آمارهای بانک مرکزی نشان می‌دهد طی چهار روز هفته جاری این نهاد مالی با تزریق ۹۲۱ میلیون دلار به سامانه نیما، نرخ ارز را بصورت نسبی کاهش داده است.
نرخ دلار در ابتدای سال جاری ۱۶ هزار تومان بود، اما ابتدای تیرماه به حدود ۲۰ هزار تومان و جمعه هفته گذشته به ۲۵ هزار و ۵۰۰ تومان اوج گرفت.
آمارهای بانک مرکزی نشان می‌دهد طی روزهای شنبه و یکشنبه ۳۰۰ میلیون دلار، طی روز دوشنبه ۳۴۲ میلیون دلار و طی روز چهارشنبه ۲۷۹ میلیون دلار با نرخ حدود ۱۸ هزار و ۲۰۰ تومان در سامانه نیما عرضه کرده و به همین خاطر، نرخ دلار در روز چهارشنبه به ۲۱ هزار و ۷۰۰ تومان کاهش یافت، اما روز پنج‌شنبه دوباره مقداری افزایش یافت و به ۲۲ هزار تومان رسید.
عرضه نزدیک به یک میلیارد دلار طی یک هفته برای جلوگیری از رشد نرخ ارز در حالی است که بنابر ارزیابی صندوق بین‌المللی پول، انتظار می‌رود ذخایر ارزی ایران در داخل و خارج کشور طی سال جاری ۱۹ میلیارد دلار کاهش یابد و به ۸۵ میلیارد دلار برسد و سال آینده باز هم ۱۶ میلیارد دلار افت کرده و به ۶۹ میلیارد دلار سقوط کند.
البته در محاسبات صندوق بین‌المللی پول که اردیبهشت منتشر شد، علت افت چشمگیر ذخایر ارزی ایران بیشتر متوجه این نکته بود که برای اولین بار انتظار می‌رود واردات کشور از صادرات پیشی بگیرد و در سال جاری میلادی تراز تجارت خارجی ایران نزدیک ۱۹ میلیارد دلار به زیان ایران باشد و تزریق چشمگیر ارز توسط بانک مرکزی ایران برای حفظ ارزش ریال را پیش‌بینی نکرده بود.
ایران در سالهای گذشته نیز با تزریق ارز در بازار، سعی کرده بود جلوی سقوط ارزش ریال را بصورت مصنوعی بگیرد، اما در این سالها تراز تجارت خارجی کشور با اختلاف چشمگیری همواره به سود ایران بود و دولت ارز برای تزریق به بازار داشت.
عبدالناصر همتی رئیس بانک مرکزی ایران اخیرا اعلام کرد طی ۱۵ سال گذشته ۲۸۰ میلیارد دلار ارز به بازار تزریق شده است که به معنی تزریق سالانه ۱۸ میلیارد دلار ارز برای کنترل بازار است.
هنوز معلوم نیست آیا بانک مرکزی توان ادامه تزریق صدها میلیون دلار در هر هفته به بازار خواهد داشت و آیا جلوی صعود نرخ دلار و ارزهای خارجی گرفته خواهد شد یا نه، اما نه تنها صادرات کشور کاهش یافته، بلکه بانک مرکزی پنج‌شنبه اعلام کرد ۲۷ میلیارد دلار ارز صادراتی توسط تجار ایرانی به کشور بازگردانده نشده و اعلام کردهاسامی ۲۵۰ نفر از اشخاص حقیقی و حقوقی را که از بازگرداندن ارز صادراتی به کشور خودداری می‌کنند، به قوه قضائیه فرستاده است.
این میزان از ارز برابر تقریبا برابر دو سوم کل صادرات غیرنفتی کشور در سال گذشته خورشیدی است.
عدم بازگشت این میزان از ارز توسط تجار خود ایران در حالی است که بخش بزرگی از پول صادرات خود دولت، از جمله نفت، محصولات نفتی و برق کشور نیز در خارج مسدود شده است.
ایران می‌گوید عراق بیش از ۳ میلیارد دلار از بابت واردات برق و گاز ایران بدهی دارد و کره جنوبی نیز ۷ میلیارد دلار از پول نفت وارداتی از جمهوری اسلامی را مسدود کرده است. هنوز ایران گزارشی درباره میزان کل دارایی‌های مسدود شده کشور در دیگر کشورها نداده است.
منابع: بانک مرکزی، رادیو فردا. ف.ق
