پیشبینیها درباره احتمال عقبنشینی وزارت ارشاد در برابر مخالفان اکران فیلم «عصبانی نیستم» این هفته به واقعیت پیوست و سازمان سینمایی با صدور دستوری به شورای صنفی نمایش خواستار جایگزینی فیلم دیگری به جای عصبانی نیستم شد.
به این ترتیب فیلمی که از زمان نمایش در جشنواره فیلم فجر گذشته تاکنون همواره با حاشیههای مختلفی روبهرو بوده فعلاً و تا زمان نامشخصی در ایران به نمایش عمومی درنخواهد آمد.
خارج شدن فیلم «عصبانی نیستم» از چرخه اکران سینماها در شرایطی روی میدهد که سازمان سینمایی چند ماه پیش با اعمال تغییراتی در این فیلم، برای آن پروانه نمایش صادر کرده و شورای صنفی نمایش هم آن را در نوبت اکران سینماها قرار داده بود. اما مخالفتهای دو کمیسیون فرهنگی و اصل ۹۰ مجلس و رسانههایی چون خبرگزاریهای فارس و تسنیم باعث شد تا وزیر ارشاد بگوید عصبانی نیستم نیاز به انجام اصلاحاتی دارد و فعلاً اکران نمیشود.
به این ترتیب برای نخستین بار، مسئولان فرهنگی دولت حسن روحانی مجبور میشوند از مجوزهای صادر شده خودشان عقبنشینی کنند؛ اتفاقی که پیشتر در دولتهای پیشین روی داده بود و باعث انتقادهای بسیاری شده بود.
محمدعلی سجادی، نویسنده و کارگردان و سازنده فیلمهایی چون «اثیری» و «شیفته»، وقوع این اتفاقات را نشانه اصرار زیاد مدیران فرهنگی در راضی کردن یک اقلیت پرنفوذ میداند:
«سینما مثل تمام حوزههای دیگر اجتماعی، شرایط اقتصادی خوبی ندارد و فشارها از همه طرف وجود دارد. ولی در همین شرایط متأسفانه همچنان عدم عدالت حائل است و فکر میکنم معاونت سینمایی باوجود حسن نیتها و نگاه دلسوزانهای که میتواند به سینما داشته باشد و دارد، اما متأسفانه بیشتر نگران کسانی است که به اعتقاد من اقلیتی هستند که به هر دلیلی سکانهای قدرت را در اختیار دارند. در این بازی پینگ پنگ، بیشتر نگران آنهاست که غر میزنند و تیشه به ریشه خانه سینما زده بودند. دوستانی که الان اکثراً بیکار، کمکار و خانهنشین هستند و در طول چهار پنج سال دوره قبل هم کار نکرده بودند، همچنان منتظرند. [معاونت سینمایی] بیشتر نگران جواب دادن است و متأسفانه این میزانسنی است که در طول این سی سال همیشه شاهدش بودیم و الان هم وجود دارد. یک سری آدم هستند که برای اینکه به اصلاح آتویی به هم ندهند، دارند امکاناتی را از همدیگر میگیرند و میدهند و اصلاً سینما مهم نیست.»
در واکنش به این اتفاقات، رضا درمیشیان کارگردان فیلم عصبانی نیستم با انتشار متنی عدم اکران فیلمش را نتیجه «کشاکش تدبیرمداران و سیاستپیشگان» دانست و گفت که نهایت تلاش و همراهی را با مسئولان قانونی سینمایی انجام داده اما به گفته او سکوت و تحمل و مدارایش هم نتوانسته فایدهبخش باشد.
او گفته که فیلمش را برای نمایش در سینماهای ایران ساخته و همچنان منتظر نمایش عمومی فیلمش باقی خواهد ماند.
همزمان با این اتفاقات، سخنگوی وزارت ارشاد در اظهارنظر تازهای گفت فیلمهای مورد اعتراض مجلس شورای اسلامی یا از دستور اکران خارج شدهاند یا اساساً برنامهای برای اکران آنها وجود نداشته است.
حسین نوشآبادی اسامی این فیلمها را «پاداش»، «خیابانهای آرام»، «خانه پدری»، «گزارش یک جشن»، «آشغالهای دوست داشتنی»، «قصهها»، «صد سال به این سالها» و «عصبانی نیستم» اعلام کرده و گفته وزارت ارشاد تعهدی نسبت به مجوز فیلمنامههایی که در دوره گذشته صادر شده، ندارد.
این اظهارات به نوعی تأیید کننده گمانههای قبلی درباره اکران نشدن تمام فیلمهای حساسیتبرانگیز در ماههای آینده است؛ به ویژه آنکه احمد سالک رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس گفته این کمیسیون بر نظارتش بر اکران فیلمها ادامه خواهد داد.
