معاون وزیر خارجه ایران از معرفی سفیر جدید عربستان در تهران خبر داد و با اشاره به دیدار اخیر وزرای خارجه دو کشور اعلام کرد که «سطحی از گفت‌وگوها» میان ایران و عربستان درباره «روابط دوجانبه و برخی از مسائل منطقه‌ای» آغاز شده است.
حسن قشقاوی روز یکشنبه ۲۲ آذر، در مصاحبه‌ای با شبکه العالم، وابسته به صدا و سیمای جمهوری اسلامی، خبر داد که سفیر جدید عربستان در تهران معرفی شده و «روند کارش» در ایران در حال بررسی است.
وی دیدار محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران، با عادل الجبیر، وزیر خارجه عربستان، را «خوب» توصیف کرد و با اشاره به ملاقات‌های سفیر ایران با برخی از مقامات عربستان سعودی، ابراز امیدواری کرد که این دیدارها «زمینه را برای تعامل بیشتر» دو کشور فراهم کند.
آقای قشقاوی همچنین با اشاره به فعالیت سفارتخانه‌های دو کشور تأکید کرد که رابطه ایران و عربستان قطع نیست و «حتی» در حادثه منا نیز دیدارهایی بین مقامات دو کشور انجام شده است.
پادشاهی عربستان سعودی و جمهوری اسلامی ایران در سال‌های گذشته روابط بسیار متشنجی داشته‌اند و بر سر درگیری‌های منطقه از جمله بحران سوریه و یمن اختلافات اساسی دارند.
در آخرین مورد حسین امیرعبداللهیان، معاون عربی- آفریقای وزیر خارجه ایران، نشست نمایندگان گروه‌های مخالف دولت سوریه در ریاض را «مغایر» بیانیه نشست وین-۲ خوانده و تأکید کرده که در این نشست «برخی گروه‌های تروریستی مرتبط با داعش» حضور دارند.
در همین حال در جریان نشست بین‌المللی وین۱ درباره سوریه، وزرای خارجه دو کشور با یکدیگر درگیری لفظی پیدا کرده بودند.
با این حال براساس گزارش‌ها در حاشیه نشست وین ۲، وزیر خارجه ایران با همتای سعودی خود «ملاقات کوتاهی» داشت و در آن «موضوعات متنوعی» مطرح شد.
عبدالرحمان بن‌غرمان شهری، سفیر سابق عربستان در ایران، تنها چند ماه پس از آغاز کار خود به ریاض فراخوانده شد و از آن تاریخ سفارت عربستان در تهران در سطح کاردار اداره می‌شود.
حسین امیرعبداللهیان، معاون وزیر خارجه ایران، دلیل برکناری سفیر عربستان را به نقل از «شنیده‌ها»، بوسیدن پیشانی اکبر هاشمی رفسنجانی، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام ایران، در دیدار با آقای هاشمی ذکر کرده بود.
در عین حال در هفته‌های اخیر کشته شدن تعدادی از زائران ایرانی در حادثه منا نیز روابط نیز دو کشور را تیره‌تر کرده است.
در همین حال معاون وزیر خارجه ایران گفت که جمهوری اسلامی با ارسال «یادداشت رسمی» برای تشکیل کمیته حقیت‌یاب حادثه منا اعلام آمادگی کرده است.
وی همچنین خبر داد که وزارت خارجه از سفیر ایران در عربستان خواسته که موضوع پرداخت غرامت به خانواده کشته‌شدگان ایرانی حادثه منا را پیگیری کند.
به گفته آقای قشقاوی، عربستان سعودی به خانواده برخی از کشته‌شدگان حادثه منا غرامت پرداخت کرده اما به خانواده کشته‌شدگان ایرانی مبلغی پرداخت نشده است.
وی اشاره‌ای به نام کشورهایی که به گفته او به خانواده اتباع کشته شده آنها غرامت پرداخت شده، نکرده است.
گفته‌های آقای قشقاوی در حالی است که وی روز پنج‌شنبه ۲۸ آبان، امکان تشکیل کمیته حقیقت‌یاب بین‌المللی یا دوجانبه را «بعید» دانسته بود.
وی همچنین شکایت از عربستان سعودی در نهادهای بین‌المللی و یا دادگاه‌های ایران را غیرممکن دانسته و خبر داده بود که وزارت خارجه پیگیر شکایت از «افراد خاطی» در این حادثه در دادگاه‌های عربستان سعودی است.
آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی و برخی دیگر از مقامات ایران پیش از این خواستار تشکیل کمیته حقیقت‌یاب با حضور نمایندگانی از کشورهای اسلامی و ایران برای بررسی حادثه منا شده بودند.
در همین حال محمد باقر نوبخت، سخنگوی دولت ایران، روز سه‌شنبه هفتم مهر با نام بردن از عربستان به عنوان «کشور متخاصم» اعلام کرده بود که ایران از این کشور شکایت می‌کند.
