ویلیام هیگ وزیر خارجه بریتانیا روز دوشنبه ۴ آذر نمایندگان این کشور را در جریان جزییات توافق ژنو قرار داد و تصریح کرد که اسرائیل و دیگر طرفها نباید در جهت خدشهدار کردن توافق با تهران عمل کنند.
وزیر خارجه بریتانیا ابتدا محورهای اصلی مفاد توافقنامه ژنو را که ساعت ۴ بامداد روز یکشنبه به وقت ژنو نهایی شد، قرائت کرد.
آقای هیگ اظهار کرد که این توافق امنیت خاورمیانه را بیشتر خواهد کرد و گامی است در جهت عدم گسترش سلاحهای هستهای در جهان.
وی گفت هدف از این توافق شش ماهه، رسیدن به توافقی جامع با ایران است که در صورت رضایت طرفها٬ قابل تمدید خواهد بود.
شاکله تحریمها همچنان دست نخورده باقی میماند
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی پارلمان بریتانیا، وزیر خارجه بریتانیا یادآور شد که هنوز شاکله اصلی تحریمها دست نخورده باقی مانده که از جمله آنها، تحریم نفت و گاز، بانک مرکزی و دیگر بانکهای ایرانی، فناوری هستهای، تسلیحات و موشکهای بالستیک و شماری از افراد ایرانی است.
ویلیام هیگ با بیان اینکه کارهای زیادی باید در این مدت صورت بگیرد اظهار کرد که کمیته مشترک گروه ۱+۵ ناظر بر اجرای مفاد توافقنامه خواهد بود.
وی گفت در این مدت هیچ تحریم جدیدی از سوی اتحادیه اروپا، آمریکا و سازمان ملل در ارتباط با برنامه اتمی ایران وضع نخواهد شد.
ویلیام هیگ تاکید کرد که مانند همه مذاکرات طرفها باید مواضع خود را تعدیل میکردند تا توافق به دست بیاید.
اشتباه بزرگی بود اگر برای توافق تلاش نمیکردیم
وزیر خارجه بریتانیا با اشاره به وجود مخالفان و منتقدان این توافق تصریح کرد که اگر ایران به تعهدات خود عمل نکند مسئولیت سنگینی خواهد داشت و در عین حال گفت اگر برای این توافق تلاش نمیکردیم «مرتکب اشتباه بزرگی» شده بودیم.
ویلیام هیگ گفت این امر درست است که اگر این توافق صورت نمیگرفت تحریمهای ایران کاهش نمییافت، اما در عوض برنامه هستهای ایران به پیشرفت خود ادامه میداد و محدودیتی هم برای نزدیک شدن به ظرفیت ساخت بمب ایجاد نمیشد.
وزیرخارجه بریتانیا حضور پنج عضو شورای امنیت و حمایت آنها از این توافق را نشان از اهمیت و جدیت آن دانست.
به گفته ویلیام هیگ، توافق ژنو برنامه اتمی را در این شش ماه محدود میکند و راه را برای رسیدن به توافق نهایی هموار میکند.
وزیر خارجه بریتانیا ضمن قدردارنی از تلاشهای کاترین اشتون نماینده ۱+۵ در مذاکرات گفت که لندن همزمان برای بهبود گامبهگام مناسبات با ایران تلاش میکند و به زودی کاردار جدید این کشور نیز روانه تهران خواهد شد.
تحریم و آمادگی برای مذاکره سیاست درستی بود
وی در بخش دیگری از سخنان خود گفت که این توافق نشان داد که ترکیب تحریم و آمادگی برای مذاکره سیاست درستی بوده است.
آقای هیگ افزود سیاست دو مسیره برای رسیدن به یک راهحل مسالمتآمیز، سیاست لندن بوده و ادامه خواهد یافت.
پشتیبانی وزیر خارجه در سایه
پس از اظهارات آقای هیگ، داگلاس الکساندر «وزیر خارجه در سایه» از حزب کارگر ضمن پشتیبانی از این توافق٬ سئوالاتی را درباره میزان دسترسی به راکتور اراک، فردو، پارچین مطرح کرد. داگلاس الکساندر همچنین پرسید آیا ساز و کاری در نظر گرفته شده که تخفیف تحریمها از حد خود تجاوز نکند؟
آقای هیگ در پاسخ گفت که ایران تعهد کرده که در هیچ یک از تاسیسات غنیسازی خود و از جمله فردو فعالیتهایش را گسترش ندهد و افزود که ایران متعهد شده که غنیسازی بالای پنج درصد هم انجام ندهد.