محمدعلی سجادی میگوید اگر وزارت ارشاد در برابر این درخواستها قاطعیت نشان ندهد، چنین روندی ادامه پیدا خواهد کرد:
«بدون آنکه به تشنج و شمشیر کشیدن باور داشته باشم، فکر میکنم قاطعیت [دولت] در اصولی که میخواهد، لازمه پیش بردن این شرایط است. متأسفانه در این مملکت عدهای هستند که به خودشان اجازه میدهند و فکر میکنند که عقل کل هستند و باید برای بقیه تصمیم بگیرند. بالاخره وقتی مجوز با همین ضوابط دست و پاگیری که در ارشاد هست [صادرشده] ولی باز هم به نظر میآید که عدهای فقط دنبال این هستند که بهانه بگیرند و مشکلات دیگری را که در جاهای دیگر است، توجیه کنند و سینما متأسفانه ملعبه دست سیاست باشد و حرام بشود. دوستان دیگر هم همینطور. من فکر میکنم تا زمانی که معاونت سینمایی همین طور محافظهکارانه برخورد کند و خودی و ناخودی بکند، و این بازی پینگ پنگ را رها نکند، به نظر من همین وضعیت ادامه خواهد داشت.»
با کنار رفتن فیلم «عصبانی نیستم» حالا قرار است از هفته آینده فیلم «مستانه» ساخته حسین فرحبخش به جای این فیلم اکران شود. ضمن آنکه به گفته شورای صنفی نمایش از این هفته دو فیلم «مهمان داریم» ساخته محمدمهدی عسگرپور و «شیار ۱۴۳» به کارگردانی نرگس آبیار جایگزین فیلمهای «خانوم» و «آرایش غلیظ» میشوند.
از دیگر تحولات این هفته اهدای نشان شوالیه هنر و ادبیات فرانسه به داریوش مهرجویی فیلمساز سرشناس ایرانی بود که طی مراسمی توسط سفیر فرانسه در تهران به او اهدا شد.
سینمای جهان؛ اکران تازهترین فیلم کریستوفر نولان
در هفتهای که تازه ترین فیلم کریستوفر نولان، فیلمساز تحسین شده به عنوان یکی از جاهطلبانهترین فیلمهای سالهای اخیر هالیوود اکران شد، این انیمشین «قهرمان بزرگ ۶» بود که صدرنشین جدول فروش شد.
این محصول تازه کمپانی دیزنی که محصول تازه گروه سازندگان انیمشینهای موفقی چون «یخ زده» و «رک ایترالف» محسوب میشود توانست با ۵۶ میلیون و دویست هزار دلار فروش در هفته اول اکرانش صدرنشین شود.
فیلم برگرفته از شخصیتهای داستانهای مصور ژاپنی است و داستان همراهی یک روبات با گروهی نوجوان را روایت میکند که قصد مقابله با یک مهاجم ویرانگر را دارند.
«در میان ستارگان» فیلم تازه کریستوفر نولان که اثر تازه او بعد از پایان تریلوژی «شوالیه تاریکی» محسوب میشود، باوجود بازتاب گسترده نمایشش در رسانههای مختلف با حدود ۵۰ میلیون دلار فروش در رده دوم جدول قرار گرفت.
متیو مکانهی در این فیلم تقش فضانوردی را بازی میکند که همراه گروهی باید به ماموریت تجربه نشدهای برود. مأموریتی که نوعی سفر در زمان محسوب میشود و سرانجام نامشخصی دارد.
واکنشهای اولیه به این فیلم، گسترده و در عین حال متفاوت بوده اما به عنوان یکی از بحث انگیزترین فیلمهای سال ۲۰۱۴ مطرح شده است.
«دختر گمشده»، فیلم موفق دیوید فینچر در ادامه روند موفقیتهایش با فروشی حدود ۶ میلیون و ۲۰۰ هزار دلار در آخر هفته، به مجموع فروش ۱۴۵ میلیون دلاری رسید.
این میزان فروش برای این فیلم فراتر از تمام پیش بینهای اولیه محسوب میشود و عملا جایگاه دیوید فینچر را به عنوان فیلمساز موردتوجه انبوه تماشاگران ارتقا داده است.
پس از دو فیلم «ویجه» و «خشم» که در ردههای چهارم و پنجم قرار گرفتند، کمدی «سنت وینسنت» با اختلاف کمی در رده ششم جدول قرار گرفت. این کمدی با بازی بیل مورای داستانی همراهی یک نظامی بازنشسته بداخلاق با پسر بچهای است که در همسایگیاش زندگی میکند.
تئاتر؛ شروع اجرای نمایشهای جدید
سالنهای مختلف نمایشی در تهران پس از تعطیلات روزهای عزاداری میزبان نمایشهای تازهای هستند. در تالار وحدت اجرای نمایش «مردی برای تمام فصول» به کارگردانی بهمن فرمانارا آغاز شده است. نمایشی که اجرایش با بازتابهای رسانه ای مختلفی همراه بوده است.
حسین پاکدل چهره شناخته شده تئاتر هم نمایشی با نام «گزارش به آکادمی» را بر اساس اثری از فرانتس کافکا در تماشاخانه مکتب تهران به روی صحنه برده است.
اجرای تازهای از نمایشنامه «مرگ فروشنده» آرتور میلر را هم ایوب آقاخانی در تالار اصلی مجموعه تئاتر شهر به روی برده است.
در سالنهای تماشاخانه ایرانشهر هم نمایشهای «لکه»، «آب، آیینه و اثر پیگمالیون»، «صدای آهسته برف» و «بالکن» روی صحنه رفتهاند.