یک روز پس از آن که معاون وزارت خزانهداری آمریکا گفت که سوئیفت، سامانه تبادلات بانکی بینالمللی، ارائه خدمات به بانک مرکزی و چندین مؤسسه مالی ایران را متوقف کرده است، بانک مرکزی ایران در اطلاعیهای گفت که تجارت خارجی بازرگانان ایرانی با قطع سوئیفت مختل نمیشود.
سوئیفت، به معنی جامعه جهانی ارتباطات مالی بین بانکی، یک شبکه مطمئن در زمینه ارسال پیام برای نقل و انتقال پول بین بانکهای جهان است. بدون خدمات این نهاد، معامله بانکهای ایرانی حتی با مشتریانی که حاضرند با وجود تحریمهای آمریکا با آن کشور معامله کنند دشوارتر خواهد شد.
سیگال مندلکر، معاون وزارت خزانهداری آمریکا، روز دوشنبه در یک نشست خبری خبر داد که سوئیفت اخیراً ارائه خدمات به بانک مرکزی و چندین مؤسسه مالی ایران را متوقف کرده است.
بانک مرکزی ایران روز سهشنبه، ۲۲ آبان، در واکنش به قطع خدمات سوئیفت شماری از بانکهای ایرانی در اطلاعیه خود این گونه اظهار نظر کرد که «این سامانه نقشی در نگهداری حسابها و تسویه ارزی ندارد و با قطع خدمات سوئیفت، خللی در مبادلات ارزی و تجارت خارجی پیشبینی نمیشود.»
به گزارش خبرگزاری مهر، بانک مرکزی در ادامه اطلاعیه خود نوشت: «با توجه به احتمال قطع ارائه این خدمات، سامانههای جایگزین پیامرسانی از مدتها پیش برای پوشش امکانات و خدمات سوئیفت پیشبینی، توسعه و عملیاتی شدهاند.»
در پایان این اطلاعیه نیز آمده است: «بنابراین با قطع ارائه خدمات سوئیفت به برخی بانکهای داخلی، خللی در انجام مبادلات ارزی و فرایند تجارت خارجی پیشبینی نمیگردد و فعالان اقتصادی میتوانند با اطمینان از خدمات تمام بانکهای دارای مجوز ارزی برای امور بازرگانی خود استفاده نمایند.»
بانک مرکزی توضیح بیشتری دربارهٔ چند و چون امکان استفاده از «سامانههای جایگزین پیامرسانی» و نحوه پذیرش چنین سامانههایی از سوی بانکهای جهانی نداد.
اطلاعیه بانک مرکزی در مورد «مختل نشدن» بازرگانی بینالمللی تجار ایرانی در حالی منتشر میشود که عزتالله یوسفیان ملا، عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس، روز دوشنبه گفت: «لیست بانکهای تحریمی برای اتصال به سوئیفت منتشر شده است و تمام بانکهایی که دارای مجوز برای فعالیت بینالمللی بودهاند، در این لیست سیاه قرار گرفتهاند.»
به گزارش خبرگزاری «خانه ملت» وی ادامه داد: «این که گفته میشود تعدادی از بانکهای ایرانی همچنان به سوئیفت متصل هستند به این معنا نیست که آمریکا برخی بانکها را از این تحریم مستنثی کردهاند؛ بلکه به نظر میرسد بانکهای کوچک که مجوز فعالیت بینالمللی را ندارند یا صندوق تعاونیها که تابلوی بانک زدهاند از این تحریمها مستنثی شدهاند.»
این نماینده مجلس در خصوص مجوز بانکی گفت: «بانکهایی در مجامع بینالمللی قابل قبول است که عدد و رقم، کد و سطح معاملات بینالمللی را داشته باشد. حتماً این ۱۲ بانک در سطح بینالمللی نبودهاند که در لیست سیاه قرار نگرفتهاند و آمریکا به بانکی رحم نکرده است.»
آقای یوسفیان ملا تأکید کرد: «به نظر میرسد این بانکها مشکل بینالمللی دارند و توان معاملات بینالمللی را ندارد که در لیست سیاه قرار نگرفتهاند، با این حال حتی اگر در سطح بینالمللی بتوانند فعالیت کنند، بانکهای دیگر از ترس مجازاتهای آمریکا تمایلی به همکاری با ایران نخواهند داشت.»
در جریان بازگشت تحریمهای سنگین ایالات متحده علیه ایران، برخی از بانکهای ایرانی تحت تحریمهای اولیه هستند که هیچ فرد، شرکت یا شهروند آمریکایی اجازه مبادلات تجاری با آنها را ندارد و برخی دیگر در فهرست تحریمهای ثانویه آمریکا نیز قرار دارند که به این ترتیب هیچ شخص یا شرکتی در دنیا نمیتواند با این بانکها مبادلات تجاری و مالی داشته باشد که در غیر این صورت مشمول جریمههای سنگین خواهد شد.
به نوشته خبرگزاری ایسنا، در حال حاضر حدود ۱۹ بانک ایرانی، فقط در فهرست تحریمهای اولیه آمریکا قرار دارند و به احتمال بسیار قوی دسترسیشان به سامانه سوئیفت قطع نخواهد شد.
بر اساس این گزارش، بانکهای سرمایه، سامان، کارآفرین ایران، کیش اینترنشنال، اقتصاد نوین، شهر، کشاورزی، خاورمیانه، مسکن، پاسارگاد، توسعه تعاون، کفالت، قرضالحسنه رسالت، ایرانزمین، همکاریهای منطقهای اسلامی، گردشگری، مهر ایران، حکمت ایرانیان و مؤسسه مالی توسعه بانکها و موسساتی هستند که بر اساس آخرین تغییرات فهرست تحریمهای آمریکا در لیست تحریمهای ثانویه این کشور قرار ندارند.