محمد خاتمی، رئيسجمهوری اسبق ایران، میگوید هرچه مردم از «اصلاحات مایوس شوند» به قوت گرفتن «ذهنیت براندازی» کمک میشود و تاکید کرده که ممکن است براندازها بتوانند «موفق شوند».
به گزارش وبسایت خاتمی، این چهره ارشد اصلاحطلبان روز شنبه ۱۵ تیرماه در دیدار با اعضای «جامعه مهندسان»، خواستار تلاش برای تدوین استراتژی اصلاحطلبان شده و گفته است هر چه مردم بیشتر «جذب انتخابات» شوند، گروههای برانداز بیاثرتر میشوند».
آقای خاتمی اسفند پارسال نیز در دیدار با اعضای فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی، نسبت به عدم تحقق اصلاحات در جمهوری اسلامی هشدار داد و گفت که دیگر دعوت از مردم برای شرکت در انتخابات آینده سخت است.
او شرط شرکت کردن مردم در انتخابات رخ دادن تحولی در طول یکسال مانده به انتخابات مجلس دانسته بود. مشخص نیست که تحول مدنظر رئيسجمهور اسبق ایران رخ داده یا نه ولی مواضع تازه او نشاندهنده میل او به تشویق مشارکت مردم در انتخابات است.
پس از وقوع اعتراضهای گسترده دیماه ۱۳۹۶ در ایران که در بیش از ۸۰ شهر رخ داد، بحثهای گسترده سیاسی درباره جناحبندی سیاست داخلی ایران و همچنین شرکت در انتخابات مطرح شده است.
سر داده شدن شعارهایی چون «اصلاحطلب، اصولگرا، دیگه تمومه ماجرا» در جریان اعتراضها که نوعی همسان بودن ماهیت دو جریان سیاسی مطرح در ایران را برجسته میکرد، با واکنشهای زیادی به ویژه از سوی اصلاحطلبان مواجه شد.
چهرههای اصلاحطلب پایگاه اجتماعی چنین شعارهایی را قابل توجه نمیدانستند ولی در عین حال به طور دائم درباره پیامدهای فراگیرتر شدن چنین ادبیاتی هشدار میدادند.
در همین راستا، در طول دو سال گذشته، برخی چهرههای اصلاحطلب با تکرار شعار «لزوم وحدت ملی» و همچنین با هشدار درباره احتمال وقوع جنگ، تلاشهایی برای نزدیکی سیاسی به گروههای اصولگرا شروع کردهاند.
این تلاشها اهداف کوتاهمدتی چون رفع حصر از میرحسین موسوی و مهدی کروبی و همچنین اخذ امتیازهایی چون تایید صلاحیت کاندیداهای اصلاحطلب در انتخابات آینده مجلس شورای اسلامی را دنبال میکند.
محسن رهامی، رئيس کمیته راهبردی اصلاحطلبان، روز ۱۵تیرماه در گفتوگو با روزنامه «سازندگی» در همین زمینه به فعال بودن یک کمیته مشترک در طول دو سال اخیر برای کاهش اختلافات بین اصولگرایان و اصلاحطلبان اشاره کرده و گفته است جلسات این کمیته به صورت یک هفته در میان برگزار میشود.
به گفته آقای رهامی، یکی از اهداف جلسات کمیته مشترک این است که «امید مردم به صندوق های رای از بین نرود».
این چهره اصلاحطلب، احتمال داده که در آینده بعضی از چهره های جناح جبهه پایداری هم وارد جلسات بشوند».
احتمال گفتوگو با عناصر جبهه پایداری که به طور معمول از سوی اصلاحطلبان با عنوان «تندرو» توصیف شدهاند، کمسابقه است.
این تلاشها میتواند به نوعی بازتاب نگرانی گروههای اصلاحطلب باشد که از یکسو نگران حذف خود از سوی اصولگرایان از دایره قدرت هستند و از سوی دیگر با توجه به افزایش نارضایتیهای اجتماعی، نگران کاهش قدرت اجتماعی و تضعیف سبد رایشان هستند.
در همین حال، این سلسله تلاشهای مصلحتجویانه اصلاحطلبان در میان این طیف نیز مخالفانی دارد. در روزهای اخیر برخی از دیگر چهرههای اصلاحطلب مانند محسن صفایی فراهانی گفتهاند که در انتخابات مجلس ۱۳۹۸ حاضر نیستند بین «بد و بدتر» انتخاب کنند و اگر شرایط «واقعا تغییر نکند»، رای نخواهند داد.
این سخنان صفایی فراهانی که در گفتوگو با سایت خبرآنلاین مطرح شد، منجر به برخی واکنشهای درون جناحی شد. بهزاد نبوی، از چهرههای ارشد اصلاحطلب در واکنش به این سخنان گفت: «حضور پرشور در انتخابات برای حفظ امنیت ملی اهمیت دارد» و «جز حضور در انتخابات راهی بلد نیستم».