آیتالله محمدتقی مصباح یزدی که از روحانیون تندرو طرفدار دولت است، میگوید مقدمات اعتراضات پس از انتخابات، یا به گفته او، فتنه ۸۸، در ۲۰ سال گذشته آغاز شده بود.
آقای مصباح یزدی روز پنجشنبه در دیدار با دانشجویان بسیجی شرکتکننده در اردوی طرح ولایت از سراسر کشور گفت امروزه هزاران سایت و نشریه به طور مستمر تلاش میکند که مبانی اعتقادی اسلام را تضعیف کرده و در چنین شرایطی وظیفه بسیجیان این است که به مبانی اعتقادی اسلام بیشتر اهمیت دهند.
مهدی مهدویآزاد روزنامهنگار و تحلیلگر سیاسی به پرسشهایی در همین زمینه پاسخ گفته است.
ما این حرف را قبلاً از آیتالله جنتی و آیتالله یزدی هم شنیده بودیم و این سه نفر اصل حرفشان این است که آنچه از اواسط دوران آقای هاشمی رفسنجانی در مرکز تحقیقات استراتژیک ریاست جمهوری اتفاق افتاد که ریاست آن بر عهده آقای موسوی خوئینیها بود و بعدها نخستین محصولاتش بحث توسعه سیاسی و جامعه مدنی بود که توسط آقای سعید حجاریان پیگیری میشد، در تضاد با جامعه ولایی و جامعه گوسفندوار ولایت مطلقه فقیه قرار دارد.
در جامعه ولایت فقیه همه باید دنبال یک نفر راه بیفتند و هر چه ولی فقیه میگوید اطاعت کنند، اما در جامعه مدنی هر کسی میتواند نظر و دیدگاهی داشته باشد.
انتقاد اصلی افرادی مانند آقایان جنتی، یزدی و مصباح یزدی به آقای رفسنجانی این بود که با مطرح کردن مقولاتی چون «حق مردم»، «حق رأی»، «جمهوریت» و «جامعه مدنی» زمینه انحراف از اصل ولایت فقیه را فراهم کرده است.
بله، حتماً این برداشت میتواند درست باشد. کسانی مانند آیتالله جنتی و آیتالله یزدی و آقای مصباح تعارف ندارند و به زبان صریح و آشکارترین وجه ممکن به آقای رفسنجانی حمله کردهاند و او را مسئول آن چه اسمش را فتنه سال ۸۸ میگذارند و مسئول عدم تبعیت از ولایت فقیه دانستهاند.
اما بحثی که آقای مصباح یزدی مطرح میکند فراتر از مسئول دانستن و حمله به آقای رفسنجانی یا تحت فشار قرار دادن او با محاکمه مهدی هاشمی است.
بحثی که اینها مطرح میکنند ریشههای عدم ولایتپذیری مردم و گوسفندوار رفتار نکردن مردم است که در سال ۸۸ به اوج خود رسید و آن هم چیزی نیست جز بنمایههایی که روشنفکران، روزنامهنگاران، حلقه کیان، نویسندگان و بهترین دانشآموختگان ما از مرکز تحقیقات استراتژیک گرفته تا سلام و سایر رسانههای مستقل و کانونهای و نهادهای غیردولتی مستقل به طور محدود در دوران آقای رفسنجانی پیگیری میکردند که بحث نهادینهسازی دموکراسی و جامعه مدنی در جامعه ایران بود.
این اشتباه آقای هاشمی بود که تا زمستان سال ۸۹ نیز ادامه دارد. آقای هاشمی تعریف خاص خود را از سیاستورزی دارد اما این را باید بپذیریم که نسبت به سایر رؤسای جمهور قبل از خود حداقل تا پیش از دوران آقای خاتمی مسامحه و مصالحه بیشتری داشت و به جریانهای فکری مختلف از جمله جریانهای منتقد خود اجازه بروز و اظهار نظر بیشتری میداد.
اینجا دو مسئله وجود دارد، اول اینکه آقای مصباح برای اولین بار اعتراف میکند کسانی که در برابر فتنه ۸۸ ایستادند (فتنه ۸۸ عبارتی است که آنها به کار میبرند) دانشجویان طرح ولایت بودند. یعنی کسی که در خیابانها شلیک کرد، کسی که ندا آقاسلطان را کشت، از روی پل حافظ مردم را به پایین پرت کرد و کسی که با ماشین نیروی انتظامی از روی مردم رد شد دانشجویان این طیف بودند.
اینکه آقای مصباح میگوید نسل عوض شده، درست است. نسل بسیجیهای قدیمی ما همه در جنبش سبز و جزو منتقدان دولت هستند. تقریباً از بسیجیهای نسل اول ما و کسانی که در جبهه و جنگ حاضر بودند، کسی نیست که از جنبش سبز دفاع نکند یا از دولت احمدینژاد حمایت کند.
آقای مصباح یزدی روز پنجشنبه در دیدار با دانشجویان بسیجی شرکتکننده در اردوی طرح ولایت از سراسر کشور گفت امروزه هزاران سایت و نشریه به طور مستمر تلاش میکند که مبانی اعتقادی اسلام را تضعیف کرده و در چنین شرایطی وظیفه بسیجیان این است که به مبانی اعتقادی اسلام بیشتر اهمیت دهند.
