لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
جمعه ۲ آذر ۱۴۰۳ تهران ۱۶:۳۹

نتانیاهو در لندن: دیپلماسی تهاجمی تل‌آویو علیه تهران


بینامین نتانیاهو در دیدار با گوردون براون
بینامین نتانیاهو در دیدار با گوردون براون
بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر دست راستی اسرائیل در اولین گام از سفر جاری اروپايی خود مذاکرات مهمی را با گوردون براون نخست وزیر بریتانیا به عمل آورد. اگرچه ادامه توسعه شهرک‌های یهودی‌نشین در سرزمین‌های اشغالی نیز طی مذاکرات دو جانبه مطرح گردید، در عین حال، مهم‌ترین موضوع مورد بحث در گفت‌وگوهای لندن، نحوه متوقف ساختن برنامه‌های توسعه اتمی ایران بود.

اگرچه مسائل مربوط به صلح تدریجی در فلسطین و خاتمه حالت جنگ در خاورمیانه، همواره در دیدارهای خانگی رهبران اسرائیل با همتایان خارجی آنها مطرح بوده است، با این وجود سفرهای خارجی رهبران اسرائیل اغلب با هدف پیگیری مسائل فوری (امنیت ملی) آن کشور صورت گرفته است.

از زمان روی کار آمدن دولت ائتلافی جدید اسرائیل، تقابل با تهران و برنامه‌های اتمی جمهوری اسرائیل بیش از گذشته مورد علاقه رهبران آن کشور برای گفت‌وگو با رهبران خارجی قرار داشته و عملاً در رأس دستور مذاکرات سیاسی آنها گنجانده شده است.

برنامه دیدار جاری نتانیاهو از لندن نیز در همین راستا و در اجرای دیپلماسی تهاجمی اسرائیل برای مقابله مؤثرتر با برنامه‌های توسعه اتمی جمهوری اسلامی تنظیم شده است. رهبران دولت جدید در تلاویو، برنامه اتمی ایران را «خطری علیه موجودیت اسرائیل» معرفی می‌کنند. بر این اساس، دولت نتانیاهو قصد دارد که در جهت افزایش فشار علیه جمهوری اسلامی و نهایتاً متوقف ساختن آن، از حمایت هر چه بیشتر کشورهای جهان برخوردار گردد.

در اجرای دیپلماسی تهاجمی دولت نتانیاهو علیه تهران، در ماه می سال جاری، ابتدا «اسحاق آهارونوویچ» وزیر امنیت ملی آن کشور و بعد از او، «دانی آیالون» معاون وزیر خارجه اسرائیل، با هدف مقابله با آنچه «نفوذ ایران در امریکای لاتین» نامیده شد، از پاناما، هندوراس و کاستاریکا دیدار به عمل آوردند.

در ماه ژوئیه، اویگدور لیبرمن وزیر خارجه اسرائیل ابتدا عازم برزیل شده و در ادامه سفر ده روزه‌ای به آمریکای لاتین، تلاش کرد میزبانان خود را به «قطع منابع تغذیه اتمی ایران» قانع سازد.

همزمان با لیبرمن، شیمون پرز نیز که بر خلاف رؤسای جمهور پیشین اسرائیل نقش فوق‌العاده فعالی در اجری هدف‌های سیاست خارجی آن کشور به عهده گرفته است، ابتدا عازم آذربایجان شد و آنگاه در ضمن بازدید از قزاقستان با رهبران آن کشور به مذاکره نشست. بیانیه‌های پایانی و گفت‌وگوهای مطبوعاتی دو دیدار یاد شده نشان داد که مذاکرات پرز در دو کشور مزبور، عمدتاً پیرامون برنامه اتمی ایران قرار داشته است.

در ادامه تلاش‌های دیپلماتیک بر شمرده، شیمون پرز در نیمه ماه اوت جاری به دیدار دیمیتری مدودف رئیس جمهوری روسیه رفت تا او را در اعمال فشارهای بیشتر علیه ایران، با سایر اعضای دائمی شورای امنیت همراه سازد.

تلاش‌های دیپلماتیک اسرائیل علیه برنامه توسعه اتمی ایران متوجه دو هدف کوتاه مدت و بلند مدت است. در اجرای بخش اول از دیپلماسی هجومی اسرائیل، افزایش حمایت بین‌المللی در جهت اعمال فشارهای بیشتر سیاسی و اقتصادی علیه ایران مورد توجه قرار گرفته است.

دیدار شیمون پرز از مسکو و سفر جاری اروپایی نتانیاهو و مذاکرات او با گوردون براون و همچنین ملاقات او با انگلا مرکل صدر اعظم آلمان که قرار است روز پنجشنبه در برلین انجام شود، بیشتر به منظور حصول هدف‌های کوتاه مدت دیپلماسی اسرائیل در برابر تهران تنظیم شده است.

