پارلمان اروپا در نشست روز چهارشنبه ۲۴ خرداد خود یک پروژه اروپایی برای قانونمند کردن استفاده از هوش مصنوعی را تصویب کرد که بر پایه آن مذکرات با کشورهای عضو اتحادیه آغاز می‌شود تا خطرات استفاده از این پدیده کاهش یابد.
پارلمان اروپا در همین زمینه خواستار ممنوعیت‌های تازه برای استفاده از سیستم‌های خودکار تشخیص چهره در مکان‌های عمومی شده است.
پدیده هوش مصنوعی که با سرعتی شگفت‌آور در حال گسترش است، ضمن برخورداری از پیچیدگی‌ها فنی بسیار، همان‌قدر که نگران‌کننده به‌نظر می‌رسد، جذاب نیز هست.
هوش مصنوعی همچنان که می‌تواند با یک «جهش در تشخیص پیشاپیش»، سلامت جسمی بسیاری از انسان‌ها را تضمین کند، ممکن است عاملی شود که رژیم‌های خودکامه با سوء‌استفاده از آن بتوانند به‌صورت گسترده شهروندان را زیرنظر بگیرند.
بسیاری از مردم دنیا به‌واسطه هوش مصنوعی توانسته‌اند که توانایی‌های خود در زمینه تولید محتوا را به‌نمایش بگذراند، چراکه این فناوری قادر است درخواست‌های آن‌ها را فورا عملی کند.
اما از سوی دیگر استفاده از برخی اپلیکیشن‌ها برای انتشار تصاویر ساختگی در شبکه‌های اجتماعی که حتی از تصاویر حقیقی نیز واقعی‌تر به‌نظر می‌رسد، هشداری در راستای دستکاری افکار انسانی و نیز خطری برای دموکراسی شمرده می‌شود.
به‌تازگی شماری از دانشمندان اعلام کردند تا زمانی که قوانین مناسبی وضع نشده است «گسترش سیستم‌های قدرتمند در زمینه هوش مصنوعی» باید متوقف شود.
براندو بنیفی، یک عضو پارلمان اروپا، روز سه‌شنبه در جریان یک مناظره گفت: «ما نیازمند قانون هستیم. همه دنیا به ما چشم دوخته‌است».
اتحادیه اروپا می‌کوشد نخستین نهاد در سراسر جهان باشد که یک چارچوب قانونی جامع برای محدود کردن «پیشروی فراتر از حد هوش مصنوعی» ایجاد می‌کند، اما این اتحادیه مشتمل بر ۲۷ کشور، در عین حال نمی‌خواهد که مانع نوآوری‌ها در این زمینه شود.
بروکسل، دو سال قبل، پیش‌نویس مقرراتی را در این زمینه تنظیم کرد که بررسی آن به‌درازا انجامید. در ماه‌های اخیر نیز مناقشاتی در مورد خطرات هوش مصنوعی که قادر به تولید متن یا تصویر است، پدید آمد که بررسی این پیش‌نویس را به عقب انداخت.
در پی اعلام نظر مثبت اعضای پارلمان در جریان رای‌گیری روز چهارشنبه در شهر استراسبورگ فرانسه، از عصر امروز مذاکرات با کشورهای عضو اتحادیه سرگرفته می‌شود تا قوانین مربوط به هوش مصنوعی، درصورت امکان تا پایان سال میلادی ۲۰۲۳ نهایی شود.
تیری برتون، کمیسر اتحادیه اروپا که متن پیش‌نویس را همراه با همکارش مارگرت وستاگر، ارائه کرده است، اصرار دارد که روند «نهایی کردن قانون» در پارلمان، حداکثر تا چند ماه آینده پایان یابد.
با این حال حتی درصورت تصویب این قانون، اجرای آن در بهترین حالت ممکن تا پیش از آغاز سال ۲۰۲۶ ممکن نخواهد بود. اما به گفته برتون و وستاگر، آن‌ها می‌کوشند شرکت‌ها را مجاب کنند که در نخستین فرصت ممکن به‌صورت داوطلبانه قوانین مصوب را اعمال کنند.
آن‌چه که پارلمان اروپا در خطوط اصلی مواجهه با هوش مصنوعی در نظر دارد، مطابق با رویکرد کمیسیون اروپا است. متن مورد بحث، بر اساس مقررات کنونی که در مورد مولفه‌های امنیتی محصولات اعمال می‌شود، تنظیم شده و بر پایه آن، انجام نخستین کنترل‌ها روی شرکت‌های تولیدکننده الزام‌آور می‌شود.
در بطن سازوکار مورد نظر پارلمان اروپا، فهرستی از قوانین گنجانده شده است که فقط بر برنامه‌هایی از هوش مصنوعی که «ریسک بالا» دارند، اعمال می‌شود.
از جمله این برنامه‌ها، مواردی است که در «زیرساخت‌های حیاتی، آموزشی، منابع تامین نیروی انسانی، مجاری اعمال قانون و نیز در مورد مدیریت برنامه‌های مهاجرتی» به‌کار گرفته می‌شود.
همچنین تعهدات قانونی نیز در این راستا پیش‌بینی شده که بر انجام مواردی مانند «کنترل انسانی روی ابزار ماشینی، فراهم آوردن اسناد فنی» و یا حتی ایجاد یک سیستم «مدیریت ریسک» استوار است و بر پایه آن مقامات همه کشورهای عضو اتحادیه اروپا، ملزم می‌شوند که بر رعایت موارد برشمرده نظارت کنند.
کمیسیون اروپا پیشتر در آوریل ۲۰۲۱ چارچوبی را برای سیستم‌های هوش مصنوعی پیشنهاد داد که آن‌ها را ملزم می‌کند «به کاربر اطلاع دهند که با یک ماشین در تماس است». همچنین «ساختگی بودن تصاویر تولیدشده» نیز در این چارچوب باید برای بیننده مشخص باشد.
در سوی دیگر، ممنوعیت‌هایی که مورد نظر پارلمان اروپا است، نادر بوده و فقط در مورد برنامه‌هایی مغایر با ارزش‌های اروپایی از جمله «سیستم‌های رتبه‌بندی شهروندان و نظارت گسترده بر آن‌ها» که در چین استفاده می‌شود، اعمال خواهد شود.
استفاده از سیستم‌های خودکار تشخیص چهره در اماکن عمومی نیز در همین راستا قرار می‌گیرد.