مهدی مهدویآزاد روزنامهنگار و تحلیلگر سیاسی به پرسشهایی در همین زمینه پاسخ گفته است.
- آقای مهدوی آزاد، منظور آقای مصباح یزدی از آغاز به اصطلاح فتنه در بیست سال پیش چیست؟
ما این حرف را قبلاً از آیتالله جنتی و آیتالله یزدی هم شنیده بودیم و این سه نفر اصل حرفشان این است که آنچه از اواسط دوران آقای هاشمی رفسنجانی در مرکز تحقیقات استراتژیک ریاست جمهوری اتفاق افتاد که ریاست آن بر عهده آقای موسوی خوئینیها بود و بعدها نخستین محصولاتش بحث توسعه سیاسی و جامعه مدنی بود که توسط آقای سعید حجاریان پیگیری میشد، در تضاد با جامعه ولایی و جامعه گوسفندوار ولایت مطلقه فقیه قرار دارد.
در جامعه ولایت فقیه همه باید دنبال یک نفر راه بیفتند و هر چه ولی فقیه میگوید اطاعت کنند، اما در جامعه مدنی هر کسی میتواند نظر و دیدگاهی داشته باشد.
انتقاد اصلی افرادی مانند آقایان جنتی، یزدی و مصباح یزدی به آقای رفسنجانی این بود که با مطرح کردن مقولاتی چون «حق مردم»، «حق رأی»، «جمهوریت» و «جامعه مدنی» زمینه انحراف از اصل ولایت فقیه را فراهم کرده است.
- یعنی امروز هدف از طرح این مسئله با اشاره به ۲۰ سال پیش، مسئول دانستن آقای رفسنجانی در ایجاد این به اصطلاح فتنه بوده است؟
بله، حتماً این برداشت میتواند درست باشد. کسانی مانند آیتالله جنتی و آیتالله یزدی و آقای مصباح تعارف ندارند و به زبان صریح و آشکارترین وجه ممکن به آقای رفسنجانی حمله کردهاند و او را مسئول آن چه اسمش را فتنه سال ۸۸ میگذارند و مسئول عدم تبعیت از ولایت فقیه دانستهاند.
اما بحثی که آقای مصباح یزدی مطرح میکند فراتر از مسئول دانستن و حمله به آقای رفسنجانی یا تحت فشار قرار دادن او با محاکمه مهدی هاشمی است.
بحثی که اینها مطرح میکنند ریشههای عدم ولایتپذیری مردم و گوسفندوار رفتار نکردن مردم است که در سال ۸۸ به اوج خود رسید و آن هم چیزی نیست جز بنمایههایی که روشنفکران، روزنامهنگاران، حلقه کیان، نویسندگان و بهترین دانشآموختگان ما از مرکز تحقیقات استراتژیک گرفته تا سلام و سایر رسانههای مستقل و کانونهای و نهادهای غیردولتی مستقل به طور محدود در دوران آقای رفسنجانی پیگیری میکردند که بحث نهادینهسازی دموکراسی و جامعه مدنی در جامعه ایران بود.
- اما آقای هاشمی رفسنجانی در همان زمان نیز هرگز از مسئله ولایت فقیه صرف نظر نمیکرد و کسی نبود که بخواهد دراین مورد مصالحه کند.
این اشتباه آقای هاشمی بود که تا زمستان سال ۸۹ نیز ادامه دارد. آقای هاشمی تعریف خاص خود را از سیاستورزی دارد اما این را باید بپذیریم که نسبت به سایر رؤسای جمهور قبل از خود حداقل تا پیش از دوران آقای خاتمی مسامحه و مصالحه بیشتری داشت و به جریانهای فکری مختلف از جمله جریانهای منتقد خود اجازه بروز و اظهار نظر بیشتری میداد.
- آقای مصباح یزدی در صحبتهای خود خطاب به بسیجیان می گوید نسل عوض شده و نسل پیشین جای خود را به نسل جوانتر داده است. منظور او توجیه عملکرد نسل حاکم در جمهوری اسلامی است یا دارد واقعیتی را بازگو میکند؟
اینجا دو مسئله وجود دارد، اول اینکه آقای مصباح برای اولین بار اعتراف میکند کسانی که در برابر فتنه ۸۸ ایستادند (فتنه ۸۸ عبارتی است که آنها به کار میبرند) دانشجویان طرح ولایت بودند. یعنی کسی که در خیابانها شلیک کرد، کسی که ندا آقاسلطان را کشت، از روی پل حافظ مردم را به پایین پرت کرد و کسی که با ماشین نیروی انتظامی از روی مردم رد شد دانشجویان این طیف بودند.
اینکه آقای مصباح میگوید نسل عوض شده، درست است. نسل بسیجیهای قدیمی ما همه در جنبش سبز و جزو منتقدان دولت هستند. تقریباً از بسیجیهای نسل اول ما و کسانی که در جبهه و جنگ حاضر بودند، کسی نیست که از جنبش سبز دفاع نکند یا از دولت احمدینژاد حمایت کند.