دکتر رادولف تانزی، استاد عصبشناسی دانشگاه هاروارد و یکی از برجستهترین محققان در زمینه بیماری آلزایمر که در کنار کارهای علمی، پیانو هم مینوازد، به دنبال پاسخ این پرسش است.
پنج سال پیش، وقتی دکتر تانزی، مشغول ضبط یک کار موسیقی بود و همزمان به دنبال راهی برای درمان بیماران آلزایمر هم میگشت، متوجه نکته مهمی شد.
دکتر تانزی میگوید: «من برای دوستان و آشنایانم سی دی کارهای موسیقیام را میفرستم. در بین این افراد کسانی هم هستند که آلزایمر پیشرفته دارند. اما به تدریج از این افراد بازخوردهای جالبی دریافت کردند. برخی از آنها به من گفتند که هر بار که این موسیقی را برای کسی که به آلزایمر مبتلا است پخش میکنند، آنها شروع به نت گیری با پاهایشان میکنند. این وقتی بود که من به طور جدی شروع به مطالعه اثر موسیقی بر مغز کردم.»
به عقیده دکتر تانزی، موسیقی که افراد در بین سنین ۱۲ تا ۲۵ سالگی با آن اخت میشوند، معمولا تا آخر عمر همراهشان باقی خواهد ماند. بسیاری از اتفاقات مهم زندگی که برای نخستین بار برای افراد اتفاق میافتد، در این بازه زمانی رخ میدهند: اولین بوسه، اولین عشق، اولین کار، رفتن به دانشگاه و... در طول این سالها افراد خاطراتی را میسازند که تا آخر عمر آنها را به یاد خواند داشت. موسیقیای که آنها در این سالها به آن گوش میدهند هم جزء این خاطرات باقی خواهند ماند.
دکتر تانزی میگوید: «هر چیزی که به آن وابستگی عاطفی داشته باشید، بر مغز شما اثر خواهد گذاشت. موسیقی میتواند مغز را فعال کند. در یک خانه سالمندان یا مرکز نگهداری از بیماران آلزایمری، شما میبینید که یک دفعه یک بیمار با آلزایمر پیشرفته، شروع به نواختن نوتهای پیانو میکند و آواز میخواند. بیماری که ممکن است هفتهها حتی یک کلمه هم حرف نزده باشد.»
به عقیده دکتر تانزی، بیماری آلزایمر خاطرات موسیقی را از بقیه خاطرات مغز جدا میکند. «آلزایمر به خاطرات موسیقی در مغز دست نمیزند.» وی عقیده دارد که بهترین راه فعال کردن خاطرات موسیقی مغز، پخش آنها برای بیماران آلزایمری است.
بر اساس این دانش تازه، تیم دکتر تانزی یک اپلیکیشن موسیقی طراحی کردند که Spark Memory Radio نام دارد. مانند اغلب رادیوهای اینترنتی که به پخش موسیقی میپردازند، این اپلیکیشن هم از یک الگوریتم خاص پیروی میکند. این اپلیکیشن بر اساس سال تولد و چند سوال دیگر، برای بیماران یک فهرست موسیقی تهیه میکند که ممکن است در سنین رشد آنها بر مغزشان بیشترین تاثیر را گذاشته باشد.
اما بر خلاف رادیوهای دیگر که آهنگهای تازه را بر اساس سلیقه افراد به آنها معرفی میکنند، این اپلیکشن به دنبال یافتن موسیقی مورد علاقه این افراد در سنین کودکی یا نوجوانیشان است.
دکتر تانزی عقیده دارد که برای بیمارانی که در مراحل اولیه آلزایمر قرار دارند و ممکن است بسیار افسرده باشند، شنیدن این موسیقیها آرامش بخش و نشاط آور است.
این اپلیکشن قبل از عرضه عمومی، یک سال در خانوادههای افراد مبتلا به آلزایمر امتحان شد و نتایج مثبت آن بسیار دلگرم کننده به نظر میرسد. حالا این اپلیکشن با مبلغ تقریبا ده دلار در ماه، برای بیماران و خانوادههای آنان قابل خریداری است.