احمد جنتی، دبیر شورای نگهبان هشدار داده، جریانی که «از جمله در رابطه با آمریکا» با رهبری زاویه داشته، در پی نفوذ به مجلس خبرگان است، تلویحاً تهدید کرده که صلاحیت چنین داوطلبانی «قهراً تأیید نمیشود».
خبرگزاریهای ایران، شامگاه چهارشنبه ۱۱ شهریور، اظهارات دبیر شورای نگهبان در اختتامیه اجلاس مجلس خبرگان رهبری را بازتاب دادهاند که در آن آیتالله جنتی با تأکید بر «تداوم دشمنی آمریکا با جمهوری اسلامی» هشدار داده است که جریانی که با ولایت فقیه و رهبری، «ازجمله در رابطه با آمریکا زاویه داشته» با هدف تضعیف قدرت رهبری در مقام «نفوذ در [مجلس] خبرگان» است.
آقای جنتی با تأکید بر «صیانت از دستاوردهای انقلاب» افزوده است که «باید نگذاریم عدهای سادهلوح بخواهند دست دوستی به طرف دشمن و آمریکا دراز کنند، و با ورود به نهادهایی همچون مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان، نظام و جایگاه ولایت فقیه را تضعیف کنند».
از زمانی که رهبر جمهوری اسلامی، در اوائل شهریورماه و در دیدار با هیئت وزیران ایران، تأکید کرد که «دشمنی صهیونیستها و آمریکاییها با انقلاب و جمهوری اسلامی کمتر نشده» این موضوع به یکی از ترجیعبندهای حامیان اصولگرای آیتالله خامنهای تبدیل شده، و نزدیکان آیتالله خامنهای از فرمانده سپاه پاسداران گرفته تا شماری دیگری از چهرههای اصولگرا در این مورد اظهار نظر کردهاند.
از جمله محمدعلی جعفری، فرمانده کل سپاه پاسداران، به تازگی در یک نشست خبری گفت که آمریکا «هنوز هم شیطان بزرگ است» و «دشمنی» این کشور با جمهوری اسلامی «نه تنها کم نشده بلکه زیادتر هم شده است».
آقای جعفری هشدار داد که پس از توافق اتمی وین این «نگرانی» وجود دارد که کسانی فکر کنند دشمنی آمریکا با جمهوری اسلامی «تمام شده و یا کاهش پیدا کرده است» و همچنین افزود که آمریکا «امروز میخواهد با روش و ابزار جدید وارد شود».
علیاکبر ولایتی، مشاور بینالملل آیتالله خامنهای هم روز پنجشنبه ساعتی پس از سخنان رهبر جمهوری اسلامی در مورد «لزوم تعیین تکلیف در قبال سخنان مقامهای آمریکایی»، به خبرنگاران گفت که «ایران هیچوقت نسبت به مسئولان آمریکایی خوشبین نبوده است».
فاقدان شرایط «قهراً تأیید نمیشوند»
اما احمد جنتی همچنین در تأکید کرده است که شورای نگهبان مسئولیت سنگینی در خصوص احراز صلاحیتها در انتخابات مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان بر دوش دارد.
او با اشاره به قصد جریان طرفدار رابطه با آمریکا برای ورود به مجلس خبرگان گفته است که «شورای نگهبان بر حسب وظیفه قانونی موظف است که شرایط لازم از جمله اشتهار به دیانت، وثوق، شایستگی اخلاقی، بینش سیاسی و اجتماعی، و آشنایی به مسائل روز را در داوطلبان احراز کند و هر کس فاقد شرایط باشد، قهراً تأیید نمیشود».
به این ترتیب دبیر شورای نگهبان تلویحاً اشاره کرده است که طرفداران رابطه با آمریکا، با تکیه بر این شرایط احراز صلاحیت نخواهند شد.
در میان جناحهای فعال در صحنه سیاسی ایران، چهرههای موسوم به اعتدالگرا که اکبر هاشمی رفسنجانی و حسن روحانی، آنها را نمایندگی میکنند در ماههای اخیر عنوان کردهاند که برقراری رابطه میان ایران و آمریکا غیرممکن نیست.
از جمله اکبر هاشمی رفسنجانی که ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام را برعهده دارد، در تیرماه امسال گفته بود که بازگشایی سفارت ایالات متحده در تهران «غیرممکن نیست»، گرچه از نگاه او این مسئله «بستگی به رفتارهای دو طرف دارد».
صلاحیت آقای هاشمی رفسنجانی، پیشتر در جریان انتخابات ریاستجمهوری سال ۹۲، از سوی شورای نگهبان رد شد اما در مورد دلایل رد صلاحیت او، عباسعلی کدخدایی مشاور عالی دبیر شورای نگهبان، در دیماه ۹۳ به خبرگزاری فارس گفت که این موضوع تنها به دلیل «کهولت سن» آقای رفسنجانی نبوده است.
هاشمی رفسنجانی در سه دهه نخست عمر جمهوری اسلامی، همواره نائب رئیس مجلس خبرگان بود و پس درگذشت آیتالله مشکینی در سال ۸۶، برای چند سال ریاست این مجلس را برعهده داشت، اما نارضایتی آیتالله خامنهای و خشم اصولگرایان از مواضع او در قبال انتخابات مناقشهبرانگیز سال ۸۸، باعث شد که اصولگرایان تمایلی به ادامه نقش آقای رفسنجانی در مدیریت مجلس خبرگان نداشته باشند.
اکنون با موضعگیری دبیر شورای نگهبان در قبال طرفداران رابطه با آمریکا این گمان میرود که او و دیگر چهرههای میانهرو برای حضور در رقابتهای مجلس خبرگان دچار مشکل شوند.
جناح اصلاحطلب هم گرچه از زبان چهرههای شاخص خود، انتخابات پیشروی مجلس با اهمیت میداند اما در عین حال پیشبینی میکند که به دلیل نوع تأیید صلاحیتها، «بخش عمدهای از کاندیداهای اصلاحطلب» برای ورود به انتخابات دچار مشکل خواهند شد.
در همین حال در گیرودار مجادلات سیاسی بر سر نظارت استصوابی شورای نگهبان، مجلس خبرگان در بیانیه پایانی اجلاس خود بر اعمال نظارت استصوابی در بررسی صلاحیتها تأکید کردند.