در مورد پارچین آقای هیگ گفت که این مسئله هماکنون میان آژانس و تهران مورد بحث است و ادامه کار فردو یا توقف کامل فعالیتهای آن باید در توافق نهایی بحث شود.
هفت میلیارد دلار به صورت تدریجی آزاد میشود
آقای هیگ گفت تنها هفت میلیارد دلار در اختیار تهران قرار میگیرد که به گفته وی با توجه به اینکه هماکنون ۶۰ تا ۱۰۰ میلیارد پول ایران مسدود است٬ این رقم ناچیز است.
به گفته وزیر خارجه بریتانیا این پول در طول شش ماه در اختیار ایران قرار میگیرد و این طور نیست که یک دفعه این مبلغ آزاد شود.
یکی دیگر از نمایندگان با توجه به مواضع بنیامین نتانیاهو، پرسید که ارزیابیها در مورد اقدام یکجانبه و احتمالی اسرائیل چیست و چه اقدامی برای جلوگیری از تضعیف این توافق از سوی اسرائیل صورت گرفته است.
آقای هیگ در پاسخ گفت ما در طول مذاکرات در تماس دایم با اسرائیل و از جمله نخستوزیر بنیامین نتانیاهو بودیم و به نظر من بسیار حائز اهمیت است که با توجه به سابقه «فریبکاری» ایران نگرانیهای کسانی را که به دیده تردید به این توافق مینگرند٬ درک کنیم.
جایگزین توافق ژنو، اتمی شدن ایران یا جنگ است
وزیر خارجه بریتانیا در عین حال تصریح کرد باید از مخالفان این توافق بپرسیم، به جای این توافق چه چیزی برای جایگزینی دارند؟ جایگزین دیگر این توافق، رسیدن ایران به آستانه هستهای، یا داشتن بمب اتم یا درگیری با ایران یا همه اینهاست.
ویلیام هیگ گفت: «هر کسی و از جمله اسرائیل را از تضعیف این توافق منع میکنیم.»
استقبال جک استراو از توافق هستهای
در ادامه جک استراو٬ وزیر خارجه پیشین بریتانیا و یکی از طرفهای مذاکره با حسن روحانی به ویلیام هیگ به خاطر توافق ژنو و به ویژه تلاشهای فردی وی تبریک گفت و از وی قدردانی کرد.
جک استراو گفت که این توافق در پرتو این واقعیت حاصل شده که ایرانیها به گفته او در زمره سرسختترین مذاکرهکنندگان هستند.
کارشکنی تندروها در تهران و واشینگتن
جک استراو با توجه به تجربه خود و بیانیه سعدآباد که به شکست انجامید گفت در آن دوره تندروها در تهران و واشینگتن به یکدیگر خوراک میدادند و در نتیجه بیانیه سعدآباد شکست خورد.
آقای استراو صریحا پرسید که اگر تلاش بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل در کنگره آمریکا نتیجه داد و باراک اوباما از ادامه مذاکره با ایران بازماند، آیا لندن راه خود را از واشینگتن جدا میکند و همراه با دیگر اعضای ۱+۵ به مذاکرات ادامه میدهد.
آقای هیگ در پاسخ گفت من با جک استراو کاملا موافقم. باید در حفظ این توافق کوشید. وی تصریح کرد که که تنها در عرض دو هفته از مذاکرات ژنو-۲ تا ژنو-۳ چنان دامنه انتقادات و مخالفتها هم در ایران، هم در کنگره و جاهای دیگر شدت یافت که ممکن بود مانع از رسیدن به توافق بشود.
وزیر خارجه بریتانیا گفت که توافق ژنو میتواند از سوی دولت آمریکا اجرایی شود و آنچه در کنگره میگذرد مربوط به خود آمریکاییهاست.
وی رهبری جان کری٬ وزیر خارجه آمریکا و صراحت و شفافیت اوباما را برجسته ساخت و گفت میتوانیم مطمئن باشیم که دولت آمریکا به شدت به دنبال اجرای این توافقنامه است
وی گفت گمان نمیکند که هماکنون نیازی باشد بریتانیا سناریوهای دیگر را بررسی کند.
