همایون زارعان، پناهندهٔ سیاسی مخالف جمهوری اسلامی ایران که اکنون مقیم افغانستان است، می‌گوید با تسلط طالبان بر این کشور وضعیت او نیز مخاطره‌آمیز شده است.
آقای زارعان می‌گوید طی هشت سال حضور در افغانستان تاکنون کاری از سوی نهادهای حمایت از پناهندگان برای انتقال او به یک کشور امن صورت نگرفته است. این پناهندهٔ سیاسی سه بار در ایران و یک بار هم در افغانستان زندانی شده است.
همایون زارعان که اکنون ۳۶ساله است و زندگی‌اش به نوازندگی سه‌تار می‌گذرد، پس از فرار از ایران، پنج سال در هرات و سه سال در کابل زندگی کرده است. او قصد داشت از طریق افغانستان به کشور دیگری سفر کند، اما موفق به این کار نشد.
در پی سقوط کابل و تسلط طالبان بر افغانستان، اکنون این مخالف حکومت ایران نیز نگران جان و وضعیت خود شده است.
- «خطرات در افغانستان است و ما هم بیرون نمی‌رویم، چون احتمال خطر و رویارویی با طالبان هست. چون تصمیم گیری در مورد پناهندگان سیاسی نشده و عملاً هیچ حکومتی در افغانستان نیست و وزارت خارجه‌ای در میان نیست.»
همایون زارعان در دانشگاه‌های اصفهان و تهران دوتار آموزش می‌داده، اما مخالفت با سیاست‌های حکومت ایران پای او را سه بار به زندان‌های اصفهان، اوین و کرج کشاند و بیش از یک سال را در این زندان‌ها سپری کرد.
او حکومت ایران را به استبداد علیه شهروندان و خفقان صدای مخالفانش متهم می‌کند و دلیل کوچ به افغانستان را نجات جانش عنوان می‌کند.
- «حکومت دینی از نوع حکومت ایران که فعلاً حاکم است، طبیعتاً یک نوع دیکتاتوری است و خواسته‌ها و عقیده و افکار خودشان را به مردم تحمیل می‌کنند و مردم هیچ اجازهٔ انتخابی در مورد باور و اعتقادات خودشان و آزاد گذاشتن افکار خودشان ندارند و من در این مورد مخالفت حکومت ایران هستم.»
گروه طالبان با ایران در ارتباط است و بارها هیئت‌های سیاسی این گروه به این کشور سفر کرده‌اند. همچنین، اتهاماتی مبنی بر حمایت ایران از طالبان نیز مطرح است، اما مقامات جمهوری اسلامی این اتهامات را رد می‌کند.
به‌روایت همایون زارعان، هشت سال پیش در بدو ورود به شهر هرات از سوی نیروهای امنیت ملی افغان به ظن جاسوسی برای ایران بازداشت شد، اما پس از تحقیقات از بند رها شد.
همایون زارعان در افغانستان به فعالیت‌های فرهنگی و نوازندگی و آوازخوانی مشغول بوده، اما به‌گفتهٔ او، با تسلط طالبان دیگر جا برای فعالیت‌های این‌چنینی نمی‌ماند. این در حالی است که گروه طالبان موسیقی را در شریعت اسلامی «حرام» می‌دانند.
زارعان تنها زندگی می‌کند و هیچ‌یک از اعضای خانواده‌اش در افغانستان نیستند و سه سال می‌شود که از طریق کمیسیاری پناهندگان سازمان ملل متحد در کابل حقوق دریافت می‌کند. او ماهانه تا دویست دلار از این کمسیاری امتیاز دریافت کرده، اما با بالا گرفتن جنگ و سقوط افغانستان به دست طالبان، حالا دیگر از این مستمری هم خبری نیست.
او از سازمان ملل متحد می‌خواهد که وی را به یک کشور امن منتقل کند تا مورد تهدید و خطر از سوی جمهوری اسلامی قرار نگیرد.
- «خوب ما با مشکلات بسیار جدی‌تری هم روبه‌رو خواهیم شد، چرا که مخصوصاً ما سیاسی هستیم و من هنرمند هستم و این‌ها [طالبان] با هر نوع موسیقی و کار هنری که با صدا و موسیقی در ارتباط باشد، مخالفت‌شان را حتماً اعلام خواهند کرد.»
افغانستان کشوری است که قانون پناهندگی ندارد. عبدالباسط انصاری، سخنگوی پیشین وزارت مهاجرین و عودت کنندگان، به رادیو آزادی گفته بود که به‌دلیل عدم تصویب قانون پناهندگی، این وزارت کاری برای پناهندگان سیاسی نمی‌تواند انجام بدهد.
در حال حاضر آمار مشخصی از شمار پناهندگان سیاسی در افغانستان وجود ندارد.
در این مورد از گروه طالبان خواستیم تا دیدگاه خود را دربارهٔ سرنوشت پناهندگان سیاسی درافغانستان توضیح بدهند، اما تلاش‌مان بی‌نتیجه ماند و به ما پاسخ ندادند.
همایون زارعان دو سال پیش به‌دلیل وضعیت نامناسب در افغانستان دست بهاعتصاب غذا زده بود، اما حالا می‌گوید که آن اعتصاب هیچ دردی از او را دوا نکرد.
این پناهندهٔ سیاسی در حال حاضر در جایی در حاشیهٔ شهر کابل زندگی می‌کند و از ترس طالبان می‌خواهد که محل اقامتش افشا نشود. خروج از افغانستان حالا برای او به یک رؤیای دست‌نیافتنی مبدل شده است.
