دو هفته پس از برکناری بحثبرانگیز منوچهر متکی از سمت وزارت خارجه ایران، ۲۶۰ نماینده مجلس شورای اسلامی در بیانیهای که روز یکشنبه در صحن علنی مجلس قرائت شد از خدمات آقای متکی در زمان تصدی وزارت خارجه تقدیر کردند.
آقای متکی که از آغاز به کار دولت نهم در تابستان ۸۴ مسئولیت دستگاه دیپلماسی ایران را بر عهده داشت و در دولت دهم نیز برای تصدی همین سمت انتخاب شد، دو هفته پیش توسط محمود احمدینژاد از کار خود برکنار شد و این برکناری با انتقاد شماری از نمایندگان مجلس هشتم روبهرو شد.
اکنون ۲۶۰ نماینده از مجموع ۲۹۰ نماینده مجلس هشتم، در بیانیهای با تقدیر از شخصیت و اقدامات آقای متکی در طول دوران فعالیت خود، تصدی وزارت خارجه در دولتهای نهم و دهم توسط وی را نشانگر توامندی وی در عرصه سیاست خارجی ارزیابی کردهاند.
امضاکنندگان بدون اشاره به موضوع بحثبرانگیز برکناری آقای متکی، ابراز امیدواری کردهاند که از توان وی در «خدمت به نظام اسلامی» بهره لازم برده شود.
تقدیر ۲۶۰ نماینده مجلس از منوچهر متکی در حالی است که وی در شهریور ۸۸ به هنگام اخذ رأی اعتماد برای کابینه دهم، تنها موفق به کسب ۱۷۳ رأی موافق برای حضور در کابینه شده بود، در آن زمان ۷۹ نماینده مجلس به تصدی وزارت خارجه توسط وی رأی مخالف و ۳۴ نفر نیز رأی ممتنع دادند.
برکناری آقای متکی بسیار بیش از اقدامهای مشابه محمود احمدینژاد در دولت نهم بحثبرانگیز بود، چرا که در زمانی صورت گرفت که منوچهر متکی برای رفع سوءتفاهم پیش آمده در مورد ارسال محموله سلاح به غرب آفریقا از ایران، در سنگال به سر میبرد.
پس از این اقدام شماری از نمایندگان مجلس با انتقاد از اعلام برکناری آقای متکی در حین سفر کاری، شیوه برکناری وی نادرست، به دور از تدبیر و خلاف عرف خواندند.
آقای متکی نیز ضمن سر باز زدن از حضور در مراسم تودیع خود، در مصاحبهای اعلام کرد که از پیش در جریان برکناریاش قرار نگرفته و از مراسم تودیع و معارفه نیز بیاطلاع بوده است و علاوه بر این برکناریاش در حین انجام مأموریت را «غیر اسلامی و توهین آمیز» خواند.
وزیر خارجه برکنار شده جمهوری اسلامی روز جمعه نیز در پاسخ به اظهارات محمود احمدینژاد در مورد برکناری خود، تصریح کرد که موضوع برکناری خود را نه از زبان رئیسجمهور ایران و مقامهای ایرانی، بلکه در جریان ملاقات با مقامهای سنگالی و از زبان آنها شنیده است.
«متکی سخنگوی دستگاه دیپلماسی تلقی نمیشد»
در همین حال جواد منصوری سفیر پیشین ایران در چین به روزنامه تهران امروز گفته است که از نخستین ماههایی که آقای متکی تصدی وزرات خارجه را بر عهده گرفت، زمزمه برکناری او مطرح بود و دیپلماتهای ایرانی در طول مدت تصدی آقای متکی منتظر عزل رسمی نهایی وی بودند.
آقای منصوری که در زمان فعالیت دولت نهم به عنوان سفیر ایران در پکن انجام وظیفه میکرد افزوده است که کشورهای مختلف آقای متکی را سخنگوی دستگاه سیاست خارجی ایران تلقی نمیکردند و در مذاکرات با وی سؤال میکردند که «موضوعی كه مطرح میكنید نظر خودتان است یا نظر رئیسجمهور هم هست؟»
وی افزوده است که در این مدت وزارت خارجه به اداره کارگزینی نهاد ریاست جمهوری تبدیل شده و استقلال وزارت خارجه بسیار کاهش یافته بود.