نمایندگان دیگری نقش ایران در سوریه، وضعیت حقوق بشر و «حمایت از تروریسم» را مورد پرسش قرار دادند و آقای هیگ در پاسخ گفت که این مذاکرات تنها مربوط به مسائل هستهای است٬ اما میتواند زمینه را برای پیش کشیدن این نگرانیها فراهم کند.
نماینده دیگری اظهارات رهبر ایران را یادآور شد که اسرائیل را «سگ هار نجس» خوانده بود و آقای هیگ نیز در واکنش گفت چنین تعابیری مصداق اظهارات نفرتپراکنانه است .
مشکلات ایرانیها در بریتانیا و روابط دوجانبه
نماینده دیگری گفت که دولت برای ۸۱ هزار ایرانی که در بریتانیا هستند و به خاطر بسته بودن سفارت برای دیدار با بستگان مشکل دارند چه تدابیری اندیشیده، که آقای هیگ در پاسخ گفت که سیاست لندن بهبود گام به گام مناسبات و درنهایت گشودن سفارتخانههاست.
نماینده دیگری گفت که دانشجویان ایرانی برای انتقال پول مشکل دارند و خواستار تدابیر بانکی برای حل این معضل شد. نخست وزیر بریتانیا وعده داد که این مشکل را با جزییات بررسی کند و گفت این امکان وجود دارد که در چارچوب اتحادیه اروپا و مناسبات دوجانبه٬ برای این مشکل چارهای اندیشیده شود.
در طول این نشست، شماری از نمایندگان بریتانیایی خواستار اطمینان از امنیت اسرائیل و همسایگان ایران بودند و گروه دیگری خواستار شفافیت اسرائیل و نابودی سلاحهای اتمی این کشور شدند.
یک نماینده دیگر گفت نتانیاهو همین دیروز میگفت که بمب اتم در زمره خطرناکترین سلاحهای جهان است، درحالیکه اسرائیل چند صد کلاهک هستهای دارد. وی ادامه داد که چه اقداماتی برای بازداشتن اسرائیل از حمله این توافق در نظر گرفته شده است. آقای هیگ در پاسخ گفت وی هیچ نشانهای از اراده واقعی برای خدشهدار کردن این توافق نمیبیند.
وزیر خارجه بریتانیا ابتدا محورهای اصلی مفاد توافقنامه ژنو را که ساعت ۴ بامداد روز یکشنبه به وقت ژنو نهایی شد، قرائت کرد.
آقای هیگ اظهار کرد که این توافق امنیت خاورمیانه را بیشتر خواهد کرد و گامی است در جهت عدم گسترش سلاحهای هستهای در جهان.
وی گفت هدف از این توافق شش ماهه، رسیدن به توافقی جامع با ایران است که در صورت رضایت طرفها٬ قابل تمدید خواهد بود.
شاکله تحریمها همچنان دست نخورده باقی میماند
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی پارلمان بریتانیا، وزیر خارجه بریتانیا یادآور شد که هنوز شاکله اصلی تحریمها دست نخورده باقی مانده که از جمله آنها، تحریم نفت و گاز، بانک مرکزی و دیگر بانکهای ایرانی، فناوری هستهای، تسلیحات و موشکهای بالستیک و شماری از افراد ایرانی است.
ویلیام هیگ با بیان اینکه کارهای زیادی باید در این مدت صورت بگیرد اظهار کرد که کمیته مشترک گروه ۱+۵ ناظر بر اجرای مفاد توافقنامه خواهد بود.
وی گفت در این مدت هیچ تحریم جدیدی از سوی اتحادیه اروپا، آمریکا و سازمان ملل در ارتباط با برنامه اتمی ایران وضع نخواهد شد.
ویلیام هیگ تاکید کرد که مانند همه مذاکرات طرفها باید مواضع خود را تعدیل میکردند تا توافق به دست بیاید.
اشتباه بزرگی بود اگر برای توافق تلاش نمیکردیم
وزیر خارجه بریتانیا با اشاره به وجود مخالفان و منتقدان این توافق تصریح کرد که اگر ایران به تعهدات خود عمل نکند مسئولیت سنگینی خواهد داشت و در عین حال گفت اگر برای این توافق تلاش نمیکردیم «مرتکب اشتباه بزرگی» شده بودیم.
