فروش غیرقانونی غلات و محصولات کشاورزی از مناطق اشغالشدهٔ اوکراین توسط روسیه موضوع جدیدی نیست اما اسناد هکشده که بهتازگی به دست خبرنگاران تحقیقاتی رسیده است، ایران و حتی کشورهایی چون اسپانیا را جزو مشتریان این اموال غارتشده معرفی میکند.
همچنین از این اسناد برمیآید شرکتی که مسئول تجارت غیرقانونی با ایران است زیر نظر افراد نزدیک به ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، فعالیت میکند.
در تابستان ۲۰۲۱، شش ماه مانده به آغاز تهاجم گستردهٔ نظامی روسیه، کشاورزان استان خِرسون در اوکراین از برداشت بیش از سه میلیون تن غلات خبر دادند که در این منطقه یک رکورد تاریخی بود.
در پی اشغال این استان توسط نظامیان روس، مقاماتی که از سوی روسیه گمارده شده بودند به شرکتهای اوکراینی که پیش از جنگ در این منطقه فعال بودند اعلام کردند که اموال این شرکتها از این پس «مصادرهشده» به حساب میآید.
در آخرین روز سال ۲۰۲۲، دولت روسیه قوانین ویژهای برای مناطق اشغالی اوکراین تصویب کرد که شامل حذف تعرفههای صادراتی میشد.
پژوهش خبرنگاران تحقیقی نشان میدهد که شرکتهای روسی، با استفاده از این قوانین، حدود ۳۴ هزار تن غلات به ارزش تقریبی شش میلیون یورو را از استان خرسون اوکراین به صورت غیرقانونی صادر کردهاند. این مقدار تنها بخش کوچکی از غلاتی است که روسیه بهطور غیرقانونی از مناطق اشغالی اوکراین صادر کرده است.
تحقیقات یادشده را خبرنگاران تحقیقاتی بخش اوکراینی رادیو آزادی/رادیو اروپای آزاد، نشریهٔ روسی «ورستکا» و مرکز تحقیقاتی بلاروس مرتبط با پروژهٔ بینالمللی گزارش جرایم سازمانیافته و فساد مالی انجام دادهاند و در آن به مدارکی که به کمک گروه هکرهای کیبورگ بهدست آمده نیز استناد شده است.
اسناد هکشده نشان میدهد که شرکتهای روسی سیمترانس گروپ، فرگات و پالادا در این صادرات غیرقانونی نقش داشتهاند. سیمترانس گروپ به بزرگترین صادرکننده گندم به جمهوری آذربایجان تبدیل شده است؛ فرگات، ذرت خرسون را به سوریه و ترکیه میفروشد و پالادا در پاییز گذشته با نقض تحریمهای اتحادیهٔ اروپا ۴۵۰۰ تن نخود به اسپانیا فروخته است.
اکثر مدارک هکشده به شرکت روسی پالادا اختصاص یافته که یکی از آنها قرارداد فروش بیش از ۸۰ هزار تن جو به ایران است. اسناد هکشده تحویل دستکم نیمی از این حجم را در بندر «امام خمینی» تأیید میکند.
از این مدارک برمیآید که شرکت پالادا یک ماه قبل از شروع جنگ تأسیس شده و با وجود مشکلات اقتصادی روسیه، در سال اول فعالیت خود ۱۳ میلیون یورو و در سال گذشته ۸٫۵ میلیون یورو سود خالص داشته است. مدیر این شرکت، سرگئی کوزنتسوف، در واقع نماینده کرشمیر فیلیپویچ اهل کرواسی است.
فیلیپویچ متهم است که بخشی از داراییهای ولادیمیر پوتین را در بالکان و قبرس پنهان کرده و پس از شروع جنگ آنها را به منطقه آزاد تجاری کالینیگراد روسیه منتقل کرده است.
او همچنین بر ساخت قصری در گلنجیک روسیه نظارت داشته که گفته میشود متعلق به پوتین است و ارزش آن بیش از یک میلیارد یورو تخمین زده میشود.