مشاور عالی و دستیار نظامی رهبر جمهوری اسلامی، سرنگون کردن هواپیمای روسیه توسط ترکیه را یک «حادثه تاکتیکی» خواند که «تبعات استراتژیکی» پیدا خواهد کرد و برای ترکیه «هزینه بالایی در پی خواهد داشت».
به گزارش خبرگزاری ایسنا، یحیی رحیم صفوی، روز پنجشنبه پنجم آذر، گفت که ترکیه در این حادثه مرتکب «اشتباه استراتژیک» شده و «مطمئناً ضرر خواهد کرد».
آقای صفوی گفته است که در سوریه دو جبهه در مقابل یکدیگر قرار دارند؛ یک جبهه «به رهبری» آمریکا، اسرائیل، عربستان، ترکیه و اردن، و جبهه مقابل «به رهبری» ایران، روسیه، سوریه، عراق، و حزبالله لبنان.
همزمان علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی، نیز سرنگون کردن هواپیمای روسیه توسط ترکیه را «اشتباه بزرگ» و آنچه حمایت باراک اوباما، رئیسجمهور آمریکا از این اقدام نامیده را «اشتباه بزرگتر» توصیف کرده است.
علاوه بر این محسن رضایی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام ایران، نیز سرنگون کردن هواپیمای روسیه را «خدمت» به اسرائیل ارزیابی کرده است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، آقای رضایی با اشاره به این حادثه گفته است که «میخواهند جهان اسلام را وارد درگیری کنند. چه کسی از جنگ ترکیه و روسیه نفع میبرد، غیر از صهیونیستها؟»
ترکیه بامداد سهشنبه، یک فروند هواپیمای سوخوی ۲۴ متعلق به ارتش روسیه را سرنگون کرد؛ این نخستین بار در طی شش دهه گذشته بود که یک عضو سازمان پیمان آتلانتیک شمالی، ناتو، یک جنگنده روسی را سرنگون میکرد.
ناتو و آمریکا بر خلاف روسیه معتقدند که هواپیمای جنگی روسیه، حریم هوایی ترکیه را نقض کرده بود.
با این حال رئیسجمهور ایران، چهارشنبه چهارم آذر، گفته بود که «اطلاعات» او حاکی از آن است که هواپیمای جنگی روسیه «در فضای سوریه مشغول عملیات بوده و هدف قرار گرفته است».
حسن روحانی در عین حال از ترکیه و روسیه به عنوان کشورهای «دوست و همسایه» ایران نام برده، و از آنکارا خواسته بود تا «به جدیت مراقب اوضاع باشد» چرا که به گفته او «شرایط بسیار حساس» است.
در همین حال معاون سیاسی دفتر رئیسجمهور ایران در پیامی توئیتری با «اشتباه» خواندن اقدام ترکیه گفت که «وقت آن است» تا «توان دیپلماتیک» ایران برای کاهش تنش بین «دو کشور دوست» سریعاً به کار گرفته شود.
حمید ابوطالبی درعین حال اضافه کرد که «عزم راسخ پوتین در مبارزه با تروریسم در مذاکرات تهران مشهود بود؛ دوستان ما در ترکیه آن را جدی بگیرند».
ایران و روسیه مهمترین حامیان بشار اسد، رئیس دولت مرکزی سوریه، هستند و بر اساس گفتهها بحران سوریه از مهمترین مسائلی بوده است که ولادیمیر پوتین، و آیتالله علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، روز دوم آذر و در سفر آقای پوتین به تهران دربارهاش به گفتوگو نشستهاند.
جمهوری اسلامی ایران از عملیات نظامی روسیه در سوریه حمایت کرده، و آیتالله خامنهای نیز در دیدار با ولادیمیر پوتین، از سیاستهای منطقهای روسیه در مورد سوریه ستایش کرده بود.
علاوه بر این در هفتههای گذشته مخالفان بشار اسد، فیلمی از اسکورت یک جنگنده روسی توسط یک جنگنده ایرانی منتشر کردند، و در واکنش به آن حسین چیتفروش، مشاور فرمانده نیروی هوایی ارتش ایران، روز شنبه گفت که امکان اسکورت [جنگنده] توپولوف روسی توسط جنگندههای ارتش ایران وجود دارد.
او در گفتوگو با باشگاه خبرنگاران جوان اضافه کرد که اسکورت جنگنده روسی، «به منظور شناسایی و رصد منطقه صورت گرفته و موضوع خاصی نیست».