مقامهای دولت حسن روحانی روز چهارشنبه ۱۸ تیر به مخالفان «برنامه ۲۵ ساله همکاریهای جامع ایران و چین» تاخته و ضمن دفاع از این سند همکاری، گفتند که «دشمنان» تمامی تلاش خود را برای شکست این همکاری به کار بستهاند.
دولت حسن روحانی هفته اعلام کرد که پیشنویس «برنامه ۲۵ ساله همکاریهای جامع ایران و چین» را تصویب شده، ولی هنوز جزئیاتی از آن را منتشر نکرده است.
در روزهای اخیر تصویب پیشنویس این توافق باعث حساسیت افکار عمومی در ایران شده است و برخی از چهرههای سیاسی از جمله محمود احمدینژاد، رئیسجمهوری سابق، و شاهزاده رضا پهلوی به آن اعتراض کردهاند.
عباس موسوی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، روز چهاشنبه در واکنش به این انتقادات گفت که «روابط راهبردی» ایران و چین «واجد دشمنانی» است که تمامی تلاش خود را برای شکست به کشاندن مذاکرات بین تهران و پکن بر سر این توافق و همچنین «عدم موفقیت» آن به کار خواهند گرفت.
او در ادامه واکنش سخنگوی وزارت خارجه آمریکا به این توافق را «خصمانه و عصبی» خوانده است.
آقای موسوی میگوید: آنچه که در خصوص مفاد این توافق به ویژه درباره «اجاره جزایر ایرانی در خلیج فارس، انحصار فروش نفت با قیمتهای پایین، استقرار نیروهای مسلح و غیره» مطرح شده است، «مضحک» و «حتی ارزش تکذیب کردن هم ندارد».
اشاره او به گزارش نشریه انگلیسی «پترولیوم اکونومیست» است که نوشته است: در این قرارداد در قبال سرمایهگذاری ۴۰۰ میلیارد دلاری چینیها در صنعت نفت ایران، امتیاز بهرهبرداری انحصاری از سه میدان نفت و گاز ایران به چین واگذار میشود.
این نشریه همچنین ادعا کرده که حق بهرهبرداری ۲۵ ساله از آبهای خلیج فارس برای ماهیگیری و صید مروارید و استقرار نیروهای چینی در بنادر ایرانی خلیج فارس و جزیره کیش، از دیگر بندهای این قرارداد است.
سخنگوی وزارت خارجه ایران ابراز امیدواری کرد این سند در آینده نزدیک نهایی شود و گفته که تا قبل از «نهایی شدن مذاکرات، هیچ متنی اعتبار ندارد».
محمود واعظی، رئیس دفتر رئیسجمهوری ایران، هم گفته است: «خطی که وجود دارد، خطی است که اول رسانه های خارج با عنوان اینکه تخریب روابط ایران و چین را شروع کنند این کار را انجام دادند. متاسفانه در داخل کشور هم برخی از افراد که دنبال فرصت هستند نام خود را مطرح کنند و یا اظهار نظری بکنند و متوسل به مسائل مختلف میشوند، این موضوع را مطرح کردند».
انتقاد مقامهای دولت حسن روحانی از رسانههای خارج از کشور یا دشمن معرفی کردن مخالفان در حالی است که در داخل ایران نیز اصولگرایان از لزوم ارائه این قرارداد به مجلس و تصویب آن توسط نمایندگان سخن گفتهاند.
با «چین میتوانیم جلوی قلدرها بایستیم»
عباس موسوی پیشتر در توئیتی ضمن حمایت مجدد از برنامه ۲۵ ساله همکاری با چین گفته بود: تهران و پکن میتوانند روابطی «مکمل و مستقل از قدرتهای سنتی و سلطهگر غربی» داشته و در برابر «قلدرها ایستادگی» کنند.
هفته گذشته پس از تصویب پیشنویس برنامه ۲۵ ساله همکاریهای ایران و چین، محمود احمدینژاد بدون نام بردن از این سند، نسبت به قراردادی که مخفیانه با طرفهای خارجی منعقد شود و «برخلاف منافع کشور و ملت باشد» هشدار داد.
آقای احمدینژاد گفته بود: «شنیدهام که در حال مذاکره هستند و میخواهند یک قرارداد جدید ۲۵ ساله با یک کشور خارجی منعقد کنند و هیچکس هم خبر ندارد».
شاهزاده رضا پهلوی نیز این سند همکاری را «محکوم» کرده و «بیاعتبار» دانسته و خواستار انتشار علنی متن آن و تایید و تصویب «نمایندگان واقعی ملت که از روشی کاملا دمکراتیک انتخاب شده باشند» شده است.
او تاکید کرده که عقد «هرگونه قراردادی از موضع ضعف -که متأسفانه اکنون در بدترین شرایط آن قرار داریم- تحمیلی است که از طرف بیگانه و حاکمان بر شما روا داشته شده است».