ویلیام هیگ گفت این امر درست است که اگر این توافق صورت نمیگرفت تحریمهای ایران کاهش نمییافت، اما در عوض برنامه هستهای ایران به پیشرفت خود ادامه میداد و محدودیتی هم برای نزدیک شدن به ظرفیت ساخت بمب ایجاد نمیشد.
وزیرخارجه بریتانیا حضور پنج عضو شورای امنیت و حمایت آنها از این توافق را نشان از اهمیت و جدیت آن دانست.
به گفته ویلیام هیگ، توافق ژنو برنامه اتمی را در این شش ماه محدود میکند و راه را برای رسیدن به توافق نهایی هموار میکند.
وزیر خارجه بریتانیا ضمن قدردارنی از تلاشهای کاترین اشتون نماینده ۱+۵ در مذاکرات گفت که لندن همزمان برای بهبود گامبهگام مناسبات با ایران تلاش میکند و به زودی کاردار جدید این کشور نیز روانه تهران خواهد شد.
تحریم و آمادگی برای مذاکره سیاست درستی بود
وی در بخش دیگری از سخنان خود گفت که این توافق نشان داد که ترکیب تحریم و آمادگی برای مذاکره سیاست درستی بوده است.
آقای هیگ افزود سیاست دو مسیره برای رسیدن به یک راهحل مسالمتآمیز، سیاست لندن بوده و ادامه خواهد یافت.
پشتیبانی وزیر خارجه در سایه
پس از اظهارات آقای هیگ، داگلاس الکساندر «وزیر خارجه در سایه» از حزب کارگر ضمن پشتیبانی از این توافق٬ سئوالاتی را درباره میزان دسترسی به راکتور اراک، فردو، پارچین مطرح کرد. داگلاس الکساندر همچنین پرسید آیا ساز و کاری در نظر گرفته شده که تخفیف تحریمها از حد خود تجاوز نکند؟
آقای هیگ در پاسخ گفت که ایران تعهد کرده که در هیچ یک از تاسیسات غنیسازی خود و از جمله فردو فعالیتهایش را گسترش ندهد و افزود که ایران متعهد شده که غنیسازی بالای پنج درصد هم انجام ندهد.
در مورد پارچین آقای هیگ گفت که این مسئله هماکنون میان آژانس و تهران مورد بحث است و ادامه کار فردو یا توقف کامل فعالیتهای آن باید در توافق نهایی بحث شود.
هفت میلیارد دلار به صورت تدریجی آزاد میشود
آقای هیگ گفت تنها هفت میلیارد دلار در اختیار تهران قرار میگیرد که به گفته وی با توجه به اینکه هماکنون ۶۰ تا ۱۰۰ میلیارد پول ایران مسدود است٬ این رقم ناچیز است.
به گفته وزیر خارجه بریتانیا این پول در طول شش ماه در اختیار ایران قرار میگیرد و این طور نیست که یک دفعه این مبلغ آزاد شود.
یکی دیگر از نمایندگان با توجه به مواضع بنیامین نتانیاهو، پرسید که ارزیابیها در مورد اقدام یکجانبه و احتمالی اسرائیل چیست و چه اقدامی برای جلوگیری از تضعیف این توافق از سوی اسرائیل صورت گرفته است.
آقای هیگ در پاسخ گفت ما در طول مذاکرات در تماس دایم با اسرائیل و از جمله نخستوزیر بنیامین نتانیاهو بودیم و به نظر من بسیار حائز اهمیت است که با توجه به سابقه «فریبکاری» ایران نگرانیهای کسانی را که به دیده تردید به این توافق مینگرند٬ درک کنیم.
جایگزین توافق ژنو، اتمی شدن ایران یا جنگ است
وزیر خارجه بریتانیا در عین حال تصریح کرد باید از مخالفان این توافق بپرسیم، به جای این توافق چه چیزی برای جایگزینی دارند؟ جایگزین دیگر این توافق، رسیدن ایران به آستانه هستهای، یا داشتن بمب اتم یا درگیری با ایران یا همه اینهاست.
ویلیام هیگ گفت: «هر کسی و از جمله اسرائیل را از تضعیف این توافق منع میکنیم.»
