در آستانهٔ مذاکرات ایران و سه کشور اروپایی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی نسبت به نتیجهٔ این مذاکرات ابراز بدبینی کرده و معاون بین‌المللی وزارت خارجه ایران هم نوشته که اروپا دیگر «بازیگری تاثیرگذار» نیست.
همزمان، خبرگزاری رویترز این مذاکرات را متمرکز بر «نگرانی‌های متقابل» پیش از بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید دانسته است.
دیدار مجید تخت روانچی، معاون سیاسی وزارت خارجه و مذاکره‌کنندهٔ ارشد ایران، با نمایندگان بریتانیا، آلمان و فرانسه قرار است امروز، جمعه نهم آذر، در ژنو برگزار شود.
ایرنا، خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی ایران هم نوشته که جلسات روز جمعه در ژنو «به دور از نگاه خبرنگاران» جریان دارد و زمان و مکان ملاقات‌ها اعلام نشده تا طرف‌ها «در فضایی دور از جوسازی‌های رسانه‌ای بحث و تبادل نظر کنند».
ایرنا در همین حال نوشت اتحادیه اروپا و تروئیکا پروژه «اجماع‌سازی امنیتی علیه ایران با صحنه‌گردانی اسرائیل را در پیش گرفته» و تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی ایران را تشدید کرده‌اند.
ایرنا در تحلیل روز جمعه خود بازگشت «مکانیسم ماشه» (اسنپ بک) را موضوعی که «به تدریج در حال تبدیل شدن به یک چالش» در روابط ایران با اروپا شده، نامید.
خبرگزاری رویترز هم به نقل از دیپلمات‌ها گزارش داد که مذاکرات ژنو بیشتر جلسه‌ای برای طرح ایده‌های مختلف با تمرکز بر «نگرانی‌های دوجانبه در مورد نحوه مواجهه ترامپ با پرونده هسته‌ای ایران» خواهد بود.
پیش از این گزارش‌های مختلفی درباره تداوم سیاست «فشار حداکثری» علیه ایران در دولت جدید دونالد ترامپ و در عین حال احتمال مذاکره او با تهران منتشر شده است.
خبرگزاری رویترز به نقل از سه مقام ایرانی نوشته است که هدف اصلی تهران یافتن راه‌هایی برای تضمین «لغو تحریم‌ها» و «خروج از بن‌بست هسته‌ای» است و در نشست ژنو «برای یافتن زمینه مشترک» تلاش خواهد شد.
یکی از سه مقام ایرانی به رویترز گفت که در مذاکرات ژنو «اگر پیشرفت کنیم، در مرحله بعد واشینگتن می‌تواند به آن بپیوندد».
این گزارش در حالی منتشر می‌شود که یک روز پیشتر عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، درباره نتیجه مذاکرات ژنو ابراز بدبینی کرده بود.
به نوشته گاردین، عباس عراقچی روز پنجشنبه در پایتخت پرتغال گفت: بعد از این مذاکرات باید دید که آیا راهی برای خروج از وضعیت فعلی وجود دارد یا خیر، اما «نسبت به این دیدار خوش‌بین نیستم چرا که مطمئن نیستم با طرف درست [در این مسئله] صحبت می‌کنیم».
او همچنین تهدید کرد که در صورت فعال شدن مکانیسم ماشه، ممکن است دکترین هسته‌ای جمهوری اسلامی تغییر کند.
به گزارش رویترز، هر دو طرف در ایران و اروپا گفته‌اند که مسئله هسته‌ای تنها یکی از جنبه‌های مذاکرات ژنو است و موضوعات دیگری از قبیل روابط نظامی تهران با روسیه و همچنین تنش‌های منطقه‌ای نیز در این مذاکرات مطرح خواهد شد.
دیدار معاون بورل با دو معاون عراقچی، روایت مورا و غریب‌آبادی از این دیدار
در همین حال شامگاه پنجشنبه یک مقام اتحادیه اروپا اعلام کرد گفت‌وگوی صریحی با دو مقام ایرانی در ژنو داشته است.