آقای منصوری یادآور شده است که وزیر خارجه در همه دنیا نمادی از ثبات و شیوه مدیریتی یک کشور است و نمادی از سیاست و روابط خارجه یک کشور محسوب میشود، «حتی اگر تأكید زیادی داشته باشیم كه سیاست خارجی كشور ما در وزارت خارجه تنظیم نمیشود.»
سخنان این دیپلمات با سابقه ایرانی همسو با ارزیابی دیگر دیپلماتهای ایرانی است که سال گذشته به صورت اعتراضی از ادامه فعالیت در دستگاه سیاست خارجی ایران استعفا دادند.
ابوالفضل اسلامی دیپلمات پیشین در ارزیابی چگونگی برکناری آقای متکی به رادیو فردا گفته بود که آقای متکی از ابتدا گزینه محمود احمدینژاد نبود و نظر محمود احمدینژاد از ابتدا بر سعید جلیلی بود و آقای جلیلی بود که وزارت خارجه را مدیریت میکرد.
حسین علیزاده دیپلمات مستعفی ایران فنلاند، نیز به رادیو فردا گفته بود که اختلافات منوچهر متکی و محمود احمدینژاد به حدی شدید بود که خود آقای متکی به دیپلماتها گفته بود که برای دوره دوم انتخاب نخواهد شد.
وی افزوده بود که «احمدینژاد به خاطر ذهن کاملاً بستهای که دارد، تحمل بدنه وزارت خارجه را از روزهای نخست نداشت و حتی گفت پول این کارمندان وزارت خارجه را بدهید بروند خانه بنشینند. ما و سپاه وزارت خارجه را اداره می کنیم».
فرزاد فرهنگیان، دیگر دیپلمات مستعفی جمهوری اسلامی، به رادیو فردا گفته است که «آقای متکی از ابتدا وزیر خارجه آقای احمدینژاد نبود و از مدت ها قبل می دانست در وزارت خارجه ماندنی نخواهد بود، اما هرگز پیشبینی نمیکرد به این شکل شخصیت او را مخدوش کنند و مفتضحانه از کار برکنارش کنند.»
آقای فرهنگیان معتقد است که به لحاظ عرف سیاسی، نحوه مخدوش شدن شخصیت آقای متکی به معنی وارد شدن خدشه به حیثیت ایران است.
آقای متکی که از آغاز به کار دولت نهم در تابستان ۸۴ مسئولیت دستگاه دیپلماسی ایران را بر عهده داشت و در دولت دهم نیز برای تصدی همین سمت انتخاب شد، دو هفته پیش توسط محمود احمدینژاد از کار خود برکنار شد و این برکناری با انتقاد شماری از نمایندگان مجلس هشتم روبهرو شد.
اکنون ۲۶۰ نماینده از مجموع ۲۹۰ نماینده مجلس هشتم، در بیانیهای با تقدیر از شخصیت و اقدامات آقای متکی در طول دوران فعالیت خود، تصدی وزارت خارجه در دولتهای نهم و دهم توسط وی را نشانگر توامندی وی در عرصه سیاست خارجی ارزیابی کردهاند.
امضاکنندگان بدون اشاره به موضوع بحثبرانگیز برکناری آقای متکی، ابراز امیدواری کردهاند که از توان وی در «خدمت به نظام اسلامی» بهره لازم برده شود.
تقدیر ۲۶۰ نماینده مجلس از منوچهر متکی در حالی است که وی در شهریور ۸۸ به هنگام اخذ رأی اعتماد برای کابینه دهم، تنها موفق به کسب ۱۷۳ رأی موافق برای حضور در کابینه شده بود، در آن زمان ۷۹ نماینده مجلس به تصدی وزارت خارجه توسط وی رأی مخالف و ۳۴ نفر نیز رأی ممتنع دادند.
برکناری آقای متکی بسیار بیش از اقدامهای مشابه محمود احمدینژاد در دولت نهم بحثبرانگیز بود، چرا که در زمانی صورت گرفت که منوچهر متکی برای رفع سوءتفاهم پیش آمده در مورد ارسال محموله سلاح به غرب آفریقا از ایران، در سنگال به سر میبرد.