استقبال جک استراو از توافق هستهای
در ادامه جک استراو٬ وزیر خارجه پیشین بریتانیا و یکی از طرفهای مذاکره با حسن روحانی به ویلیام هیگ به خاطر توافق ژنو و به ویژه تلاشهای فردی وی تبریک گفت و از وی قدردانی کرد.
جک استراو گفت که این توافق در پرتو این واقعیت حاصل شده که ایرانیها به گفته او در زمره سرسختترین مذاکرهکنندگان هستند.
کارشکنی تندروها در تهران و واشینگتن
جک استراو با توجه به تجربه خود و بیانیه سعدآباد که به شکست انجامید گفت در آن دوره تندروها در تهران و واشینگتن به یکدیگر خوراک میدادند و در نتیجه بیانیه سعدآباد شکست خورد.
آقای استراو صریحا پرسید که اگر تلاش بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل در کنگره آمریکا نتیجه داد و باراک اوباما از ادامه مذاکره با ایران بازماند، آیا لندن راه خود را از واشینگتن جدا میکند و همراه با دیگر اعضای ۱+۵ به مذاکرات ادامه میدهد.
آقای هیگ در پاسخ گفت من با جک استراو کاملا موافقم. باید در حفظ این توافق کوشید. وی تصریح کرد که که تنها در عرض دو هفته از مذاکرات ژنو-۲ تا ژنو-۳ چنان دامنه انتقادات و مخالفتها هم در ایران، هم در کنگره و جاهای دیگر شدت یافت که ممکن بود مانع از رسیدن به توافق بشود.
وزیر خارجه بریتانیا گفت که توافق ژنو میتواند از سوی دولت آمریکا اجرایی شود و آنچه در کنگره میگذرد مربوط به خود آمریکاییهاست.
وی رهبری جان کری٬ وزیر خارجه آمریکا و صراحت و شفافیت اوباما را برجسته ساخت و گفت میتوانیم مطمئن باشیم که دولت آمریکا به شدت به دنبال اجرای این توافقنامه است
وی گفت گمان نمیکند که هماکنون نیازی باشد بریتانیا سناریوهای دیگر را بررسی کند.
نمایندگان دیگری نقش ایران در سوریه، وضعیت حقوق بشر و «حمایت از تروریسم» را مورد پرسش قرار دادند و آقای هیگ در پاسخ گفت که این مذاکرات تنها مربوط به مسائل هستهای است٬ اما میتواند زمینه را برای پیش کشیدن این نگرانیها فراهم کند.
نماینده دیگری اظهارات رهبر ایران را یادآور شد که اسرائیل را «سگ هار نجس» خوانده بود و آقای هیگ نیز در واکنش گفت چنین تعابیری مصداق اظهارات نفرتپراکنانه است .
مشکلات ایرانیها در بریتانیا و روابط دوجانبه
نماینده دیگری گفت که دولت برای ۸۱ هزار ایرانی که در بریتانیا هستند و به خاطر بسته بودن سفارت برای دیدار با بستگان مشکل دارند چه تدابیری اندیشیده، که آقای هیگ در پاسخ گفت که سیاست لندن بهبود گام به گام مناسبات و درنهایت گشودن سفارتخانههاست.
نماینده دیگری گفت که دانشجویان ایرانی برای انتقال پول مشکل دارند و خواستار تدابیر بانکی برای حل این معضل شد. نخست وزیر بریتانیا وعده داد که این مشکل را با جزییات بررسی کند و گفت این امکان وجود دارد که در چارچوب اتحادیه اروپا و مناسبات دوجانبه٬ برای این مشکل چارهای اندیشیده شود.
در طول این نشست، شماری از نمایندگان بریتانیایی خواستار اطمینان از امنیت اسرائیل و همسایگان ایران بودند و گروه دیگری خواستار شفافیت اسرائیل و نابودی سلاحهای اتمی این کشور شدند.
یک نماینده دیگر گفت نتانیاهو همین دیروز میگفت که بمب اتم در زمره خطرناکترین سلاحهای جهان است، درحالیکه اسرائیل چند صد کلاهک هستهای دارد. وی ادامه داد که چه اقداماتی برای بازداشتن اسرائیل از حمله این توافق در نظر گرفته شده است. آقای هیگ در پاسخ گفت وی هیچ نشانهای از اراده واقعی برای خدشهدار کردن این توافق نمیبیند.