معاون برنامهریزی و امور اقتصادی وزیر جهاد کشاورزی از ناترازی ۱۱ میلیارد دلاری در تجارت محصولات کشاورزی ایران خبر داده و گفته است ۸۰ درصد نهاده دامی مورد استفاده در کشور وابسته به واردات است.
اکبر فتحی روز یکشنبه ۲۰ آبان به خبرگزاری ایلنا گفت در سالهای اخیر با توجه به افزایش نیاز کشور به گوشت، واردات از محصولات کشاورزی به محصولات دامی نیز کشیده است.
آمارهای گمرکی ایران نشان میدهد پارسال ۱۷.۴ میلیارد دلار واردات محصولات کشاورزی و ۶.۲ میلیارد دلار صادرات محصولات کشاورزی کشور بوده است.
بخش اعظم واردات محصولات کشاورزی ایران مربوط به سویا، ذرت، جو و دیگر نهادههای دامی است.
آمارهای سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد، فائو، نشان میدهد وضعیت کشاورزی در ایران به علل مختلف، از جمله خشکسالیها، بدتر شده و سهم اشتغال حوزه کشاورزی از کل مشاغل کشور از ۲۲.۷ درصد در سال ۲۰۰۰ میلادی به حدود ۱۶ درصد در سالهای اخیر رسیده است.
از طرفی سرانه مساحت زمینهای زراعی در ایران از دوهزار و ۵۰۰ متر مربع در سال ۲۰۰۰ به حدود دوهزار متر مربع کاهش یافته است.
اختصاص ارز ترجیحی توسط دولت برای واردات اقلام کشاورزی در راستای کنترل قیمتها نیز باعث شده است تا کشاورزان داخلی در برخی اقلام نتوانند با محصولات وارداتی رقابت کنند؛ به عبارتی محصولات کشاورزی خارجی، بازار را از دست کشاورزان داخلی گرفته است.
در نقطه مقابل، صادرات محصولات کشاورزی ایران نیز عمدتا مواد خام، مانند میوه، ترهبار و سبزیجات است که هم ارزش چندانی ندارند و هم طی سالهای گذشته استفاده از سموم غیر استاندارد بارها باعث برگشت محصولات کشاورزی صادراتی کشور از جمله سیبزمینی، کیوی، فلفل دلمهای و غیره از کشورهای آسیای مرکزی، روسیه، هند، عراق و دیگر بازارهای خارجی شده است.
اکبر فتحی، معاون برنامهریزی و امور اقتصادی وزیر جهاد کشاورزی نیز به موضوع خامفروشی اشاره کرده و گفته است هر چند که محصولات کشاورزی صادراتی وزن زیادی دارند اما ارزش زیادی عاید کشور نمیکنند زیرا صادرات محصولات کشاورزی از ایران در قالب خامفروشی صورت میگیرد.
صادرات تنها کمی بیش از ۶ میلیارد دلار محصولات کشاورزی ایران در سال گذشته در حالی است که برای نمونه ترکیه پارسال بیش از ۳۵ میلیارد دلار صادرات محصولات کشاورزی داشت و تنها ۱۰ درصد آن میوه تازه و سبزیجات خام بود.
حدود ۲۰ سال پیش صادرات محصولات کشاورزی ترکیه کمتر از ۴ میلیارد دلار بود، ۱۰ سال پیش به ۱۶ میلیارد دلار رسید و پارسال به بالای ۳۵ میلیارد دلار اوج گرفت.