بانک مرکزی ایران نرخ رشد اقتصادی در سال گذشته، ۱۳۹۶، را ۳.۷ درصد اعلام کرد. در همین حال وزیر اقتصاد نیز با اشاره به آمارهایی چون رشد اقتصادی، دلیل برهم خوردن نظم بازار در کشور را «جو روانی و حرکت سرمایهها به سمت کالاهای جایگزین» دانست.
به گزارش خبرگزاری فارس، بانک مرکزی اعلام کرد کهتولید ناخالص داخلـی ایران بـه قیمـت پایـه و بـه قیمـتهای ثابت سال ۹۰ از ۶۶۹ هزار و ۱۱۰ میلیارد تومان در سال ۹۵ به ۶۹۴ هزار و ۸۰ میلیارد تومان در سال ۹۶ افزایش یافته است.
بانک مرکزی دلیل افزایش رشد اقتصادی را افـزایش ارزش افزوده فعالیـتهـایی چون حمـل و نقـل، انبارداری و ارتباطات، صنعت، بازرگانی و رستورانداری و هتل اعلام کرد.
بر اساس این گزارش، ارزش افزوده بخش صنعت ۵.۱ درصد، بخش کشاورزی ۳.۲ درصد و بخش خدمات ۴.۴ درصد افزایش یافته است.
در همین حال افزایش ارزش افزوده گروه نفت در این سال ۰.۹ درصد اعلام شده است.
بر اساس این گزارش، در عین حال در پاییز و زمستان این سال به علت كاهش صادرات نفت خام، صادرات ميعانات گازی و فرآوردههای پالايشگاهی، این بخش با كاهش رشد ارزش افزوده مواجه بوده است.
در حالی که بانک مرکزی از نقش رشد ارزش افزوده بخش هایی چون صنعت و خدمات در افزایش رشد اقتصادی سخن گفته، برخی گزارش های دیگر از جمله گزارش اوپک حکایت از آن دارد که سهم نفت در رشد تولید ناخالص داخلی ایران بسیار چشمگیر بوده است.
سازمان کشورهای صادرکننده نفت، اوپک، روز جمعه، ۱۸ خردادماه، اعلام کرد که تولید ناخالص داخلی ایران در سال میلادی گذشته ۴۴۷ میلیارد دلار بوده است. این رقم در سال قبل آن ۴۱۹ میلیارد دلار بود.
بر اساس این گزارش، کل صادرات نفتی و غیرنفتی ایران در سال ۲۰۱۷ میلادی با رشدی ۱۸ درصدی به نزدیک ۱۱۱ میلیارد دلار رسیده است که حدود نیمی از آن مربوط به درآمدهای نفتی بوده و این درآمدها بیش از ۲۸ درصد رشد داشته است.
در سالهای گذشته برخی از نمایندگان مجلس ایران از جمله غلامرضا مصباحی مقدم از نحوه محاسبه رشد اقتصادی توسط دولت انتقاد و در آمارهای اعلام شده درباره افزایش این نرخ ابراز تردید کرده اند.
در همین حال از دید برخی تحلیلگران اثرات خروج آمریکا از برجام بر رشد اقتصادی و دیگر شاخص های اقتصادی ایران منفی خواهد بود.
از جمله آژانس بینالمللی انرژی پیشبینی کرده که تولید نفت ایران و ونزوئلا تحت تحریمهای آمریکا و وضعیت بد اقتصادی در سال آینده میتواند تا ۳۰ درصد کاهش یابد.
خروج آمریکا از برجام از هماکنون بر وضعیت بازارهای ارز، خودرو، لوازم خانگی و دیگر بخشهای اقتصاد ایران تاثیر گذاشته است.
با این حال حسن روحانی، رئیس جمهور، روز پنجشنبه با اشاره به آمار رشد اقتصادی بحران ارز در ایران را ناشی از «جنگ روانی» رسانههای خارج از کشور یا «رسانههای بینام و نشان» دانست.
مسعود کرباسیان، وزیر اقتصاد، نیز روز جمعه موضع رئیس جمهور را در پیش گرفته و در یادداشتی در اینستاگرام خود با اشاره به آمارهای کلان اقتصادی از سخنان سابقش مبنی بر این که «حال اقتصاد خوب است» دفاع کرد.
وی همچنین دلیل برهم خوردن نظم بازارها را «جو روانی و حرکت سرمایهها به سمت کالاهای جایگزین» از جمله سکه، خودرو و مسکن دانست.
آقای کرباسیان راهکار مواجهه با این مشکل را «توجه به واقعیتهای اقتصاد کلان کشور» دانست و نوشت: «بر همین اساس هم دولت در تلاش است که با مهار روند رشد نقدینگی، سرمایهها را به سمت بازارهای مولد هدایت کند که نمونه آن رشد شاخص بازار سرمایه طی دو روز اخیر است.»
از آغاز این هفته قیمت ارز بار دیگر افزایش یافته و قیمت دلار از ۷۵۰۰ تومان نیز عبور کرد.
نوسان در بازار ارز همچنین باعث افزایش قیمت طلا و سکه، لوازم الکترونیکی و خانگی شده و قیمت برخی از خودروها طی ده روز گذشته از دو تا ۴۰ میلیون تومان افزایش یافته است.
برخی از تحلیلگران احتمال میدهند که به دنبال خروج آمریکا از برجام و بازگشت تحریمهای این کشور علیه ایران در ماههای آینده، وضعیت اقتصادی کشور دچار شوک شده و اعتراضها در کشور فراگیر شود.
به نظر میرسد بر اساس همین پیشبینی باشد که امام جمعه مشهد نیز روز جمعه مردم را از «ایستادن مقابل نظام» به دلیل مشکلات اقتصادی برحذر داشت.
احمد علمالهدی، امام جمعه مشهد، گفت: «مردم نباید در مقابل پایین افتادن شکم و فشار اقتصادی مقاومت خود را از دست دهند، مقابل نظام بایستند و با نظام دست به گریبان شوند.»
رهبر جمهوری اسلامی روز دوشنبه، ۱۴ خرداد، نیز گفته بود که «دشمنان سه فشار اقتصادی، روانی و عملی» را بر جمهوری اسلامی وارد میکنند و با«فشار اقتصادی و تحریم میخواهند ملت ایران را به ستوه بیاورند».
وی همچنین ادعا کرده بود که «سوء استفاده» از اعتراضات مردمی و «ایجاد آشوب» در ایران «برنامه قطعی دشمنان» است.
قبل از رهبر جمهوری اسلامی نیز رئیس و سخنگوی قوه قضائیه ضمن هشدار درباره «سوءاستفاده» آمریکا و اسرائیل از تجمعهای اعتراضی صنفی و اقتصادی، تهدید کردهاند که نهادهای امنیتی با «هنجارشکنان» و اعتراضهایی که «امنیت کشور را به هم بریزد» برخورد خواهند کرد.
بر اساس گزارش خبرگزاریهای فارس و تسنیم، وبسایت بانک مرکزی، وبسایت انتخاب و رادیوفردا/ ا. م./ ف. دو.