محمد خاتمی، رئیس جمهور پیشین ایران، با هشدار نسبت به حمله خارجی، برگزاری انتخابات آزاد و باز کردن فضای سیاسی را عمده‌ترین مانع حمله به ایران برشمرد.
محمد خاتمی که برای گروهی از «جوانان اصلاح‌طلب آذربایجان» سخن می‌گفت با تاکید دوباره بر آرمان‌های اصلاح‌طلبی، اظهار داشت که اگر حکومت فضا را باز نکند، چه بسا دیگر فرصتی برای جبران باقی نماند.
وی در بخشی از سخنان خود اظهار داشت که هم در آمریکا و هم در ایران، کسانی هستند که مایلند مسئله ایران و آمریکا به خشونت کشیده شود.
خاتمی تصریح کرد: «متاسفانه هم در آمریکا و هم در ایران کسانی هستند که بدشان نمی‌آید قضیه به خشونت گراییده بشود و مسئله حادتر بشود؛ امیدوارم آقای اوباما تحت تاثیر آنها قرار نگیرد و از راه و روش آقای بوش درس بگیرد و در ایران هم کسانی که نانشان در بحران و خشونت و تنش است و ممکن است از حاد شدن قضیه بدشان نیاید؛ عقلای قوم باید جلوی این را بگیرند، ولی آنچه مسلم است فرصت انتخابات فرصت مناسبی است تا جلوی بسیاری از این توطئه‌ها گرفته شود.»
محمد خاتمی تاکید کرد در صورتی که شرایط فراهم نشود حتی اگر «بزرگان و افراد موثر» هم در این انتخابات شرکت کنند، «مردم شرکت نخواهند کرد».
وی با هشدار نسبت به اینکه زمان و فرصت‌ها به سرعت در حال از دست رفتن است، افزود: «بیایید فضا را آماده کنید زندانیان آزاد شوند، حصرها برداشته شود، فضا باز شود این مردم ما اینقدر بزرگوار و خوبند این جوانان ما که اینقدر رنج دیده‌اند اگر این فضا باز شود و به آینده امیدوار باشند دارای گذشت‌اند، در این صورت مملکت تضمین و تامین می‌شود.»
محمد خاتمی در بخشی دیگر از سخنان خود اظهار داشت که جمهوری اسلامی از سه نقطه هسته‌ای، حقوق بشر و «مسئله ترور» تحت فشار است، و هشدار داد که در صحنه جهانی افکار عمومی را برای برخورد با ایران آماده می‌کنند.
خاتمی افزود: «بنده به صراحت بگویم اگر روزی و روزگاری خارجی بخواهد بیاید و دخالتی انجام بدهد اصلاح‌طلب و غیراصلاح‌طلب با آن مقابله خواهند کرد.»
رئیس جمهور پیشین ایران گفت: «حرف‌هایی که فرماندهان و مسئولان اسرائیل می‌زنند و بعضی غربی‌ها هم حرف‌های تند می‌زنند (که) البته به نظرم خیلی از آنها جنگ روانی و بلوف هست ولی در عین حال دارند افکار عمومی را آماده می‌کنند که اگر یک روزی خدایی نکرده بخواهند یک کاری بکنند این افکار عمومی آماده باشند.»
محمد خاتمی در عین حال این اتهام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و کشورهای غربی درباره وجود ابعاد نظامی در برنامه هسته‌ای ایران را مردود دانست.
وی در بخشی از سخنان خود به آرمان‌های انقلاب ۵۷ و اصلاحات پرداخت و ابراز تاسف کرد که چرا در کشورهای مسلمان منطقه باید بگویند که مدل جمهوری اسلامی نمی‌خواهیم.
محمد خاتمی با برشمردن دو قرائت از اسلام که یکی از این دو «برای، انسان، حقوق انسان، حرمت انسان، رای انسان و رضایت انسان در حکومت هیچگونه ارزشی قائل نیست» و اسلامی که به «آزادی و حرمت انسان» باور دارد، تاکید کرد که در جمهوری اسلامی حکومت باید به «رای و رضایت مردم» متکی باشد.
تغییر احتمالی نظام ریاستی به پارلمانی از دیگر محورهای سخنان محمد خاتمی در دیدار با اصلاح‌طلبان آذربایجان بود؛ احتمالی که رهبر جمهوری اسلامی در سفر خود به کرمانشاه آن را قابل بررسی دانست و شماری از چهره‌های نزدیک به وی از قبیل علی لاریجانی از آن دفاع کردند.
