روزنامه بریتانیایی گاردین طی گزارشی می‌نویسد که با افزایش احتمال خروج آمریکا از برجام، اتحادیه اروپا موضوع ایجاد چتر حمایتی، شامل ارائه خطوط اعتباری برای حمایت از شرکت‌های معامله‌کننده با ایران را مورد بررسی قرار داده است.
بر اساس این گزارش، انتظار می‌رود با خروج اجتمالی آمریکا از توافق هسته‌ای، این شرکت‌های اروپایی و چندملیتی با زیان چشمگیری مواجه شوند.
هنوز معلوم نیست که دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری آمریکا ۱۲ مه، توافق هسته‌ای ایران را تمدید کند یا نه، اما دیدگاه‌ها و انتقادات وی از این توافق، همچنین انتصاب‌های اخیر در رده‌های ارشد کاخ سفید گمانه‌زنی‌ها از خروج آمریکا از برجام را افزایش داده‌است.
اخیراً ترامپ، رکس تیلرسون، وزیر خارجه خود را به‌خاطر «اختلاف نظر دربارهٔ ایران و برخی سیاست‌های خارجی دیگر» برکنار کرده و مایک پومپئو رئیس سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا، سی‌آی‌ای، را که به شدت منتقد برجام است،جایگزین وی کرده‌است.
ترامپ همچنین جان بولتون از سیاستمداران محافظه‌کار با دیدگاه‌های سخت در قبال ایران را به سمت مشاور امنیت ملی کاخ سفید منصوب کرده است.
گاردین می‌نویسد که خروج آمریکا از برجام می‌تواند به بازگشت تحریم‌های سخت علیه ایران و زیان شرکت‌های چندملیتی معامله‌کننده با جمهوری اسلامی منجر شود، چرا که این شرکت‌ها حمایت بانک‌های جهانی از تجارت با ایران را از دست خواهند داد. این موضوع می‌تواند به اختلافات اروپا و آمریکا دامن بزند.
بر اساس این گزارش، هفته جاری وزیران خارجه اتحادیه اروپا تشکیل جلسه داده و در تلاش هستند آمریکا را مجاب کنند تا در برجام باقی بماند، اما بجای خروج از توافق هسته‌ای، تحریم‌های دیگری علیه ایران وضع شود که بتواند برنامه موشکی ایران را هدف قرار دهد.
فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، نیز دوشنبه در یک نشست خبری گفت که اروپا در نظر دارد یک چتر حمایتی در مقابل تحریم‌های آمریکا برای شرکت‌های خود ایجاد کند تا منافع این شرکت‌ها حفظ شود.
بوریس جانسون، وزیر خارجه بریتانیا، نیز چهارشنبه اعلام کرد که اروپا ممکن است که حتی با خروج آمریکا از برجام، این توافق را زنده نگه دارد، اگرچه برجام ارزش خود را به مقدار زیادی از دست خواهد داد و روند کار مشکل‌تر خواهد شد.
سیمون گس، از مقامات کلیدی سابق وزارت خارجه بریتانیا که مسئول مذاکرات و توافق هسته‌ای در سال ۲۰۱۵ بود، نیز از ایده حفظ برجام در غیاب آمریکا حمایت کرده‌است.
گاردین می‌نویسد که وی طی نامه‌ای به رهبران اروپا نوشته است که اروپا باید در مقابل تحریم‌های احتمالی آمریکا علیه شرکت‌های معامله‌کننده با ایران پاسخ شدیدی داده و خطوط اعتباری غیر دلاری و تضمین‌های لازم برای ادامه کار آنها را ارائه دهد.
آخرین آمارهای سازمان توسعه تجارت ایران نشان می‌دهد که اروپا طی ۱۰ ماه سال گذشته خورشیدی حدود ۸٫۸ میلیارد دلار کالا به ایران صادر کرده‌است که نسبت به دور مشابه سال گذشته افزایشی ۳۴ درصدی نشان می‌دهد.
پس از برجام، تجارت ایران و اروپا به مقدار چشمگیری افزایش یافته است. برای نمونه در کل ۱۲ ماه سال ۹۴ واردات ایران از اروپا کمی بالاتر از ۶ میلیارد دلار بود و در سال ۹۵ به حدود ۸ میلیارد دلار رسید. این در حالی است که واردات از اروپا تنها در ۱۰ ماه سال گذشته بیشتر از کل واردات ۹۵ بوده‌است.
با استفاده از گاردین، سازمان توسعه تجارت، رادیو فردا. / د.خ / پ.پ
