کنست، پارلمان اسرائیل، دوشنبه در نشستی بی‌سابقه به بحث تاریخی کشتار ارامنه در آخرین سال‌های امپراطوری عثمانی با حضور مورخان و شماری از بازماندگان ارامنه پرداخته است تا این واقعه را به رسمیت بشناسد.
پارلمان اسرائیل در حالی بحث «کشتار ارامنه» را در دستور کار خود قرار داده است که مناسبات اسرائیل و ترکیه در دو سال اخیر پس از حمله نظامی اسرائیل به نوار غزه و کشته شدن نه شهروند ترک در کشتی اعزامی ترکیه به غزه، بشدت تیره شد و طرفین تا آستانه قطع مناسبات نیز پیش رفتند.
بحران مناسبات اسرائیل و ترکیه در روزهای گذشته وارد مرحله وخیم‌تر خود شد زیرا وزارت دفاع اسرائیل جمعه گذشته تصمیم گرفت که یک سری معاملات کلان نظامی چند صد میلیون دلاری را با ارتش ترکیه لغو کند.
وزارت دفاع اسرائیل اعلام کرد که از «بیم انتقال فن آوری‌های به کار رفته در تجهیزات مدرن نظامی ساخت اسرائیل از ترکیه به جمهوری اسلامی ایران»، این معامله‌های نظامی را لغو کرده است.
«هولوکاست ارامنه» دوشنبه در نشست کمیسیون آموزشی کنست به بحث نهاده شد تا در مرحله بعدی، در نشست کامل کنست مطرح شده و سپس به رأی گیری نهاده شود.
بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، با این بحث در شرایط کنونی مخالفت می‌کند و خواهان لغو این بحث شده است اما آغاز بحث، نشان می‌دهد که کنست این درخواست آقای نتانیاهو را دستکم در این مرحله نپذیرفته است.
آقای رئوبن ریبلین، رییس کنست، که از اعضای حزب حاکم لیکود است، در آغاز بحث در کمیسیون آموزشی کنست گفت «ما به عنوان ملتی که با انکار هولوکاست یهودیان مقابله می‌کنیم، نمی‌توانیم در برابر فجایعی که بر سر ملت‌های دیگر رفته است، سکوت کنیم».
قرار دادن بحث جنجال برانگیز کشتار ارامنه در دستور کار کنست، ابتکاری از سوی خانم زهاوا گال اون، نماینده حزب چپگرای «مرتس» است اما اقدام او با حمایت راستگرایان کنست نیز روبرو شده است.
خانم گال اون، تهیه کننده این طرح، دوشنبه به رادیو اسرائیل گفت یهودیان به عنوان بازماندگان کشتار هولناک هولوکاست، باید پیشآهنگ تقبیح کشتار ارامنه و دفاع از حقیقت تاریخی باشند.
یک دیپلمات نماینده وزارت خارجه اسرائیل که در نشست دوشنبه کمیسیون آموزشی کنست حضور یافته بود، ارزیابی وزارت خارجه را ارائه کرد که بر اساس آن، دولت ترکیه ممکن است واکنش بسیار تندتری نسبت به اسرائیل نشان دهد و این امر بحران مناسبات اسرائیل با ترکیه را به مرزهای جدیدی بکشاند.
اما آقای آریه الداد، یک نماینده از حزب راستگرای «وحدت ملی»، «استدلال» بیان شده از سوی وزارت خارجه را رد کرد و دوشنبه به رادیو اسرائیل گفت هنگامی که اسرائیل و ترکیه از مناسبات حسنه‌ای برخوردار بودند، هر بار که خواهان بحث در این باره بودیم، وزارت خارجه اسرائیل به بهانه وجود «روابط خوب» مانع از آن می‌شد و حال هم که روابط تیره است، از بیم بد‌تر شدن بیشتر مناسبات، با این بحث مخالفت می‌کند.
ارامنه و مورخان بسیاری می‌گویند که کشتار ارمنی‌ها در زیر حکومت عثمانی در سال ۱۹۱۵، تا یک و نیم میلیون کشته بر جای نهاد؛ اندکی بعد، امپراطوری عثمانی منقرض شد اما حکومت سکولاری که از آن زمان به بعد تا کنون برپا بوده است، در حدود یک صد سال گذشته، حاضر نشده است که جنایات پدران خود را بر عهده گیرد.