به گفته خاتمی، آنچه که در این بحث اهمیت دارد نه بحث شکلی، بلکه میزان تاثیر رای مردم است که باید محک باشد.
خاتمی در ادامه گفت :«امروز در دنیای اسلام این همه تحول ایجاد شده است؛ بخصوص جوانان میگویند ما دیکتاتوری نمی‌خواهیم؛ میگویند حالت فوق‌العاده نمی‌خواهیم؛ می گویند مجلسی که در آن احزاب و گروه‌ها و انتخابات نباشد نمی‌خواهیم؛ انتخابات آزاد می‌خواهیم حاکمانی می‌خواهیم که برآمده از اراده ملت و مسئول در برابر آن باشند.»
خاتمی تاکید کرد: «انتخابات مِلک طِلق هیچکس نیست؛ حق یکایک افراد ایران است. اگر انتخابات آزاد و سالم و رقابتی برگزار شود همه با کمال میل در آن شرکت می‌کنند. ... بسیار باید متأسف بود که شاهد وجود این فضا نیستیم و حتی گاه درست نقطه مقابل آن را می‌بینیم. گروه‌ها و تشکل‌ها و احزاب محدودیت فراوان دارند و حتی اجازه برگزاری یک مجلس به مناسبت عید سعید غدیر هم نمی‌دهند.»
وی افزود: «اخیرا به جای آزادی زندانیان سخت گیری‌ها بیشتر شده. خیلی‌ها به زندان فراخوانده شده‌اند. احکام سخت تازه صادر می‌شود و حتی به خاطر یک بیانیه یا یک امضاء با افراد برخورد می‌شود و خیلی‌ها مورد بازخواست قرار می‌گیرند و این فضا باید تغییر کند.»
رئیس جمهوری پیشین ایران همچنین در بخشی دیگر از سخنان خود، از تفسیر «روبنایی» عدالت انتقاد کرد و گفت عدالت را نباید به اقتصاد صدقه‌ای تعبیر کرد؛ به گفته خاتمی، عدالت در مفهوم وسیع خود حق مردم بر تعیین سرنوشت خود نیز است.
محمد خاتمی که برای گروهی از «جوانان اصلاح‌طلب آذربایجان» سخن می‌گفت با تاکید دوباره بر آرمان‌های اصلاح‌طلبی، اظهار داشت که اگر حکومت فضا را باز نکند، چه بسا دیگر فرصتی برای جبران باقی نماند.
وی در بخشی از سخنان خود اظهار داشت که هم در آمریکا و هم در ایران، کسانی هستند که مایلند مسئله ایران و آمریکا به خشونت کشیده شود.
خاتمی تصریح کرد: «متاسفانه هم در آمریکا و هم در ایران کسانی هستند که بدشان نمی‌آید قضیه به خشونت گراییده بشود و مسئله حادتر بشود؛ امیدوارم آقای اوباما تحت تاثیر آنها قرار نگیرد و از راه و روش آقای بوش درس بگیرد و در ایران هم کسانی که نانشان در بحران و خشونت و تنش است و ممکن است از حاد شدن قضیه بدشان نیاید؛ عقلای قوم باید جلوی این را بگیرند، ولی آنچه مسلم است فرصت انتخابات فرصت مناسبی است تا جلوی بسیاری از این توطئه‌ها گرفته شود.»
محمد خاتمی تاکید کرد در صورتی که شرایط فراهم نشود حتی اگر «بزرگان و افراد موثر» هم در این انتخابات شرکت کنند، «مردم شرکت نخواهند کرد».
وی با هشدار نسبت به اینکه زمان و فرصت‌ها به سرعت در حال از دست رفتن است، افزود: «بیایید فضا را آماده کنید زندانیان آزاد شوند، حصرها برداشته شود، فضا باز شود این مردم ما اینقدر بزرگوار و خوبند این جوانان ما که اینقدر رنج دیده‌اند اگر این فضا باز شود و به آینده امیدوار باشند دارای گذشت‌اند، در این صورت مملکت تضمین و تامین می‌شود.»
