وزیر خارجه ایران از سخنرانی دونالد ترامپ در سازمان ملل، که در آن ایران حکومتی «یاغی» و توافق اتمی «بدترین توافق» توصیف شده، انتقاد کردهاست. مسئول ارشد سیاست خارجی اتحادیه اروپا در دیدار با معاون رئیسجمهوری آمریکا بر لزوم ادامه «برجام» تاکید کردهاست.
وزیر خارجه ایران که همراه رئیسجمهوری این کشور در گردهمایی سالیانه ملل متحد در نیویورک بهسر میبرد، ۲۸ شهریور ماه، در واکنش به سخنرانی رئیسجمهوری آمریکا، گفتههای او را «جاهلانه» توصیف کرد.
او در توئیتر خود برجام را «غیرقابل مذاکره» توصیف کرده و نیز گفته این سخنان «نادیده انگاشتن واقعیتهای ایران در سیاست داخلی و خارجی و مبارزه با تروریسم» و نشاندهنده «عمق بیاطلاعی و رفتار و گفتار عوامفریبانه» آقای ترامپ است.
ترامپ، رئیسجمهوری ایالات متحده، در بخشی از نخستین سخنرانی خود در گردهمایی ملل متحد در نیویورک، به ایران، توافق اتمی، علمکرد داخلی و خارجی این کشور پرداخت.
او در مورد توافق اتمی رئیسجمهوری پیشین کشورش، تهران و پنج قدرت جهانی گفته است «بدترین توافق» یک طرفهای است که آمریکا تاکنون امضاء کرده و «مایه شرمساری» ایالات متحده است.
دونالد ترامپ گفته: ما نمیتوانیم اجازه بدهیم که رژیم جنایتکار ایران به اقدامات بیثبات کنندهاش ادامه دهد در حالی که در حال دنبال کردن برنامه موشکی خطرناک خود است. ما نمیتوانیم به توافقی پایبند باشیم، اگر پوششی باشد برای برنامه نهایی (سلاح) هستهای.
وزیر خارجه ایران سخنرانی رئیسجمهوری آمریکا را «شعاری» توصیف کرده و افزوده است که «ارزش پاسخ ندارد».
او در توئیتر خود نیز نوشتهاست «همدردی دروغین با مردم ایران کسی را فریب نمیدهد».
همزمان با این سخنرانی، وزیر خارجه ایالات متحده نیز گفته اگر قرار است آمریکا همچنان به توافق اتمی میان ایران و شش قدرت جهانی پایبند بماند، باید در آن تغییراتی داده شود.
محمد جواد ظریف در توئیتر خود نوشتهاست «برجام قابل مذاکره نیست. یک توافق 'بهتر' تنها یک خیالبافی محض ست». این در حالیست که به گفته وزیر خارجه آمریکا بخشهایی از توافق اتمی که بر اساس آن برخی محدودیتهای ایران به مرور برچیده میشوند، مسئولیتها را بر گردن آیندگان میاندازد تا با مشکلات روبهرو شوند و این مایه نگرانی واشینگتن است.
دیدار موگرینی و پنس
روز سهشنبه روز خبرسازی برای ایران و توافق اتمی میان این کشور و شش قدرت جهانی بود. در حالیکه آینده این توافق، با انتقادهای موکد ترامپ و مقامهای دولت او، با پرسشها و تردیدهایی روبهرو شده، اما شماری از مقامهای ارشد اروپا از آن حمایت کردهاند.
علاوه بر رئیسجمهوری فرانسه که در جریان سخنرانی خود در گردهمایی ملل متحد از برجام دفاع کرد، فدریکا موگرینی، مسئول ارشد سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز در دیدار با معاون آقای ترامپ بر لزوم ادامه آن تاکید کردهاست.
بنا به بیانیه منتشر شده از سوی اتحادیه اروپا، خانم موگرینی گفته ایران بر پایه هفت تائیدیهای که تا کنون آژانس بینالمللی انرژی اتمی ارائه کرده، به توافق اتمی پایبند بوده و اهمیت دارد که اجرای کامل آن از سوی همه طرفها ادامه پیدا کند.
بنا بر بیانیهای که کاخ سفید ایالات متحده منتشر کرده، معاون رئیسجمهوری ایالات متحده در دیدار خود با فدریکا موگرینی در مقر سازمان ملل، تاکید کرده واشینگتن مایل به همکاری با متحدان و همپیمانان خود برای پایاندادن به عملکرد بیثباتکننده ایران است.
انتقاد از عملکرد و رفتار ایران، در سطح جهانی، و بهطور مشخص در خاورمیانه، از سوی مقامهای ایالات متحده بارها بیان شدهاست. برای نمونه در آغاز همین هفته بود که اچ. آر. مکمستر، مشاور امنیت ملی رئیسجمهوری آمریکا، ایران را متهم کرد به چرخه خشونت با گروههایی نظیر داعش و جبهه النصره ادامه میدهد تا کشورهای عرب ضعیف بمانند.
تهران میگوید در حال نبرد با «تروریسم» و گروههای تروریستی است و رئیسجمهوری این کشور تهران را «سردرمدار مبارزه با تروریسم» توصیف کردهاست. انتقاد آمریکا از رفتار و عملکرد ایران در منطقه البته محدود به دولت دونالد ترامپ نیست و در دولتهای پیشین نیز مطرح شده بود.
در عین حال آلمان، فرانسه و بریتانیا، سه کشور اروپایی که طرف گفتوگوهای اتمی با ایران بودند، اخیرا در بیانیهای مشترک به آمریکا گفتهاند آزمایش موشکهای بالیستیک از طرف ایران به ثبات منطقه آسیب میزند.
در خبر دیدار موگرینی و مایک پنس در وبسایت اتحادیه اروپا، در عین حال به دیدار پیشروی وزرای کشورهای موسوم به ۵+۱ نیز اشاره شدهاست. خبرگزاری ایرنا نیز از محمد جواد ظریف نقل کردهاست که «به نظر میرسد» هماهنگیهای لازم انجام شده و قرار است «جلسه کمیسیون مشترک در سطح وزرا در روزهای آینده برگزار شود».
کمیسیون مشترک برجام بر نحوه اجرای آن نظارت دارد و از نمایندگان آمریکا، روسیه، بریتانیا، چین، فرانسه و آلمان، نماینده ارشد اتحادیه اروپا و نماینده ایران تشکیل میشود.