انریکه مورا، معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، اعلام کرد که در دیدار با مجید تخت روانچی، معاون سیاسی، و کاظم غریب‌آبادی، معاون حقوقی و بین‌المللی وزارت خارجه ایران، «تبادل نظر صریح» داشته و از جمله با آنها درباره «حمایت نظامی ایران از روسیه، که باید متوقف شود» گفت‌وگو کرده است.
اتحادیه اروپا بارها حمایت ایران از روسیه در جنگ علیه اوکراین را محکوم کرده و تاکنون چندین بار علیه تهران به دلیل انتقال موشک، پهپاد و سایر تسلیحات به مسکو تحریم‌هایی وضع کرده است.
ایران این اتهام‌ها را رد می‌کند.
به نوشته انریکه مورا، سه موضوع هسته‌ای، تنش‌های منطقه و حقوق بشر موضوعات دیگری بودند که در گفت‌وگوی او با مجید تخت روانچی و کاظم غریب‌آبادی مطرح شد.
او درباره موضوع هسته‌ای بدون اشاره به جزئیات مذاکراتش تنها تاکید کرد که این مسئله «نیاز به راه حل دیپلماتیک دارد».
کاظم غریب‌آبادی نیز دربارهٔ این دیدار در شبکه ایکس نوشته که با انریکه مورا «گفت‌وگوی صریحی در مورد طیفی از موضوعات و همچنین چشم‌انداز مذاکرات هسته‌ای و رفع تحریم در پرتو تحولات جدید داشتیم».
او افزوده که به مورا «گفته شد اتحادیه اروپا باید دست از رفتار خودبینانه و غیرمسئولانه خود در قبال موضوعات و چالش‌های این قاره و مسائل بین‌المللی بردارد. اروپا نباید مشکلات و اشتباهات خودش، از جمله در رابطه با منازعه اوکراین، را با درگیر کردن دیگران فرافکنی کند.»
غریب‌آبادی افزوده که «اروپا در موضوع هسته‌ای ایران نیز به دلیل عدم برخورداری از روحیه مسئولیت‌پذیری و اعتماد به نفس لازم، مدت‌ها است از بازیگری تأثیرگذار فاصله گرفته است. اروپا نیازمند خودبازیابی است.»
با این حال او توضیح نداده که اگر اروپا «بازیگر تأثیرگذاری» نیست، چرا جمهوری اسلامی پیش از آاز به کار دولت دونالد ترامپ، با کشورهای مهم این قاره، مذاکره می‌کند.
از سوی دیگر و یک روز پیش از برگزاری مذاکرات ایران و سه کشور اروپایی، خبرگزاری رویترز گزارش داد که تهران تصمیم خود برای نصب سانتریفیوژهای بیشتر در فردو و نطنز را رسماً به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اطلاع داده است.
آژانس در یک گزارش محرمانه به اعضای این نهاد، که رویترز می‌گوید نسخه‌ای از آن را مشاهده کرده، گفته است تهران تصمیم خود را دوم آذر یعنی یک روز پیش از تصویب قطعنامه توبیخی علیه ایران و سپس در نامه دیگری در ششم آذر اطلاع داده است.
شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اول آذر ضمن محکوم کردن گسترش فعالیت‌های هسته‌ای ایران، با صدور قطعنامه‌ای خواستار همکاری فوری تهران با این نهاد شد و از مدیرکل آژانس خواست که یک «گزارش جامع» درباره ایران تهیه کند.
جمهوری اسلامی ایران در نخستین واکنش به صدور این قطعنامهٔ توبیخی اعلام کرد سانتریفوژهای پیشرفته راه‌اندازی می‌کند.
قطعنامه اخیر دومین قطعنامهٔ شورای حکام آژانس علیه ایران طی شش ماه اخیر بود.
