رئیسان جمهوری ایران، ترکیه و روسیه از دولت بشار اسد و «مخالفان» حکومت وی دعوت کردن با شرکت در «کنگره گفتوگوی ملی» روند صلح در این کشور را آغاز کنند.
حسن روحانی، رجب طیب اردوغان و ولادیمیر پوتین رئیسان جمهوری ایران، ترکیه و روسیه، روز چهارشنبه یکم آذر در نشست سهجانبهای در سوچی شرکت کردند که هدف از آن بررسی روند و نتایج مذاکرات آستانه و بررسی آغاز فرآیندهای سیاسی در سوریه عنوان شده بود.
سه رئیس جمهور از دولت سوریه و«مخالفانی که خود را به حاکمیت، استقلال، وحدت و تمامیت ارضی و تجزیهناپذیری سوریه متعهد میدانند» خواستهاند که در «کنگره گفتوگوی ملی سوریه» شرکت کنند.
ولادیمیر پوتین پیش از این در روز دوشنبه دیدار چهار ساعته و اعلام نشدهای با بشار اسد رئیس جمهوری سوریه در شهر سوچی داشت. مطابق بیانیه کرملین ولادیمیر پوتین به بشار اسد گفته است که عملیات نظامی روسیه در این کشور رو به پایان است و سوریها باید فرآیند گفتوگوهای سیاسی را آغاز کنند.
سه کشور روسیه، ایران و ترکیه پیشتر با برگزاری گفتوگوهای آستانه، سوریه را به «مناطق کاهش» تقسیم کرده بودند. ترکیه در این گفتوگوها حضور دارد.
از ماه مه امسال، مناطقی از استان ادلب، حومه غربی حلب، مناطق شمال شرقی استان لاذقیه مناطقی در شمال حمص و منطقه غوطه شرقی در اطراف دمشق به عنوان «مناطق کاهش تنش» شناخته شدند. این مناطق بنا بر توافق این سه کشور قابل گسترش هستند.
در بیانیهای مشترکی که روسای جمهوری سه کشور روز چهارشنبه صادر کردند، ضمن تاکید بر «استقلال، وحدت و تمامیت ارضی سوریه»، آمده است: «تحت هیچ شرایطی ایجاد نواحی کاهش تنش فوقالذکر و هر گونه ابتکار سیاسی برای حل بحران سوریه نباید حاکمیت، استقلال، وحدت و تمامیت ارضی جمهوری عربی سوریه را تضعیف کند.»
حسن روحانی، رجب طیب اردوغان و ولادیمیر پوتین، در بیانیه خود همچنین از جامعه بینالملل خواستند از «فرآیند کاهش تنش و برقراری ثبات در سوریه» حمایت کنند و به این کشور برای بازسازی زیرساختهایش یاری برسانند.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، ولادیمیر پوتین که کشورش به همراه ایران از حامیان اصلی دولت بشار است، روز چهارشنبه ابراز امیدواری کرد با برگزاری «کنگرهای گفتوگوی ملی و حضور بشار اسد و مخالفانش فرآیند صلح در این کشور آغاز شود.
هنوز تاریخ برگزاری «کنگره گفتوگوی ملی» و گروههای شرکتکننده در آن مشخص نشده است. این پیشنهاد برای نخستین بار ماه گذشته در اجلاس آستانه مطرح شد که با مخالفت گروههای مخالف اسد روبرو شد.
در همین حال رجب طیب اردوغان که نگران قدرت گرفتن یگانهای مدافع خلق در سوریه است، روز چهارشنبه گفت: «ما نمیتوانیم یک باند تروریستی را که دستش به خون آلوده است، یک بازیگر مشروع بدانیم.»
یگانهای مدافع خلق، که شالودهاش را نیروهای کرد سوریه تشکیل میدهند مورد حمایت آمریکا است و در سوریه با گروه داعش در نبرد است.
ترکیه این گروه را شاخهای از پکاکا میداند و حمایت آمریکا از این گروه را به شدت مورد انتقاد قرار داده است.
پیش ازنشست سران سه کشور در سوچی ولادیمیر پوتین از جمله با همتای آمریکایی خود دونالد ترامپ، و سلمان بن عبدالعزیز پادشاه سعودی درباره سوریه گفتوگو کرده بود.
همزمان با نشست سوچی، مخالفان بشار اسد روز چهارشنبه در ریاض گردهم آمدند تا جبهه واحدی برای گفتوگوهای صلح تشکیل دهند.
قرار است گفتوگوهای صلح دیگری که از حمایت سازمان ملل برخوردار است هفتم آذر در ژنو برگزار شود. گفتوگوهایی که تاکنون نتیجهای در بر نداشته است.
در نشست ریاض الکساندر لاورنتیف، فرستاده ویژه پوتین و استفان دیمیستورا فرستاده سازمان ملل نیز حضور دارند.
رئیس جمهوری روسیه میگوید «کنگره گفتوگوی ملی» سوریه «محرکی» برای گفتوگوهای صلح در ژنو است. اما آنچنانکه روزنامه گاردین نوشته، برخی از دیپلماتهای غربی بیم آن دارند که رئیس جمهوری روسیه گفتوگوهای صلح ژنو را دور بزند و همه مخالفان را در فرآیند سیاسی نگنجاند.