اگر اسرائیل کشتار ارامنه را به رسمیت بشناسد، بیست و ششمین کشور جهان در این زمینه خواهد بود. پیش از اسرائیل تنها تا کنون بیست و پنج کشور کشتار ارامنه را به عنوان هولوکاست ارامنه در امپراطوری عثمانی به رسمیت شناخته‌اند.
در سال‌های گذشته هر بار که در کنگره آمریکا بحث کشتار ارامنه مطرح می‌شد، دولتمردانی در ترکیه می‌گفتند که نمایندگان و سناتورهای یهودی آمریکایی یا هوادار اسرائیل در پشت پرده این بحث‌ها در کنگره هستند.
کنگره واشینگتن سرانجام مصوبه‌ای در باره کشتار ارامنه صادر کرد اما این مصوبه برای دولت آمریکا الزام آور نیست.
باراک اوباما، زمانی که سناتور ایالت ایلینوی در مجلس سنا بود، کشتار ارامنه را برسمیت شناخت اما از زمان حضورش در کاخ سفید، دیدگاه صریح پیشین گذشته خود را تکرار نکرده است و دولت او نیز حاضر به اتخاذ دیدگاه های روشنی در قبال این امر نشده است.
درهمین حال، دولت‌های فدرال در تمامی ایالات در آمریکا، مصوبه‌هایی در به رسمیت شناختن کشتار ارامنه دارند.
در خاورمیانه، تنها کشور لبنان است که کشتار ارامنه در آخرین سال های امپراطوری عثمانی را به رسمیت شناخته است. لبنان از یک جمعیت چشمگیر مسیحیان ارامنه برخوردار است.
یونان و قبرس، که همواره مناسبات پرتنشی با ترکیه داشته‌اند، دو کشور دیگری در منطقه هستند که کشتار ارامنه را رسماً پذیرفته‌اند.
مناسبات ترکیه و جمهوری ارمنستان پس از سال‌ها قهر و خصومت بر سر همین قضیه تاریخی کشتار ارامنه، تنها سال گذشته بهبود یافته بود.
در روزهای اخیر در پی مصوبه مجلس ملی فرانسه نیز که برای انکار کشتار ارامنه در سرزمین عثمانی مجازات حبس و جریمه مالی تعیین کرد، ترکیه واکنش بسیار تندی به فرانسه نشان داد.
رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه، با فرا خواندن سفیر ترکیه از پاریس و تعلیق یک سری همکاری‌های میان ترکیه و فرانسه، از جمله تعلیق اجازه فرود هواپیماهای نظامی فرانسه در خاک ترکیه، نیکلا سرکوزی، رییس جمهوری فرانسه را مسبب این بحران جدید دانست.
آقای اردوغان حتی جمعه گذشته در یک سخنرانی در مجلس ترکیه، فرانسه را به کشتار ۱۵ درصد از مردم الجزایر در زمان جنگ‌های استقلال الجزایری‌ها و اشغال آن کشور در شمال آفریقا بدست فرانسه، متهم کرد.
نخست وزیر ترکیه خطاب به رییس جمهوری فرانسه گفت «اگر از تاریخ اطلاع نداری برو از بابایت بپرس» و اشاره کرد که پدر سرکوزی در شمار نیروهای فرانسوی اشغالگر الجزایر بوده است.
اما آقای پل سرکوزی، پدر نیکلا سرکوزی، بودن در کنار نیروهای فرانسه در الجزایر را رد کرد و گفت تنها چهار ماه در لژیون دونور حضور داشته و این چهار ماه نیز در فرانسه سپری شده است.
نخست وزیر ترکیه به هنگام طعنه زدن به نیکلا سرکوزی، یادآوری کرده بود که پدربزرگ سرکوزی یک یهودی بوده است؛ امری که یک حقیقت است.
عبدالله گل، رییس جمهوری ترکیه نیز در روزهای اخیر گفت مناسبات حسنه ترکیه و فرانسه، بدلیل «پیش داوری‌های ضد ترکی از سوی نیکلا سرکوزی» بحرانی شده است.
پارلمان اسرائیل «کشتار ارامنه» در امپراطوری عثمانی را در دستور کار قرار داد
انتخاب سردبیر
پرخواننده‌ترین‌ها
۱