نخست‌وزیر اسرائیل انجام مذاکره پیرامون مسائل مربوط به اعراب را در دستور کار دیدار مستقل دیگری با سناتور سابق جورج میچل قرار داده که او هم به این منظور در لندن بسر می‌برد.

هدف بلند مدت دیپلماسی تهاجمی اسرائیل علیه جمهوری اسرائیل، مسدود کردن راه‌های تغذیه برنامه‌های توسعه اتمی ایران در تمام زمینه‌هاست. با توجه به نیاز مبرم ایران به کمک‌های خارجی اعم از واردات قطعات مورد نیاز جهت نصب در تجهیزات اتمی، بخصوص مونتاژ سانتریفیوژها و تکمیل دو راکتور در دست ساختمان در بوشهر و اراک، و همچنین فراهم ساختن مواد خام (اورانیوم و کیک زرد) جهت تغذیه آنها، در نگاه اسرائیل محروم کردن ایران از منابع تغذیه اتمی، می‌تواند به تأخیر و حتی توقف این برنامه‌ها بیانجامد.

اعضای ارشد دولت اسرائیل طی سفرهای اخیر خود به آسیای میانه، آمریکای لاتین و افریقا، منابع تأمین اورانیوم خام را که ممکن است مورد استفاده نمایندگان ایران قرار بگیرد موضوع مذاکرات خود قرار دادند.

همزمان نیروهای اطلاعاتی اسرائیل در نقاط مختلف جهان ارتباطات مخابراتی و حتی تردد هواپیماها و یا کشتی‌های مشکوک به حمل مواد مورد نیاز برنامه‌های موشکی و اتمی ایران را زیر نظر داشته‌اند.

مفقود شدن اسرارآمیز کشتی باری روسی موسوم به «دریای ارکتیک» که به یک موضوع خبری روز در دنیا تبدیل شده است ، می‌تواند به عنوان بخشی از اقدامات مربوط به قطع منابع تغذیه برنامه‌های توسعه اتمی و موشکی ایران تلقی شود. منابع اسرائیلی مدعی شده‌اند که کشتی ربوده شده در دریا، حامل قطعات موشکی از مبدأ روسیه برای ایران بوده حال آنکه روسیه این اتهام را رد کرده است.

اسرائیل جهت متوقف کردن برنامه‌های اتمی ایران، ظاهراً تمامی نیروهای سیاسی، تدارکاتی و اطلاعاتی خود را بسیج کرده و به عنوان راه حل نهایی همچنان به امکان استفاده از نیروی نظامی نیز اصرار می‌ورزد. در عین حال تل‌آویو مصمم است که در این راه از تمامی امکانات خارجی هم برخوردار گردد.

افزایش تحرکات سیاسی اسرائیل در هفته‌های اخیر از یک سو ناشی از بی‌تصمیمی نسبی دولت آمریکا در قبال ایران و اصرار واشنگتن به ادامه سیاست مذاکره با جمهوری اسلامی، در عین بی‌اعتمادی عمومی به نتایج گفت‌وگوهای احتمالی، و از سوی دیگر، تعدد رویدادهای مرتبط با فعالیت‌های ایران در ماه سپتامبر است.

اسرائیل قصد دارد عدم تحرک کافی امریکا را در مقابله با جمهوری اسلامی، با افزایش تحرکات دیپلماتیک خود جبران سازد. انتشار بیانیه‌های مشارک در پایان دیدارهای خارجی رهبران اسرائیل، بدون استثنا، حاکی از موفقیت دیدار انجام شده و جلب حمایت کشورهای میزبان از سوی بازدیدکنندگان رسمی اسرائیلی بوده است.

در برابر دیپلماسی فوق‌العاده فعال و تهاجمی اسرائیل برای مقابله با ایران، جمهوری اسلامی، به دلیل ادامه درگیری‌های داخلی و همچنین ناهماهنگی رهبران آن در حیطه مسائل سیاست خارجی، به گونه‌ای استثنایی، به نوعی دیپلماسی انفعالی بسنده کرده و منتظر رویدادهای آینده مانده است.

در روزهای اخیر مهم‌ترین تحرک دیپلماتیک ایران، حضور منوچهر متکی وزیر خارجه کشور در کنفرانس «دوستان پاکستان» در استانبول بوده است، حال آنکه چهار هفته آینده شاهد مهم‌ترین رویدادها و گردهمایی‌های ممکن در عرصه جهانی و در ارتباط با برنامه‌های اتمی ایران به شمار می‌رود.
XS
SM
MD
LG