ریشی سوناک، وزیر سابق دارایی بریتانیا، روز پنجشنبه ۲۳ تیر در رقابتهای داخلی حزب محافظهکار برای احراز مقام رهبری و جانشینی بوریس جانسون به عنوان نخستوزیر موقعیت خود را تثبیت کرد.
استعفای آقای سوناک از کابینه بریتانیا در هفته قبل آغازگر استعفای تعداد زیادی از وزیران و معاونان وزارتخانههای بریتانیا بود که در نهایت به کنارهگیری بوریس جانسون منجر شد. هر چند او به مشارکت در برخی از تصمیمها و روشهای غلط بوریس جانسون و افول دولت او متهم شده است ولی به نظر میرسد تا این مرحله از رقابتها از حمایت تعداد بیشتری از اعضای پارلمانی حزب محافظهکار برخوردار است.
در دو دور رایگیری در روزهای اخیر سه نامزد مقام رهبری حزب محافظهکار از این رقابتها حذف شده و پنج نامزد باقی ماندهاند.
در رایگیری روز پنجشنبه، ریشی سوناک با کسب ۱۰۱ رای در صدر و بعد از او پنی موردانت، مقام ارشد وزارت بازرگانی، با کسب ۸۳ رای در رتبه دوم و لیزتراس، وزیر خارجه، با کسب ۶۴ رای در رتبه سوم قرار گرفتند.
ریشی سوناک پس از اعلام نتایج رایگیری در توئیتی ضمن تشکر از هواداران خود نوشت: «آمادهام تمام توان خود را وقف خدمت به ملت بکنم. با یکدیگر میتوانیم اعتماد را احیا کرده، اقتصاد را بازسازی و کشور را متحد کنیم».
او در مصاحبه با رسانههای بریتانیا گفت برخلاف رقبایش که کاهش مالیات را اولویت خود اعلام کردهاند اولویت اصلی او مقابله با تورم است.
لیز تراس که دیرتر از سایر نامزدان به این رقابت پیوست نیز وعده داده که اعتماد را به دولت و نهادهای حکومتی باز میگرداند و در عین حال سعی کرده است خود را از اظهارنظرهای خصمانه و شخصی که در روزهای اخير بين مقامهای ارشد حزب محافظهکار تشدید شده است دور نگه دارد.
خانم تراس از مقام خود به عنوان وزیر خارجه استعفا نداده و در یک مصاحبه رسانهای در پاسخ به سئوالی در این مورد گفت: «من فرد وفاداری هستم و به بوریس جانسون وفادارم».
در دور بعدی رایگیری اعضای پارلمانی حزب محافظهکار که روز دوشنبه برگزار خواهد شد هر نامزد دیگری که حد نصاب ۳۰ رای را بهدست نیاورد از رقابتها حذف خواهد شد. کارشناسان پیشبینی میکنند که کمی بادنوچ، وزیر برابری، و تام تاگندهات، رئیس کمیسیون سیاست خارجی پارلمان، که روز پنجشنبه کمترین آرا را کسب کردند در روز دوشنبه حذف خواهند شد.
رایگیریها دو بار در هفته تکرار خواهد شد تا در نهایت دو نامزد اصلی که بیشترین رای را بهدست میآورند تا روز ۳۰ تیر مشخص شوند.
پس از آن حدود ۲۰۰ هزار عضو عادی حزب محافظهکار با رای پستی یکی از دو نامزد اصلی را به عنوان رهبر حزب انتخاب خواهند کرد. قرار است نتیجه مرحله نهایی رایگیری پس از تعطیلات تابستانی پارلمانی در روز ۱۴ شهریور اعلام شود.
ریشی سوناک ظاهرا در میان اعضای پارلمانی حزب محافظهکار از حمایت بالایی برخوردار است ولی نتایج نظرسنجی که بین ۹۰۰ عضو عادی حزب انجام شده است نشان میدهد که خانم پنی موردانت با فاصله بسیار زیادی از رقبای خود محبوبتر است. شرکتهای شرطبندی نیز او را بخت اصلی میدانند.
هر یک از نامزدها که در این رقابت به پیروزی برسد به عنوان نخستوزیر بعدی بریتانیا با چالشهای بزرگی روبرو است. گذشته از عدم اعتماد به دولت و رهبران حزب محافظهکار که نتیجه رسواییهای متعدد بوریس جانسون است اقتصاد بریتانیا در آستانه رکود قرار دارد، نرخ تورم به شدت رو به افزایش است و نهادهای مدنی و خیریه هشدار میدهند که تحت تاثیر افزایش بهای سوخت و مواد غذایی جمعیت فقیر و محتاج افزایش یافته است.
یکی دیگر از چالشهای مهم حل اختلافات بریتانیا با اتحادیه اروپا در مورد جزئیات اجرای توافق برگزیت در مرزهای دو بخش ایرلند است.
برگزیت چه از نظر سیاسی و چه از نظر تبليغاتی هنوز در حزب محافظهکار بریتانیا موضوع حساسی است. کما اینکه برخی از نامزدهای مقام رهبری حزب از جمله پنی موردانت از سوی پرچمداران اصلی برگزیت به ضعف در برابر اتحادیه اروپا متهم شدهاند.