرگزاری آسوشیتدپرس در گزارشی از تهران، به نقل از ژیلا رسام عربزاده، یک صادرکننده فرشهای ایرانی مینویسد: «فرش دستباف سفیر ایران در جهان خارج است و من خوشحالم که این سفیر به زودی کار خود را در آمریکا از سرخواهد گرفت. فرش دستباف حکم پرچم ایران را دارد و امیدوارم پرچم ما به زودی به اهتزاز درآید».
براساس توافق تاریخی ۱۴ ژوئیه بین ایران و شش قدرت جهانی در ازای محدود شدن فعالیت هستهای ایران بخشی از تحریمهای بینالمللی علیه این کشور لغو خواهند شد. به همین خاطر واردات فرش ایران که از سال ۲۰۱۰ در آمریکا متوقف شد، دوباره از سر گرفته میشود.
فرش دستباف ایرانی يکی از اقلام صادراتی غیرنفتی بود که از تحریمهای سالهای اخیر بیشترین آسیب را دید.
آمریکا حدود ۲۰ درصد از بازار فروش فرش ایرانی در خارج از کشور بود. حمید کارگر، مدیر مرکز ملی فرش ایران، میگوید فرشبافان ایرانی از هم اکنون به امید از سرگیری صادرات به بازار آمریکا مشغول تولید هستند.
او میافزاید: «دستاندرکاران صنعت فرش ازهم اکنون مشغول تولید فرشهای مناسب سلیقه بازار آمریکا، در يافت سفارش و در حال گفتگو با مشتریان هستند. از سال ۲۰۱۰ و ممنوعیت صادرات فرش به آمریکا ما یک پنجم از بازار خود را از دست دادیم و رقبا ما جای محصولات ما را گرفتهاند. با این همه معتقدیم که بازار آمریکا به خاطر نقش و رنگهای ویژه فرش ایرانی از ورود مجدد آن به بازار استقبال خواهد کرد».
آسوشیتدپرس میافزاید که حجم صادرات فرش ایران در سال گذشته حدود ۳۳۰ میلیون دلار بوده است. معمولاً دو سوم از فرشهای بافتهشده در ایران صادر میشوند که سالانه حدود پنج میلیون متر مربع است. ایران زمانی بزرگترین صادرکننده فرش جهان بود، اما تحریمهای بینالمللی و رقبای پاکستانی، هندی و چینی که فرشهای سنتی ایرانی را کپی میکنند، صنعت فرش ایران را تضعیف کردهاند.
ژیلا عربزاده، صادرکننده فرش ایرانی، میگوید خود را برای سفارش مشتریان آمریکایی آماده میکند. او میافزاید: «آمریکاییها و کاناداییها رنگهای روشن را ترجیح میدهند ولی نسلهای قدیمیتر طرفدار رنگهای تیره هستند. ما سعی میکنیم سلیقه مشتریان آمریکایی را در نظر بگیریم».
بهای یک تخته فرش دستباف ایرانی از چند هزار دلار شروع میشود و به تناسب کیفیت و اندازه آن، گاه بهای آن به چندین میلیون دلار میرسد که برای تزیین کاخها و ساختمانهای مجلل از آن استفاده میشود.
درسال ۲۰۰۰ ایران یک تخته فرش بزرگ را برای سلطان عمان ارسال کرد که قیمت آن بیش از پنج میلیون دلار بود. در سال ۲۰۰۶ نيز ایران بزرگترین فرش جهان را برای مسجد شیخ زاید در ابوظبی تولید کرد که بهای آن ۸.۵ میلیون دلار بود.
در عین حال ایران به فکر احیای صادرات پسته، یکی دیگر از محصولات غیرنفتی و پرطرفدار این کشور است.
اما در دهههای اخیر آمریکا خود به یکی از تولیدکنندگان پسته بدل شده و پسته صادراتی ایران اکنون با تعرفه گمرکی ۳۰۰ درصدی روبهروست. به گفته محسن جلالپور، رئیس اتاق بازرگانی ایران، هدف از وضع این تعرفه گمرکی حمایت از محصولات داخلی آمریکا بوده است.
با این همه او اطمینان دارد که پسته محصول ایران به نسبت محصولات مشابه برتری ویژهای دارد. او میافزاید: «آمریکاییها مزه پسته ایرانی را به پسته محصول آن کشور ترجیح میدهند».