پس از این اقدام شماری از نمایندگان مجلس با انتقاد از اعلام برکناری آقای متکی در حین سفر کاری، شیوه برکناری وی نادرست، به دور از تدبیر و خلاف عرف خواندند.
آقای متکی نیز ضمن سر باز زدن از حضور در مراسم تودیع خود، در مصاحبهای اعلام کرد که از پیش در جریان برکناریاش قرار نگرفته و از مراسم تودیع و معارفه نیز بیاطلاع بوده است و علاوه بر این برکناریاش در حین انجام مأموریت را «غیر اسلامی و توهین آمیز» خواند.
وزیر خارجه برکنار شده جمهوری اسلامی روز جمعه نیز در پاسخ به اظهارات محمود احمدینژاد در مورد برکناری خود، تصریح کرد که موضوع برکناری خود را نه از زبان رئیسجمهور ایران و مقامهای ایرانی، بلکه در جریان ملاقات با مقامهای سنگالی و از زبان آنها شنیده است.
«متکی سخنگوی دستگاه دیپلماسی تلقی نمیشد»
در همین حال جواد منصوری سفیر پیشین ایران در چین به روزنامه تهران امروز گفته است که از نخستین ماههایی که آقای متکی تصدی وزرات خارجه را بر عهده گرفت، زمزمه برکناری او مطرح بود و دیپلماتهای ایرانی در طول مدت تصدی آقای متکی منتظر عزل رسمی نهایی وی بودند.
آقای منصوری که در زمان فعالیت دولت نهم به عنوان سفیر ایران در پکن انجام وظیفه میکرد افزوده است که کشورهای مختلف آقای متکی را سخنگوی دستگاه سیاست خارجی ایران تلقی نمیکردند و در مذاکرات با وی سؤال میکردند که «موضوعی كه مطرح میكنید نظر خودتان است یا نظر رئیسجمهور هم هست؟»
وی افزوده است که در این مدت وزارت خارجه به اداره کارگزینی نهاد ریاست جمهوری تبدیل شده و استقلال وزارت خارجه بسیار کاهش یافته بود.
آقای منصوری یادآور شده است که وزیر خارجه در همه دنیا نمادی از ثبات و شیوه مدیریتی یک کشور است و نمادی از سیاست و روابط خارجه یک کشور محسوب میشود، «حتی اگر تأكید زیادی داشته باشیم كه سیاست خارجی كشور ما در وزارت خارجه تنظیم نمیشود.»
سخنان این دیپلمات با سابقه ایرانی همسو با ارزیابی دیگر دیپلماتهای ایرانی است که سال گذشته به صورت اعتراضی از ادامه فعالیت در دستگاه سیاست خارجی ایران استعفا دادند.
ابوالفضل اسلامی دیپلمات پیشین در ارزیابی چگونگی برکناری آقای متکی به رادیو فردا گفته بود که آقای متکی از ابتدا گزینه محمود احمدینژاد نبود و نظر محمود احمدینژاد از ابتدا بر سعید جلیلی بود و آقای جلیلی بود که وزارت خارجه را مدیریت میکرد.
حسین علیزاده دیپلمات مستعفی ایران فنلاند، نیز به رادیو فردا گفته بود که اختلافات منوچهر متکی و محمود احمدینژاد به حدی شدید بود که خود آقای متکی به دیپلماتها گفته بود که برای دوره دوم انتخاب نخواهد شد.
وی افزوده بود که «احمدینژاد به خاطر ذهن کاملاً بستهای که دارد، تحمل بدنه وزارت خارجه را از روزهای نخست نداشت و حتی گفت پول این کارمندان وزارت خارجه را بدهید بروند خانه بنشینند. ما و سپاه وزارت خارجه را اداره می کنیم».
فرزاد فرهنگیان، دیگر دیپلمات مستعفی جمهوری اسلامی، به رادیو فردا گفته است که «آقای متکی از ابتدا وزیر خارجه آقای احمدینژاد نبود و از مدت ها قبل می دانست در وزارت خارجه ماندنی نخواهد بود، اما هرگز پیشبینی نمیکرد به این شکل شخصیت او را مخدوش کنند و مفتضحانه از کار برکنارش کنند.»
آقای فرهنگیان معتقد است که به لحاظ عرف سیاسی، نحوه مخدوش شدن شخصیت آقای متکی به معنی وارد شدن خدشه به حیثیت ایران است.