محمد سید طنطاوی، شیخ الازهر در سخنانی شدید اللحن اعلام کرد، تا هنگامی که ایران فیلم مستند «اعدام فرعون» را که از قاتلان انور سادات تجلیل می کند، نسوزاند، الازهر هرگز به گشایش شعبه خود در تهران اقدام نخواهد کرد.
در این فیلم که سازنده آن «ستاد پاسداشت شهدای نهضت جهانی اسلام» و یکی از معترضین به تغییر نام خیابان خالد اسلامبولی در تهران است، انور السادات، رییس جمهوری مقتول مصر، «خائن» و از خالد اسلامبولی و همدستانش که وی را ترور کردند به عنوان «شهید» یاد می شود.
شبکه الجزیره با پخش فیلم «اعدام فرعون»، این موضوع را بیش از پیش در مرکز توجه مصری ها و جهان عرب قرار داد.
ایران به تازگی از دانشگاه الازهر دعوت کرده بود که در تهران اقدام به تاسیس شعبه کند که پیشتر با استقبال شیخ الازهر مواجه شده بود.
شیخ الازهر گفت: «مناسبات ما با تهران خوب بود، تا اینکه با نمایش فیلم اعدام فرعون ما موضعی غیرقابل بازگشت اتخاذ کردیم، و تا هنگامی که این فیلم سوزانده نشود، تا زمان مرگ بین ما و آنها جدایی است.»
وی که در دیدار با گروهی از فعالان اسلامی اسکندریه سخن می گفت ادامه داد که فیلم اعدام فرعون «مخالف دین، جوانمردی و شرافت است، چراکه نه تنها به رییس جمهور انور سادات رحمه الله علیه اهانت می کند، بلکه اهانت به همه ملت مصر است...اگر تنها کار او رهبری جنگ ۱۹۷۳ با اسراييل هم بود، وی افتخاری بود تا روز قيامت.»
دکتر طنطاوی با بیان اینکه موضع وی «از منظر دینی و نه سیاسی» است، گفت که اگر ایرانی ها این فیلم را دور بریزند، «امکان بازنگری در تجدید رابطه» وجود دارد.
ایران در ماه ژوئن به طور رسمی از دانشگاه الازهر برای گشایش شعبه ای از این دانشگاه در تهران و ارائه برنامه آموزشی این دانشگاه که مطابق با روایت اهل سنت است، اقدام کرده بود.
برپایه این طرح، دانشجویان ایرانی با گذراندن این برنامه آموزشی دیگر نیازی به معادل سازی دروس خود برای پیوستن به الازهر نداشتند.
پس از آن که«ستاد پاسداشت شهدای نهضت جهانی اسلام» فیلم مستند «اعدام فرعون» را تولید و منتشر کرد، رابطه ایران و مصر که به تازگی با سفر مقامات بلندپایه ایرانی به قاهره و استقبال محمود احمدی نژاد، رییس جمهوری ایران، از ارتقاء مناسبات دو کشور در سطح سفیر، اندکی بهبود یافته بود بار دیگر تیره شد.
احمد ابوالغيط، وزیر امور خارجه مصر، سال گذشته پس از اعلام آمادگی محمود احمدی نژاد به بازگشایی سفارت مصر در تهران گفته بود که اگر نام خیابان خالد اسلامبولی در تهران تغییر کند این کشور آماده عادی سازی روابط خود با ایران است.
این در حالی بود که شورای پیشین شهر تهران که در دست محافظه کاران قرار داشت، با ارائه پیشنهادی درصدد تغییر نام خالد اسلامبولی به «انتفاضه» بود که این پیشنهاد با مخالفت گروه های تندرو مواجه شد.
ایران در سال ۱۹۷۹ و پس از امضای پیمان صلح کمپ دیوید با اسرائیل از سوی انور سادات، مناسبات خود را با مصر قطع کرد.
عدم صدور ویزا به تیم دانش آموزی المپیاد کامپیوتر، تعطیلی دفتر شبکه العالم، لغو بازی دوستانه تیم ملی فوتبال دو کشور، احضار نماینده سیاسی ایران به وزارت امور خارجه مصر و حضور کمرنگ قاهره در کنفرانس کشورهای جنبش غیر متعهدها در تهران از جمله واکنش های دولت مصر به فیلم اعدام فرعون در دو ماه گذشته بوده است.
