دادستان نظامی تهران جمعه شب، ۱۹ دیماه، اعلام کرد که در پرونده سرنگونی هواپیمای اوکراینی توسط سپاه سپاه پاسداران، «ده نفر مقصر شناخته شده» که در بین آنها «فرماندهان عالی نظامی» نیز حضور دارند.
غلامعلی ترکی که در برنامه تلویزیونی «بدون تعارف» سخن میگفت، به نام این فرماندهان اشاره نکرد، ولی گفت این فرماندهان باید «نظارت و هدایت و حتی مراقبت» میکردند و به علت قصور به دادگاه معرفی شدهاند.
او در عین حال بار دیگر گفت که «زنجیرهای از خطاهای انسانی» در این موضوع نقش داشته و منجر به شلیک اشتباه شده است.
این ادعاها در حالی مطرح میشود که بسیاری از ناظران، به فرضیه «اشتباهی» بودن شلیک، با دیده شک مینگرند. وزیر خارجه کانادا هم پیشتر گفته است که باور ندارد دلیل شلیک موشک خطای انسانی باشد.
ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین، نیز روز ۱۹ دیماه گفت که مسلماً ایران نمیتوانست متوجه نباشد هواپیمای غیرنظامی در حال پرواز است و باید درباره این پرونده حقیقت روشن شود و مسئولان آن مجازات شوند.
به گفته دادستان نظامی تهران، پرونده سرنگونی هواپیما «بهزودی برای رسیدگی به دادگاه نظامی ارسال خواهد شد».
آقای ترکی به زمان احتمالی برگزاری دادگاه و علنی یا غیرعلنی بودن آن اشارهای نکرده است.
مسئولان قضایی ایران پیش از این اعلام کردهاند که در این پرونده فقط یک نفر در بازداشت به سر میبرد و بقیه متهمان آزاد هستند.
دادستان نظامی تهران در عین حال گفته است که بستن آسمان ایران در شب واقعه «الزامی نبوده» و «مسئولان برای بستن آسمان ایران تکلیفی نداشتند».
در یک سال گذشته، خانواده قربانیان هواپیما بارها این سوال را مطرح کردهاند که چرا با وجود شرایط جنگی، حمله موشکی با پایگاه آمریکا در عراق و احتمال واکنش نظامی آمریکا به این موضوع، آسمان کشور در آن بسته نشده بود.
پنهانکاری جمهوری اسلامی، تناقضهای پرشمار و ادعاهای متعدد و کذب مقامات مختلف در حکومت ایران، از جمله فرماندهان سپاه، مقامات دولتی و قوه قضاییه باعث شده که بسیاری در صحت این ادعا تردید جدی داشته باشند.
در میان کشتهشدهها دهها شهروند خارجی از کانادا، افغانستان، بریتانیا و اوکراین نیز هستند و ایران تاکنون گزارش جامعی از علت هدف قرار گرفتن این پرواز به کشورهای یادشده ارائه نکرده است.
مقامهای دولت اوکراین که مهمترین کشور خارجی پیگیر این پرونده است نیز پیش از این به رادیوفردا گفتهاند که منتظر معرفی و مجازات «مسئولان» واقعی شلیک به این هواپیما و اعلام «دلایل واقعی» این حادثه از سوی حکومت جمهوری اسلامی هستند.
سپاه پاسداران بامداد ۱۸ دی سال گذشته یک فروند هواپیمای مسافربری اوکراینی به شماره پرواز پیاس ۷۵۲ را که در حال اوج گرفتن از فرودگاه امام تهران بود، با شلیک دستکم دو فروند موشک سرنگون کرد که تمام ۱۷۶ سرنشین آن جان باختند.
مقامهای سپاه پاسداران که پیش از این بر «خطای انسانی» به عنوان علت این شلیک تاکید داشتند، در بیانیهای که ۱۸ دی امسال صادر کردند علت این امر را «ماجراجویی آمریکا» خوانده و وعده دادند که «انتقام سخت» خواهند گرفت.
تاکنون هیچ یک از مقامهای ارشد سپاه پاسداران به خاطر این پرونده که از سوی خانواده قربانیان هواپیما «جنایت» نام گرفته، برکنار نشده است.