محمد خاتمی در بخشی دیگر از سخنان خود اظهار داشت که جمهوری اسلامی از سه نقطه هسته‌ای، حقوق بشر و «مسئله ترور» تحت فشار است، و هشدار داد که در صحنه جهانی افکار عمومی را برای برخورد با ایران آماده می‌کنند.
خاتمی افزود: «بنده به صراحت بگویم اگر روزی و روزگاری خارجی بخواهد بیاید و دخالتی انجام بدهد اصلاح‌طلب و غیراصلاح‌طلب با آن مقابله خواهند کرد.»
رئیس جمهور پیشین ایران گفت: «حرف‌هایی که فرماندهان و مسئولان اسرائیل می‌زنند و بعضی غربی‌ها هم حرف‌های تند می‌زنند (که) البته به نظرم خیلی از آنها جنگ روانی و بلوف هست ولی در عین حال دارند افکار عمومی را آماده می‌کنند که اگر یک روزی خدایی نکرده بخواهند یک کاری بکنند این افکار عمومی آماده باشند.»
محمد خاتمی در عین حال این اتهام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و کشورهای غربی درباره وجود ابعاد نظامی در برنامه هسته‌ای ایران را مردود دانست.
وی در بخشی از سخنان خود به آرمان‌های انقلاب ۵۷ و اصلاحات پرداخت و ابراز تاسف کرد که چرا در کشورهای مسلمان منطقه باید بگویند که مدل جمهوری اسلامی نمی‌خواهیم.
محمد خاتمی با برشمردن دو قرائت از اسلام که یکی از این دو «برای، انسان، حقوق انسان، حرمت انسان، رای انسان و رضایت انسان در حکومت هیچگونه ارزشی قائل نیست» و اسلامی که به «آزادی و حرمت انسان» باور دارد، تاکید کرد که در جمهوری اسلامی حکومت باید به «رای و رضایت مردم» متکی باشد.
تغییر احتمالی نظام ریاستی به پارلمانی از دیگر محورهای سخنان محمد خاتمی در دیدار با اصلاح‌طلبان آذربایجان بود؛ احتمالی که رهبر جمهوری اسلامی در سفر خود به کرمانشاه آن را قابل بررسی دانست و شماری از چهره‌های نزدیک به وی از قبیل علی لاریجانی از آن دفاع کردند.
به گفته خاتمی، آنچه که در این بحث اهمیت دارد نه بحث شکلی، بلکه میزان تاثیر رای مردم است که باید محک باشد.
خاتمی در ادامه گفت :«امروز در دنیای اسلام این همه تحول ایجاد شده است؛ بخصوص جوانان میگویند ما دیکتاتوری نمی‌خواهیم؛ میگویند حالت فوق‌العاده نمی‌خواهیم؛ می گویند مجلسی که در آن احزاب و گروه‌ها و انتخابات نباشد نمی‌خواهیم؛ انتخابات آزاد می‌خواهیم حاکمانی می‌خواهیم که برآمده از اراده ملت و مسئول در برابر آن باشند.»
خاتمی تاکید کرد: «انتخابات مِلک طِلق هیچکس نیست؛ حق یکایک افراد ایران است. اگر انتخابات آزاد و سالم و رقابتی برگزار شود همه با کمال میل در آن شرکت می‌کنند. ... بسیار باید متأسف بود که شاهد وجود این فضا نیستیم و حتی گاه درست نقطه مقابل آن را می‌بینیم. گروه‌ها و تشکل‌ها و احزاب محدودیت فراوان دارند و حتی اجازه برگزاری یک مجلس به مناسبت عید سعید غدیر هم نمی‌دهند.»
وی افزود: «اخیرا به جای آزادی زندانیان سخت گیری‌ها بیشتر شده. خیلی‌ها به زندان فراخوانده شده‌اند. احکام سخت تازه صادر می‌شود و حتی به خاطر یک بیانیه یا یک امضاء با افراد برخورد می‌شود و خیلی‌ها مورد بازخواست قرار می‌گیرند و این فضا باید تغییر کند.»
رئیس جمهوری پیشین ایران همچنین در بخشی دیگر از سخنان خود، از تفسیر «روبنایی» عدالت انتقاد کرد و گفت عدالت را نباید به اقتصاد صدقه‌ای تعبیر کرد؛ به گفته خاتمی، عدالت در مفهوم وسیع خود حق مردم بر تعیین سرنوشت خود نیز است.
